Dzieci, które nie słyszą lub słyszą źle, zamykają się w swoim świecie. Nie mają kontaktu ze światem, w którym wzrastają. O tym, dlaczego tak ważne jest słyszenie dla dzieci mówi prof. dr hab. n. med. dr h.c. multi Henryk Skarżyński, światowej sławy otochirurg i specjalista z otorynolaryngologii, audiologii, foniatrii i otolaryngologii dziecięcej. dyrektor Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu.
Politykazdrowotna.com: Dlaczego słuch jest taki ważny?
Prof. dr hab. n. med. Henryk Skarżyński: Światowa Organizacja Zdrowia podkreśla, iż uszkodzenia słuchu wpływają niekorzystnie na wszystkie obszary życia, w których niezbędna jest efektywna komunikacja. Jednym z takich obszarów jest edukacja. Uczniowie, którzy mają niedosłuch i nie posiadają przez to dobrze rozwiniętych kompetencji językowych, nie mają dużych szans na dobre wyniki w nauce. Nie tylko z przedmiotów humanistycznych, lecz także ścisłych, takich jak matematyka. Dziecko nie rozwiąże, bowiem zadania, którego treści nie może zrozumieć.
Oczywiste jest, że rozwój języka i mowy u dzieci niesłyszących bywa – porównaniu ze słyszącymi rówieśnikami – znacznie obniżony. Dlatego też przez wiele stuleci głusi pozostawali, z nielicznymi wyjątkami, na marginesie życia społecznego i nie zdobywali wykształcenia.
Dopiero wiek XVIII, kiedy powstały pierwsze szkoły dla głuchych, przyniósł zmianę w systemowym podejściu do edukacji osób niesłyszących. W związku z istniejącymi ograniczeniami w nauce języka mówionego podejmowano wówczas działania mające na celu dotarcie z wiedzą do niesłyszącego ucznia przy wykorzystaniu wzroku i dotyku. Jednak nauka języka mówionego oparta na kanale wzrokowym, przy braku możliwości kompensowania ubytku słuchu odpowiednimi środkami, powodowała w przeszłości ogromne trudności w procesie edukacji, co skutkowało obniżeniem wymagań w programach edukacyjnych w szkołach dla niesłyszących. W przypadku uczniów głuchych nauczanie wyłącznie za pomocą mowy werbalnej skutkowało opanowaniem języka i umiejętności pisania jedynie przez bardzo małą grupę, co powodowało ograniczenie w dostępie do powszechnego i skutecznego kształcenia.
COVID zniszczył nam słuch. Będą tego konsekwencje
Co świadczy o tym, że dziecko źle słyszy?
Typowe symptomy wskazujące na możliwość występowania zaburzeń słuchu są łatwe do wychwycenia. Są to m.in.: opóźnienie rozwoju mowy lub ograniczony zasób językowy, trudności ze zrozumieniem tekstu czytanego i nieprecyzyjne wypowiadanie słów, niewyraźna mowa, gubienie początków lub końcówek wyrazów, problemy z pisaniem ze słuchu (dziecko pisze tak, jak słyszy), obserwowanie twarzy osoby mówiącej, rozkojarzenie, problemy z koncentracją uwagi, rozglądanie się po klasie w czasie, gdy inni wykonują polecenie nauczyciela, zdziwienie, gdy dziecko uświadamia sobie, że jest wywoływane po imieniu, opóźnione reagowanie lub brak odpowiedzi na zawołanie, trudności z rozumieniem poleceń wydawanych w hałasie, np. na przerwie międzylekcyjnej, częste prośby o powtórzenie, dopytywanie się „co?”, trudności ze zrozumieniem pytania, częste nieprzygotowanie do lekcji z powodu niezapisania przez dziecko tematu pracy domowej, siadanie zbyt blisko telewizora lub manipulowanie ustawieniem głośności, siadanie blisko nauczyciela i obserwowanie z uwagą lub wręcz odwrotnie – zajmowanie się samym sobą w końcu sali, trudności z lokalizacją źródła dźwięku, głośne mówienie w cichym otoczeniu, gorsze wyniki w nauce, siedzenie w klasie w czasie przerwy, uciekanie przed hałasem, bóle głowy, które mogą być objawem wskazującym na obecność nadwrażliwości na dźwięki, słyszenie dźwięków, których nie słyszą inni (szumy, piski, gwizdy, dzwonienie), niereagowanie na dzwonek oznajmujący przerwę, dysleksja, dysgrafia, czy wreszcie zawroty głowy, zaburzenia równowagi.
Sporo tych objawów. Czy takie zaburzenia można leczyć?
Zdecydowaną większość tych zburzeń można wyleczyć, dlatego tak ważne są, organizowane przez Instytut kolejne programy przesiewowych badań słuchu u dzieci rozpoczynających edukację szkolną w Polsce. W 2011 r. podczas polskiej Prezydencji w UE z mojej inicjatywy w Warszawie przedstawiciele wszystkich krajów członkowskich, trzy organizacje europejskie: audiologów, foniatrów i terapeutów mowy oraz grupa ekspercka okulistów podpisały Europejski Konsensusy Naukowe. Pierwszy z Konsensusów pn. „Badania przesiewowe słuchu u dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym” został podpisany przez 35 reprezentantów 27 krajów, natomiast drugi konsensus pn. „Badania przesiewowe słuchu, wzroku i mowy u dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym” podpisali przedstawiciele w/w środowisk naukowych. Następnie Rada Europy w grudniu 2011 r. przyjęła to jako konkluzję nt. wczesnego wykrywania i leczenia zaburzeń komunikacyjnych u dzieci, z uwzględnieniem zastosowania narzędzi e-Zdrowia i innowacyjnych rozwiązań, z zaleceniem do upowszechnienia. Pozwoliło to nam realizować pilotażowe badania przesiewowe w ponad 20 krajach Azji, Afryki, Ameryki Pd. i Europy.
Mizofonia. Gdy dźwięki sprawiają ból
Kiedy nastąpił przełom w nauczaniu osób głuchych?
Przełom w zakresie możliwości efektywnego komunikowania się osób głuchych ze słyszącymi, który może doprowadzić do zrewolucjonizowania nauczania osób niesłyszących, nastąpił w ciągu ostatnich czterdziestu paru lat, wraz z pojawieniem się implantu ślimakowego – elektronicznej protezy słuchu.
Dzięki zastosowaniu implantu ślimakowego możliwa jest znacznie skuteczniejsza niż wcześniej kompensacja wady słuchu.
Polski Program Implantów Ślimakowych umożliwił wszczepienie implantów ślimakowych – tylko u nas – około 14 tysiącom osób, z czego około połowę stanowiły dzieci. Usłyszeć od niesłyszącego dziecka wypowiadane słowa to marzenie większości rodziców.
Dlaczego głuchniemy?
Czy pozytywne wyniki rehabilitacji słuchu i mowy po wszczepieniu implantu ślimakowego pozwalają uczniom z niedosłuchem uzyskiwać lepszy poziom osiągnięć szkolnych?
W literaturze nie raportowano dotychczas wyników badań dotyczących osiągnięć szkolnych z udziałem licznej grupy dzieci korzystających z implantu ślimakowego. Odpowiedź na to pytanie zawarta jest dopiero w badaniu, jakie wykonano w Instytucie Fizjologii i Patologii Słuchu. Jego realizacja była możliwa dzięki zgodzie Centralnej Komisji Edukacyjnej na dostęp do wyników sprawdzianu, jaki przeprowadzano w poprzednim systemie u szóstoklasistów szkoły podstawowej. Jak pokazały badania IFPS poziom wiedzy części dzieci z implantem był podobny jak dzieci słyszących prawidłowo. Fakt, że część uczniów z głębokim niedosłuchem i całkowitą głuchotą korzystających z implantów ślimakowych dorównywała w wynikach w nauce słyszącym rówieśnikom dowodzi, iż na skutek rehabilitacji medycznej ograniczenia związane z niepełnosprawnością słuchową zostały zminimalizowane lub całkowicie zredukowane.
Czy dzieje się tak zawsze?
U wielu dzieci z implantami ślimakowymi rehabilitacja medyczna może nie prowadzić do całkowitego wyeliminowania negatywnych skutków niepełnosprawności słuchowej, ale je znacząco zmniejsza. Wyniki szkolne uczniów z niepełnosprawnością słuchową są zróżnicowane i zależne od wielu czynników.
Nie mniej jednak pozostali uczniowie z implantem ślimakowym wszczepionym z powodu głębokiego niedosłuchu osiągają równie dobre wyniki jak dzieci z umiarkowanym stopniem niedosłuchu noszące aparaty słuchowe.
Oznacza to, że gdy u dziecka występuje niedosłuch głębokiego stopnia, implanty ślimakowe pozwalają na znacznie lepszy rozwój słuchowy oraz rozwój mowy i języka niż aparaty słuchowe.
Hałas równie szkodliwy co smog
Kiedy należy wszczepić implant słuchowy dziecku?
Implant należy wszczepić jak najszybciej po badaniach diagnostycznych i potwierdzeniu diagnozy, gdyż problem ze słuchem może pojawić się u dziecka w każdym wieku, nagle lub stopniowo, pozostając w wielu przypadkach niezauważony, a obecność zaburzeń słuchu może wpływać na zachowanie dziecka, jego umiejętność koncentracji, na postępy w nauce czy wręcz prowadzić do zahamowania ogólnego rozwoju. Te objawy, i wiele innych, kojarzone są częściej z problemami wychowawczymi niż z niedosłuchem. Dzięki zastosowaniu implantu ślimakowego możliwa jest znacznie skuteczniejsza niż kiedykolwiek wcześniej kompensacja wady słuchu i przeciwdziałanie negatywnym konsekwencjom niepełnosprawności słuchowej. Pozytywne wyniki rehabilitacji słuchu i mowy po wszczepieniu implantu ślimakowego pozwalają oczekiwać poziomu osiągnięć szkolnych uczniów porównywalnych z dziećmi ze słuchem prawidłowym.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS