W związku ze śmiercią 22-letniej Iranki, Mashy Amini, która zmarła w niewyjaśnionych okolicznościach w areszcie po zatrzymaniu przez policję obyczajową za niepoprawnie założony hidżab, przez Iran przechodzi fala protestów. O szacunkowej liczbie 14 000 aresztowanych demonstrantów poinformował na początku listopada Javaid Rehman, sprawozdawca ONZ ds. Praw Człowieka w Iranie. Kilka dni później liczbę 15 000 osadzonych podał Karim Sadjadpour z Carnegie Endowment. 6 listopada irański parlament przegłosował apel do wymiaru sprawiedliwości, w którym wezwał do przykładnego ukarania aresztowanych demonstrantów. Na tej podstawie w Internecie pojawiła się dezinformacja sugerująca, jakoby apel ustawodawców był jednoznaczny z wyrokiem egzekucji wszystkich osadzonych protestujących.
Teza:
Iran przegłosował karę śmierci na 15 000 protestujących
Nasza ocena:
Sugestię o rzekomym nałożeniu kary śmierci na 15 000 protestujących podał na swoim Twitterze m.in. premier Kanady, Justin Trudeau. Post, który zdobył bardzo dużą popularność, usunął już ze swojego profilu.
Tłumaczenie:
Kanada potępia barbarzyńską decyzję irańskiego reżimu o nałożeniu kary śmierci na prawie 15 000 protestujących. Ci dzielni Irańczycy walczyli o swoje prawa człowieka – a my nadal jednomyślnie ich wspieramy i jednoczymy się przeciwko haniebnym działaniom reżimu.
Informację o przegłosowaniu kary śmierci dla aresztowanych podały również polskie media, m.in. Wprost czy Rzeczpospolita. Onet napisał, że irańscy deputowani:
“zdecydowali o ustanowieniu najwyższej możliwej kary dla osób aresztowanych po protestach. Oznacza to, że na śmierć może zostać skazanych nawet kilkanaście tysięcy osób”.
W tytule artykułu podano nawet, że Iran 6 listopada wprowadził karę śmierci dla buntowników.
Kara śmierci w Iranie a protesty
Jak informuje Irańska Organizacja Praw Człowieka, liczba ofiar śmiertelnych w starciach z policją podczas aktualnych demonstracji osiągnęła co najmniej 342 osoby, w tym 26 kobiet i 43 dzieci, a według oficjalnych danych przynajmniej 20 uczestników protestów zostało skazanych na karę śmierci. W samym tylko 2022 roku w Iranie wykonano już 477 egzekucji. W 2021 roku, według Amnesty International, Iran zajął drugie miejsce po Chinach w liczbie wykonanych kar śmierci.
Aktualną liczbę ofiar reżimu, w tym liczbę aresztowanych osób, podaje w aktualizowanym dokumencie organizacja Human Rights Activists in Iran. Stan na 16 listopada to 16 033 zatrzymanych.
Amnesty International już w 2015 roku informowało, że wyroki śmierci nakładane przez irańskie sądy są:
wydawane albo za niejasno sformułowane przestępstwa, albo za czyny, które w ogóle nie powinny być uznawane za przestępstwa, a co dopiero mówić o karze śmierci. Procesy w Iranie są obarczone poważnymi błędami, osobom zatrzymanym często odmawia się dostępu do prawników na etapie dochodzenia, a procedury odwoławcze, ułaskawienia i złagodzenia kary są nieodpowiednie.
Apel parlamentu irańskiego a kara śmierci
Apel parlamentu do wymiaru sprawiedliwości z 6 listopada, którego fragment poniżej prezentujemy, poparło 227 z 290 irańskich deputowanych. W liście czytamy:
We, the representatives of this nation, ask all state officials, including the Judiciary, to treat those, who waged war [against the Islamic establishment] and attacked people’s life and property like the Daesh [terrorists], in a way that would serve as a good lesson in the shortest possible time.
Tłumaczenie:
My, przedstawiciele tego narodu, prosimy wszystkich urzędników państwowych, w tym sędziów, aby potraktowali tych, którzy wypowiedzieli wojnę [islamskiemu establishmentowi] i atakowali życie i mienie ludzi, jak Daesh [terroryści], w sposób, który posłużyłby jako dobra lekcja w jak najkrótszym czasie.
Według irańskiego prawa o karze śmierci decydują sądy karne. Pierwsza instancja rozpatruje sprawy o morderstwo czy gwałty. Po rewolucji islamskiej w 1979 roku ustanowiono także sądy rewolucyjne, które rozpatrują przestępstwa dotyczące przemytu czy terroryzmu. Za czyny te grożą wyroki śmierci. Sąd może zadecydować również o publicznym wykonaniu egzekucji.
Bez wątpienia nazwanie protestujących w apelu irańskich deputowanych terrorystami jednoznacznie wskazuje, jakiej kary wymierzonej od sądu oczekują. Jednak apel ustawodawców nie jest w żaden sposób wiążący dla władzy sądowniczej w Iranie. Nie zmienia także już obowiązującego w Iranie prawa.
Podsumowanie
Kara śmierci, w tym publiczne egzekucje, jest legalna według irańskiego prawa i powszechnie stosowana, również w przypadku aktualnych protestujących. Jednak parlament Iranu nie przegłosował kary śmierci dla aresztowanych demonstrantów biorących udział w protestach przeciwko śmierci Mashy Amini. Wystosowano jedynie apel, który w żadnym razie nie jest wiążący dla irańskiego wymiaru sprawiedliwości. Dlatego sugerowanie, że Iran skazał na śmierć kilkanaście tysięcy aresztowanych za protesty, jest nieuprawnioną spekulacją, w związku z czym informacje przekazywane także w polskich mediach oceniamy jako manipulację.
Źródła
ONZ: https://www.youtube.com/watch?v=VJP9b6UM91o&t=409s
Karim Sadjadpour: https://twitter.com/ksadjadpour/status/1589952530016243714
Iran Human Rights: https://iranhr.net/en/articles/5589/
Iran Human Rights: https://iranhr.net/en/articles/5584/
Human Rights Activists in Iran: https://docs.google.com/document/d/1h5-7GfUpi3RHjwKCNCp-bhVpuiYtUEc4kjWRGW5ZM9Y/edit#heading=h.otpvufqx1r0j
Press TV: https://www.presstv.ir/Detail/2022/11/06/692266/Iranian-MPs-urge-severe-punishment-those-inciting-riots
CNN: https://edition.cnn.com/2022/11/15/world/trudeau-deletes-false-tweet-iran-mass-executions-intl/index.html
Amnesty International: https://www.amnesty.org/en/what-we-do/death-penalty/
BBC: https://www.bbc.com/news/world-middle-east-33635260
Amnesty International: https://www.amnesty.org/en/latest/news/2015/07/irans-staggering-execution-spree/
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS