Imbir przyprawa – właściwości, działanie i zastosowanie imbiru

Wraz z nadejściem chłodów, warto zaopatrzyć się w jedną z najsilniej rozgrzewających przypraw świata – imbir. Właściwości lecznicze, kosmetyczne i kulinarne imbiru doceniają obecnie nie tylko Azjaci i specjaliści Ajurwedy. Dzięki temu, że kuchnia i medycyna orientalna staje się ostatnimi czasy niezwykle popularna w Europie, na rodzimym rynku możemy znaleźć suplementy, ciasteczka imbirowe, a także piwo i perfumy z dodatkiem tej przyprawy. Lista dolegliwości, jakie jest w stanie załagodzić kłącze imbiru wydaje się nie mieć końca. Roślina ta wyleczy nas nie tylko z przeziębienia, lecz także ukoi nerwy, złagodzi bóle stawów, migrenę i uchroni przed rakiem!

1. Imbir – egzotyczny w warunkach domowych
2. Dzieje „leku od wszystkich chorób”
3. Imbir to składnik magicznego piwa, ciastek i perfum
4. Co się kryje w imbirowym kłączu?
5. Imbir to naturalny lek przeciwbólowy i przeciwzapalny
6. Skuteczna broń przeciw wirusom, bakteriom i pasożytom to imbir
7. Naturalne wsparcie układu trawiennego z imbirem
8. Imbir to niezastąpiony lek na mdłości
9. Imbir jako antyrakowa przyprawa
10. Imbir w kuchni

Imbir lekarski (Zingiber officinale) jest rodzajem byliny z rodziny imbirowatych. Obecnie nie występuje dziko, jednakże jego rozległe plantacje znajdziemy w Azji, Ameryce Łacińskiej, Afryce, a także w Australii. Jadalną częścią imbiru jest kłącze. Wykorzystuje się je na szeroką skalę jako przyprawę, lek i kosmetyk. Nasycony słodką, drzewną nutą aromat imbiru pochodzi od wchodzącego w skład olejku eterycznego zingiberolu. Z kolei lekko palący i gorzkawy smak jest zasługą substancji żywicowych.

Imbir – egzotyczny w warunkach domowych

Na rynku możemy znaleźć imbir świeży, mielony, kandyzowany lub marynowany. Roślina ta ma wiele odmian. Jedną z ciekawszych jest imbir bengalski (Zingiber rubens L.). Charakteryzują go podłużne, ciemnozielone liście, kwiaty w wielu wersjach kolorystycznych oraz mięsiste rozgałęzione kłącza. Jeżeli zamiast kupować imbir w warzywniaku wolimy założyć jego własną, domową hodowlę, powinniśmy przede wszystkim zapewnić roślinie odpowiednio dużo ciepła i wilgoci. Bez problemu można ją uprawiać w doniczce. Aby zacząć hodowlę, wystarczy posadzić kiełkujące oczko kłącza w ziemi próchniczo-gliniastej, pozostawiając zieloną część ponad jej poziomem. Sadzonkę należy umieścić w ciepłym, nasłonecznionym miejscu, lekko podlać i nałożyć na doniczkę foliowy worek, by uzyskać efekt mikro-szklarni. Idealna temperatura do rozwoju rośliny wynosi 25 st. C. Po kilku dniach imbir najpewniej wypuści korzenie, a następnie – po ok. 6 tygodniach – zielony pęd. Po tym czasie możemy zdjąć worek z doniczki i rozpocząć nawożenie płynnym nawozem w odstępach co 3 tygodnie. Pamiętamy także o regularnym podlewaniu i zraszaniu roślinki. Kiedy uprawiamy imbir w warunkach domowych, poza zdrowym kłączem, możemy uzyskać również jego ozdobne egzotyczne kwiaty.

Dzieje „leku od wszystkich chorób”

Pochodzenie imbiru jest owiane tajemnicą. Prawdopodobnie roślina pochodzi z Azji Południowej, a dokładnie – z gór wschodnich Himalajów. W starożytności  nazywano imbir panacea, co oznacza – „lek od wszystkich chorób”. Z kolei w sanskrycie określano go jako višvabhésad, czyli „lek uniwersalny”.

Jako pierwsi jego zdrowotne właściwości odkryli mieszkańcy starożytnych Indii, Chin i Arabii. W szóstym stuleciu przed naszą erą jeden z wybitnych indyjskich lekarzy rozpisywał się na temat cudownych mocy rośliny, określając ją mianem sringavera, co znaczy „w kształcie rogu”. Z kolei najstarszy chiński zielnik zaliczył imbir do leków potrafiących załagodzić nawet ciężkie choroby. Starożytni potrafili docenić jednak nie tylko uzdrawiające właściwości kłącza, lecz także korzystali z jego kulinarnych zalet. Po dziś dzień roślina ta stanowi nieodzowny składnik wielu potraw kuchni orientalnej. Do Europy trafiła dzięki arabskiemu medykowi – Awicennie – który przedstawił jej lecznicze działanie w Kanonie Medycyny. Za jego sprawą, kiedy Marco Polo w XVI wieku trafił do Azji, zainteresował się uprawą imbiru, a następnie przyczynił się do tego, że owa przyprawa trafiła na rynek europejski. Za panowania Henryka VIII Anglicy zażywali miksturę z imbirem aby uchronić się przed dżumą. Angielski naukowy opis tej rośliny został sporządzony na przełomie osiemnastego i dziewiętnastego stulecia przez botanika Wiliama Roscoe, który przypisał jej nazwę łacińską Zingiber officinale. W tym czasie również w Polsce zaczęto stosować imbir na masową skalę. Lekarz krakowski – Ignacy Czerwiakowski – w swojej książce z 1861 roku „Botanika lekarska do wykładów” określił imbir lekarski następująco: „należy do środków silnie pobudzających i rozgrzewających, a w mniejszych dawkach do wzmacniania żołądka i poprawiania trawienia”. Przez wieki stosowano tę roślinę zarówno jako lekarstwo, jak i przyprawę. Jedynie pod koniec wieku XX jej lecznicza wartość nieco odeszła w zapomnienie. Na szczęście niedawno odkryto na nowo uzdrawiające właściwości kłącza. Ma ono obecnie ogromne znaczenie gospodarcze na całym świecie. Najbardziej ceniony jest słodki i niezwykle aromatyczny imbir z Jamajki.

Imbir to składnik magicznego piwa, ciastek i perfum

W wielu krajach imbir jest ważnym składnikiem regionalnych potraw i napojów. Z Anglii wywodzi się znane wszystkim Europejczykom piwo imbirowe, które zostało szczególnie spopularyzowane przez pisarkę J.K. Rowling, która umieściła ów napój w swojej powieści o przygodach Harry’ego Pottera.

Z kolei Szwedzi słyną z przepysznych ciasteczek imbirowych, którymi w okresie Świąt Bożego Narodzenia zajadają się również Polacy. Co ciekawe, imbir jest niezwykle pożądanym składnikiem perfum. Jego pobudzający, cierpki i świeży zapach doskonale komponuje się z jaśminem, lawendą, różą, bergamotką i neroli. Możemy go wyczuć m.in. w perfumach Miracle marki Lancome.

Co się kryje w imbirowym kłączu?

Kłącze imbiru to skarbnica cennych dla naszego zdrowia substancji. Poza olejkiem eterycznym znajdziemy w nim związek fenolowy – gingerol, białko, tłuszcz, węglowodany, błonnik, cukry, witaminy – witamina A, witaminy z grupy B (witamina B1, B2, B3, B6 i B9), witamina C, E i K oraz minerały – cynk, fosfor, magnez, potas, sód, wapń, i żelazo. Co więcej, 100 g tej rośliny to tylko 67 kcal (zazwyczaj jednorazowo spożywa się dużo mniejsze porcje). Nie bez powodu niemal na całym świecie aromatyczny korzeń imbiru uznaje się za panaceum. Lista dolegliwości, które jest w stanie złagodzić wydaje się nie mieć końca. Napar z imbiru poprawia trawienie, obniża cholesterol, wzmacnia odporność, chroni jelita, łagodzi mdłości, zwalcza migrenę, pobudza metabolizm, poprawia krążenie, wyostrza zmysły, uspokaja, zapobiega miażdżycy, odkaża i działa antywirusowo. Jedną z najcenniejszych właściwości imbiru jest jego działanie odtruwające. Zawarte w korzeniu substancje dezaktywują wiele toksycznych czynników w organizmie bez naruszania innych struktur i funkcji naszego ciała.

Imbir to naturalny lek przeciwbólowy i przeciwzapalny

Badania naukowe dowodzą, że imbir jest świetnym lekiem na reumatoidalne zapalenie stawów. W trakcie eksperymentu przebadano 56 osób (28 dotkniętych zapaleniem stawów, 18 ze stanem zapalnym kości i stawów oraz 10 cierpiących na bóle mięśni). Przez 3 miesiące podawano im suszony imbir. Po zakończeniu kuracji aż 75% pacjentów zaobserwowało znaczne zmniejszenie bólu i towarzyszących mu obrzęków. Z kolei inne badanie wykazało wpływ tej rośliny na zmniejszenie częstotliwości ataków migreny. Z pewnością przyprawa ta stanowi najlepszy dostępny na rynku naturalny środek przeciwzapalny i przeciwbólowy. A – co najważniejsze – jego stosowanie nie przynosi żadnych skutków ubocznych.

Skuteczna broń przeciw wirusom, bakteriom i pasożytom to imbir

Kłącze imbiru ma właściwości przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne i przeciwpasożytnicze. Seskwiterpeny zawarte w olejku eterycznym tej rośliny znacznie ograniczają działanie wirusa odpowiedzialnego za nieżyt nosa, dlatego warto leczyć się naparem z imbiru w trakcie przeziębienia i grypy.

Ekstrakt z imbirowego korzenia potrafi również hamować rozrost bakterii Gram-dodatnich i Gram-ujemnych. Višvabhésad jest także skutecznym środkiem przeciwpasożytniczym. Zawarty w nim gingerol uniemożliwia zakażenie pasożytem Schistoma mansoni i unicestwia larwy pasożyta ryb – Anisakis.

Świeżo wykopany korzeń imbiru, fot. shutterstock

Naturalne wsparcie układu trawiennego z imbirem

Imbir doskonale chroni nasz układ pokarmowy przed dolegliwościami, a także łagodzi już istniejące. Codzienne spożywanie niewielkiej porcji tej przyprawy działa rozkurczowo na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego i usprawnia pracę żołądka. Łagodzi również niestrawność i objawy zespołu jelita drażliwego. Co więcej, zawarte w kłączu substancje zapobiegają powstawaniu wrzodów żołądka.

Imbir to niezastąpiony lek na mdłości

Kłącze imbiru jest słynnym środkiem łagodzącym mdłości i zapobiegającym wymiotom. Takie działanie wynika z pobudzenia wydzielania enzymów trawiennych i neutralizacji kwasów żołądkowych. Roślina ta jest naturalnym sposobem na zmniejszenie nudności u pacjentów cierpiących na chorobę lokomocyjną, kobiet w ciąży, osób po narkozie i przechodzących chemioterapię. Aby uniknąć ewentualnego podrażnienia żołądka, porcję imbiru powinno przyjmować się w trakcie posiłku.

Imbir jako antyrakowa przyprawa

Dzięki temu, że imbir jest antyoksydantem mocniejszym nawet niż witamina E i silnie działającym środkiem przeciwzapalnym, wspiera walkę z komórkami rakowymi. Zawarte w roślinie substancje skutecznie ograniczają tworzenie się nowych, zmienionych patologicznie naczyń krwionośnych, dzięki czemu ryzyko pojawienia się nowotworu znacznie spada.

Imbir w kuchni

Imbir stosuje się w kuchni na masową skalę. Należy pamiętać, ze sproszkowany ma zupełnie inne właściwości niż świeże kłącze. Korzeń wykazuje o wiele silniejsze działanie przeciwzapalne i antyseptyczne. Sproszkowana przyprawa jest zaś jednym z podstawowych elementów kuchni orientalnej. Jej ostry smak bardzo dobrze komponuje się z cynamonem, goździkami, kurkumą, oregano, tymiankiem i szałwią. Obecnie imbiru używa się także w Polsce dodając go do potraw wytrawnych, wypieków, napoi i trunków. Świeże kłącze stanowi doskonały składnik leczniczych naparów, herbatek ziołowych tudzież orzeźwiających napoi słodzonych miodem.

Zimową porą, aby zwiększyć odporność na przeziębienia i grypę, warto regularnie przygotowywać sobie napar na bazie świeżego kłącza imbiru.

Składniki:

• 6 centymetrowy kawałek kłącza imbiru
• 1 litr gorącej wody
• duży słoik
• sok z cytryny
• miód

Przygotowanie:
Imbir ścieramy na tarce o małych oczkach, po czym ściskamy w dłoni starty miąższ tak, aby puścił sok. Następnie przekładamy startą masę do słoika, zalewamy ją wrzącą wodą i zakręcamy słoik. Tworzący się napar zostawiamy pod przykryciem na minimum 4 godziny. Po tym czasie możemy przelać potrzebną porcję imbirowego roztworu do kubka, a resztę włożyć do lodówki – na później. Napar najlepiej smakuje doprawiony sokiem z cytryny i niewielką porcją miodu. Aby wzmocnić rozgrzewające właściwości, należy serwować go na gorąco. Na zdrowie!

Bibliografia

1. “Uzdrawiająca moc witamin, minerałów i ziół”; Przegląd Reader’s Digest 2000.;
2. “11 Proven Health Benefits of Ginger”; data dostępu: 2019-05-13
3. Kiran Patil; “Top 20 Proven Benefits of Ginger”; data dostępu: 2019-05-13
4. Anna Grys, Zdzisław Łowicki, Anna Parus; “Właściwości lecznicze imbiru ( Zingiber officinale Roscoe)”; Borgis – Postępy Fitoterapii 1/2010, s. 42-45;
5. Singletary, Keith. (2010); “Ginger: An Overview of Health Benefits”; Nutrition Today. 45. 171-183. 10.1097/NT.0b013e3181ed3543. ;

Reakcja

0%0Pozytywnie0%0Neutralnie 0%0Negatywnie

Twoje emocje

0%0Lubię to!

0%0Super0%0Ekscytujący 0%0Ciekawy0%0Smieszny0%0Smutny0%0Wściekły0%0Przerażony0%0Szokujący0%0Wzruszający0%0Rozczarowany0%0Zaskoczony

Co sądzisz?

0%0Prawda0%0Manipulacja0%0Fake news

0

0Ulub

Oryginalne źródło ZOBACZ