Inflacja w Turcji przestała przyspieszać, ale sytuacja nadal jest dramatyczna

Jeśli wierzyć danym Tureckiego Instytutu Statystycznego, to
w październiku inflacja CPI była nieznacznie niższa niż we wrześniu. Nie
zmienia to faktu, że wartość pieniądza w Turcji spada w dramatycznie szybkim
tempie.

W październiku 2023 roku inflacja CPI w Turcji wyniosła
61,36% w skali roku – poinformował
Turecki Instytut Statystyczny. To rezultat nieco niższy niż we wrześniu,
gdy inflacja CPI wyniosła 61,53%. To także odczyt niższy od oczekiwań
analityków. Rynkowy konsensus zakładał bowiem wzrost rocznej dynamiki CPI do
62,1%.

Inflacja w Turcji przyspieszała od lipca, rosnąć z
niespełna 40% do przeszło 60% w skali roku. Po krótkim okresie „dezinflacji” (w
ramach którego roczna dynamika CPI spadła z 85% do 38%) ceny w Turcji ponownie
rosną coraz szybciej. To efekt powyborczego osłabienia liry oraz nowych
podatków nałożonych przez władze w Stambule. Żeby poprawić stan finansów
publicznych, rząd zdecydował się na szereg zmian podatkowych, w tym podniesienie
akcyzy na paliwa o 200% i na gaz o 224%, co poskutkowało skokowym wzrostem
cen detalicznych.

Pomimo pozorów „stabilizacji” ceny w Turcji nadal rosną w
bardzo szybkim tempie. Tylko w październiku oficjalny indeks cen dóbr
konsumpcyjnych (czyli CPI) podniósł się o 3,43% po wzroście o 4,75% we
wrześniu. W „normalnych” krajach roczny wzrost cen bywa z reguły wolniejszy. Dla
porównania, analogiczny
wskaźnik dla strefy euro (HICP) wzrósł o 2,9% w ciągu ostatnich 12 miesięcy.

Czy Turcy opanują „sułtańską” inflację?

Jednakże tym razem tureckie władze zamierzają ugasić
inflacyjny pożar zgodnie z podręcznikami ekonomii. W czerwcu turecki „sułtan”
znów wymienił prezesa banku centralnego. Nowa
prezes zaczęła przeprowadzać „monetarny reset”, ostro podnosząc stopy
procentowe. W cztery miesiące koszty
kredyty w tureckim banku centralnym wzrosły z 8,5% do 35%.

Przez poprzednie dwa lata TCMB prowadził skrajnie
„niekonwencjonalną” politykę pieniężną, obniżając stopy procentowe pomimo
szalejącej w kraju dwucyfrowej inflacji cenowej. Gdy jesienią 2021 roku doszło
do pierwszych cięć stóp, inflacja CPI wynosiła ok. 20%. Rok później sięgnęła
85%, a Turcy cały czas obniżali koszty kredytu. Do
ostatniej obniżki doszło w lutym po tragicznym trzęsieniu ziemi.

Niemniej jednak normalizacja polityki monetarnej potrzebuje
dłuższego czasu, aby wpłynąć na procesy zachodzące w realnej gospodarce.
Zwyczajowo szacuje się, że opóźnienie transmisji monetarnej wynosi 4-8
kwartałów. Póki co Turcja notuje jedne z najwyższych odczytów inflacji CPI na
świecie. Szybsze tempo utraty wartości pieniądza raportuje jedynie Wenezuela
(prawie 318%), Liban (208,5%), Syria (79%), Argentyna (138%) oraz Sudan (63%).

Źródło:

Zgłoś naruszenie/Błąd