Ile jest warte bezpieczeństwo Polaków?

1. Jaką dziś pełni rolę w naszym społeczeństwie branża ochrony osób i mienia?

Branża ochrony w Polsce zatrudnia ok. 250 000 pracowników ochrony, którzy codziennie wykonują obowiązki związane z zapewnieniem bezpieczeństwa w ważnych sektorach gospodarki

Jest to dwa i pół raza więcej niż liczba policjantów (100 tys. osób) czy wojska (100 tys. osób). Świadczy to niezbicie o istotnej roli, jaką pełni sektor komercyjnego zapewnienia bezpieczeństwa.

Pracownicy ochrony są obecni właściwie wszędzie – chronią sieci handlowe, banki, muzea i inne instytucje kultury, zabezpieczają imprezy masowe – koncerty, wydarzenia sportowe (w tym mecze piłki nożnej), targi, wystawy. Strzegą ważnych obiektów państwowych takich jak sądy, prokuratury, jednostki wojskowe, obiekty przemysłowe – elektrownie, kopalnie. Konwojują gotówkę lub inne wartościowe i kosztowne towary. Myślę, że sporo osób wciąż nie docenia tego zawodu, a to również dzięki tej grupie osób, możemy czuć się bezpiecznie w naszym otoczeniu tym bardziej, że potrzeba czucia się bezpiecznie to jedna z podstawowych potrzeb ludzkich. decydujących o komforcie naszego życia na co dzień.

2. A czy dostrzega Pan tendencję, że obecnie Polacy czują się coraz mniej bezpiecznie? Żyjemy w czasach pandemicznych, za naszą wschodnią granicą toczy się wojna, to musi być odczuwalne, prawda?

Sytuacja związana z pandemią COVID-19 zaskoczyła nas i nie byliśmy na nią przygotowani. Kiedy po niemal trzech latach wydawałoby się, że zażegnaliśmy kryzys i towarzyszące mu ryzyka, pojawiły się kolejne związane z rosyjską agresją na Ukrainę. To ponownie wywołało w nas poczucie niepokoju i troski o bezpieczeństwo. Niemniej jednak cały czas Polska jest krajem bezpiecznym. Polacy czują się bezpiecznie w swoim miejscu zamieszkania, a poczucie zagrożenia przestępczością jest stosunkowo niskie.

W ostatnich miesiącach odnotowaliśmy rosnącą liczbę kradzieży samochodów oraz drobnych przestępstw. Jest więcej kradzieży, ale o mniejszym kalibrze, mniej wyrafinowanych. Najczęściej dochodzi do nich w sklepach. Można wnioskować, że częściowo są efektem rosnących cen towarów i sytuacji ekonomicznej Polaków.

3. Wskazał Pan, że w Polsce jest 250 000 pracowników ochrony. Skoro jest ich tak dużo i pełnią tak ważną funkcję, bo dbają o bezpieczeństwo Polaków, to dlaczego wciąż często są postrzegani stereotypowo? Jako osoby ze słabym wykształceniem lub na emeryturze, rencie, z grupą inwalidzką?

W strategii działania każdego nowoczesnego przedsiębiorstwa spotykamy dziś sformułowania pt. diversity & inclusion. W branży ochrony stosujemy również tę zasadę. Praca jest dla osoby, która chce i jest w stanie ją wykonywać, ponieważ spełnia wymagania danego stanowiska – bez względu na rasę, płeć, wiek. W firmach z branży ochrony stałym elementem jest korzystanie z potencjału doświadczonych osób na emeryturze, które mają za sobą karierę w służbach mundurowych i tak jest na całym świecie. Ich doświadczenie i wiedza są nieocenione przy obowiązkach, które wykonują.

Definicja pracownika ochrony w ostatnich dwudziestu latach uległa zmianom. Kiedyś kojarzony był on z umięśnioną posturą, często przez pryzmat ochroniarzy pracujących w klubach i dyskotekach, dziś to pracownik znający procedury, przepisy, który potrafi udzielić pierwszej pomocy przedmedycznej, ma wiedzę topograficzną terenu, na którym pracuje, czy który potrafi podjąć decyzje w momentach krytycznych, np. przy ewakuacji.

Zmieniło się chociażby podejście do ochrony meczów piłkarskich, które kiedyś wymagały wyłącznie ,,tęgich chłopów”, a dziś obsługiwane są przy pomocy stewardów, w charakterystycznych do rozpoznania kamizelkach, a ich zadaniem jest stała obserwacja ewentualnych zagrażających zachowań, kierowanie ruchem, udzielanie pomocy kibicom.

4. Czy młode osoby, chcące rozpocząć karierę w branży ochrony osób i mienia, mają szansę na rozwój, na wspinanie się po jej szczeblach? Czy sektor bezpieczeństwa jest też miejscem dla młodych osób?

Oczywiście, że tak. Nasza branża nie różni się niczym od innych biznesów. Młoda osoba w sektorze bezpieczeństwa z powodzeniem może wspinać się po szczeblach swojej kariery, rozwijać się, zdobywać nowe kwalifikacje, a tym samym otrzymywać coraz wyższe wynagrodzenie. Od kierownika zmiany, przez kierownika ochrony obiektu, a dalej menedżera zarządzającego ochroną w kilku obiektach, aż do dyrektora biura, czy członka zarządu firmy.

Są w Polsce przedsiębiorstwa ochrony osób i mienia, które zatrudniają od kilku do nawet kilkudziesięciu tysięcy pracowników. To są ogromne biznesy, gdzie rozwój pracowników rządzi się tymi samymi prawami, co w firmach z innych segmentów o tego typu wielkości.

5. Dużo się mówi również o wzroście płacy minimalnej i o tym, że ustawodawca rekordowo ją podwyższa i to dwukrotnie, od 1. stycznia i od 1. lipca 2023 roku. Jak branża zareaguje?

Podwyżka płacy minimalnej to regulacja państwowa, rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów. Pytania są w tej sytuacji następujące: co zrobi klient kupujący usługę ochrony? Czy płacąc za bezpieczeństwo więcej, bo innego wyjścia nie ma, jednocześnie nie ograniczy ilości kupowanych, jak my to nazywamy – roboczogodzin czy etatów i w konsekwencji, czy branża nie zwolni kilkunastu czy kilkudziesięciu tysięcy pracowników? Klient płacąc więcej za to, samo kupi mniej. Tak to działa, nie tylko w usługach, ale zawsze wtedy, kiedy ceny towarów rosną.

6. Od października b.r. trwa kampania informacyjno-edukacyjna (Bez)cenne bezpieczeństwo Polskiego Związku Pracodawców Ochrona. Jaki ma ona cel, do kogo ma tak naprawdę trafić? Jaki efekt ma przynieść?

Celem kampanii (Bez)cenne bezpieczeństwo jest informowanie interesariuszy branży ochrony o wzrostach stawek za usługi bezpieczeństwa. Wzrosty te są nieuchronne w sytuacji, gdyż płaca minimalna zostaje zwiększona w przyszłym roku o niemal 20 proc. Chcemy, aby nasi klienci mogli się odpowiednio wcześniej przygotować na te podwyżki cen i wypracować przemyślany scenariusz działań. Muszą podjąć decyzję, czy zmienić sposób podejścia do zakupu tych usług i z wyprzedzeniem zaplanować budżet, czy to wspólnoty mieszkaniowej na chronionym osiedlu, czy też każdego zakładu pracy, czy instytucji, która korzysta z usług firm ochrony.

W przekazach Kampanii edukujemy również klientów, aby nie kupowali usługi ochrony poniżej minimalnego kosztu, jaki określają przepisy – stawki oferowane na rynku poniżej progu płacy minimalnej oznaczać będą, że firma taka działa w szarej strefie.

Swoje komunikaty kierujemy również do członków branży, chcąc wskazać im drogę dialogu z klientami na temat zbliżających się podwyżek. Pracujemy również nad poprawą wizerunku naszego sektora i jego pracowników.

7. Na stronie Polskiego Związku Pracodawców Ochrona jest Deklaracja Uczciwych Praktyk, którą mogą podpisywać firmy należące do Związku. Czy są jeszcze jakieś działania z Państwa strony, które mają edukować i informować w zakresie etycznych i uczciwych praktyk?

Jesteśmy samodzielną organizacją zrzeszającą przedsiębiorców z branży ochrony. Stworzyliśmy Związek po to, aby wzajemnie się wspierać, edukować i profesjonalizować nasze usługi. Działamy razem w sposób transparentny i uczciwy, stąd też pomysł na Deklarację Uczciwych Praktyk.

Podejmujemy również szereg działań związanych z edukacją naszych klientów. Na stronie Związku dostępne są np. nowe kalkulacje kosztów pracy. Klienci mogą się posiłkować tą wiedzą np. przy obliczaniu kwoty, którą chcą przeznaczyć na ochronę swojego obiektu.

Kierując się dobrem branży i rynku, obserwujemy również każde zamówienie publiczne. Interweniujemy w przypadkach, kiedy zamawiający ogłasza w Biuletynie Zamówień Publicznych, czyli jawnie, wyniki przetargu na ochronę, w którym ceny są podejrzanie niskie. Wtedy w celu wyjaśnienia podejmujemy kontakt z inspekcją pracy, ZUS-em, samym zamawiającym, wskazując, że ta usługa może być wykonana podejrzanie tanio i prosimy o wyjaśnienia. To są standardowe działania znajdujące się w naszym katalogu praktyk.

8. Wiemy, że branża ochrony osób i mienia coraz intensywniej stawia na rozwój technologiczny. Czy to jest realna szansa na obniżenie w przyszłości kosztów? Czy technologia będzie wpływała na zmniejszenie liczby pracowników ochrony?

We wszystkich branżach technologia wpływa na zmniejszenie liczby miejsc pracy. W przemyśle niegdyś popularne manufaktury wytwarzały dobra pracą rąk ludzkich, następnie pojawiły się linie montażowe, roboty. W dziedzinie zapewnienia bezpieczeństwa również coraz większą rolę odgrywa technologia, ale pracownika ochrony nie zawsze może ona zastąpić. Często ostatecznie człowiek musi podjąć decyzję, co zrobić w sytuacjach krytycznych. Tą odpowiedzialność nie zawsze możemy przerzucić na sztuczną inteligencję.

Warto zauważyć, że urządzenia, które stosujemy są coraz doskonalsze, mniejsze i tańsze niż jeszcze kilkanaście lat temu. Masowo je wykorzystujemy w ochronie prywatnych nieruchomości, domów – np. w systemach monitoringu połączonych z aplikacją na smartfonie. Co sprawia, że w każdej chwili możemy zobaczyć, co się dzieje w domu.

9. Jaka przyszłość czeka branżę ochrony osób i mienia?

Branża ochrony nieustannie się profesjonalizuje korzystając z coraz to nowocześniejszych technologii.

Pracownicy ochrony natomiast będą musieli być również coraz sprawniejsi technologicznie.

Technologie przynoszą im ogromne ułatwienia w codziennym wykonywaniu obowiązków. Gdy branża powstawała ponad 20 lat temu musieli oni wypełniać ręcznie książki służby, a notatki ze zdarzenia pisać często na kolanach w samochodzie interwencyjnym. Obecnie używają aplikacji w smartfonach.