Igrzyska olimpijskie – jak tego nie robić (część 4 – Paryż 1900)

Pierwsze igrzyska olimpijskie w Atenach mimo relatywnie
niewielkiej liczby uczestników okazały się ogromnym sukcesem.
Organizatorzy rywalizacji odbywającej się w stolicy Grecji sprostali
oczekiwaniom, czego niestety nie można powiedzieć o zawodach w stolicy
Francji cztery lata później.

Od autora: 6000 słów, 50 stron A4, 50 zdjęć, kilkadziesiąt godzin. Błędy zapewne się zdarzą, zapraszam do lektury.

Ostateczny wybór gospodarza

Pomimo ogromnej chęci Greków, części sportowców oraz wstawiennictwa króla
Jerzego I, jeszcze w 1896 roku, podczas trwania igrzysk, na drugim posiedzeniu MKOl Pierre de Coubertin dopiął swego i potwierdził, że II Igrzyska Olimpijskie odbędą się w Paryżu. Ostateczne potwierdzenie tej decyzji miało miejsce rok później na zebraniu w Hawrze. Co gorsza właśnie wtedy baron, wybrany wcześniej na przewodniczącego, wpadł na pomysł połączenia „imprezy czterolecia” z odbywającą się wówczas Wystawą Światową. Jak się później miało okazać, była to jedna z najgorszych możliwych decyzji. Francuz miał nadzieję, że przy tak głośnym wydarzeniu także zawody sportowe zyskają na znaczeniu.

Plakat promujący Wystawę Światową w Paryżu.

Organizacja Igrzysk (a raczej jej brak)

Baron de Coubertin przedstawił dyrektorowi Wystawy Światowej
Alfredowi Picardowi swoje plany, wśród których było między innymi odbudowa starożytnej Olimpii, wraz z posągami, świątyniami, stadionami i gimnazjami. Picard jednak stwierdził, że pomysł rozgrywania starożytnych zawodów sportowych pod szyldem Wystawy Światowej to „absolutny anachronizm”. Dyrektor jednak przyjął plany de Coubertina i… nic więcej z nimi nie zrobił.

Alfred Picard

Stworzony komitet organizacyjny stworzył wstępną listę sportów mających się odbyć podczas igrzysk – były to: lekkoatletyka, pływanie, zapasy, gimnastyka, szermierka, boks francuski (savate), boks brytyjski (jaki znamy dzisiaj), żeglarstwo rzeczne i oceaniczne, kolarstwo, golf, ratownictwo sportowe, łucznictwo, podnoszenie ciężarów, wioślarstwo, skoki do wody i piłka wodna.

9 listopada 1898 roku związek
Union des Sociétés Françaises de Sports Athlétiques ogłosił, że ma wyłączne prawo do organizacji wydarzeń sportowych podczas Wystawy Światowej. Szef komitetu organizacyjnego Charles de La Rochefoucauld zrezygnował ze swojej funkcji, nie chcąc toczyć politycznej wojny. Także de Coubertin, który był również sekretarzem generalnym USFSA, został później zmuszony do rezygnacji, co po latach skomentował słowami:

„Poddałem się – nie była to dobra decyzja”.

MKOl przekazał kontrolę nad organizacją igrzysk nowemu komitetowi, który miał sprawować kontrolę nad wszystkimi zawodami odbywającymi się podczas wystawy w Paryżu. Alfred Picard zatrudnił na przewodniczącego
Daniela Mérillona – szefa Francuskiego Związku Strzeleckiego, który opublikował zupełnie inny terminarz i zestaw dyscyplin, co spowodowało, że związki sportowe odpowiadające za konkretne sporty wycofywały się z organizacji zawodów, odmawiając współpracy z nowymi organizatorami.

Między majem a październikiem zorganizowano wiele dyscyplin sportowych połączonych z Wystawą Światową w Paryżu. Spora część nie jest zaliczana jako dyscypliny olimpijskie (co można sprawdzić na niedawno otwartej stronie
olympedia.org), a historycy do dziś spierają się, które wydarzenia sportowe były olimpijskie, a które nie. Tylko sporadycznie używano nazwy „Igrzyska Olimpijskie”, w zasadzie nazwa ta została zastąpiona „Concours internationaux d’exercices physiques et de sport” (Międzynarodowy konkurs wychowania fizycznego). W nielicznych wzmiankach prasowych stosowano zamiennie „Mistrzostwa Międzynarodowe”, „Paryskie Mistrzostwa”, „Igrzyska Międzynarodowe”, „Mistrzostwa Świata” i „Grand Prix Wystawy Paryskiej”.

De Coubertin klęskę paryskich igrzysk skomentował później słowami:

„To cud, że ruch olimpijskich przetrwał taką celebrację [Igrzysk]” .

Dyscypliny

Ostatecznie podczas paryskich Igrzysk rozegrano konkurencje w 27 dyscyplinach, jednak przez długie lata nie sposób było ustalić, które z nich są dyscyplinami olimpijskimi. Dopiero w 1998 roku amerykański ortopeda, były profesjonalny golfista, ale przede wszystkim wiodący autorytet w dziedzinie historii igrzysk olimpijskich ustalił, że zgodnie z założeniami zawodów
„międzynarodowych, otwartych i amatorskich”, za zawody olimpijskie należy uznać 95 konkurencji w 20 dyscyplinach. W 2004 roku MKOl oficjalnie zgodził się z jego tezami.

Przyjmując te założenia,
za konkurencje olimpijskie w 1900 roku uznajemy: gimnastykę, golf, jeździectwo, kolarstwo, krokiet, krykiet, lekkoatletykę, łucznictwo, pelotę, piłkę nożną, piłkę wodną, pływanie, polo, przeciąganie liny, rugby, strzelectwo, szermierkę, tenis ziemny, wioślarstwo i żeglarstwo. Dodatkowo pod szyldem Wystawy Światowej rozegrano także zawody w baloniarstwie, bulach, pożarnictwie, wędkarstwie oraz wyścigach samochodowych i motocyklowych.

Wśród konkurencji znajdowały się takie perełki jak
pływanie na 200 metrów z przeszkodami, strzelanie do żywych gołębi czy pływanie podwodne. Dodatkowo w lekkoatletyce, kolarstwie i tenisie rozgrywano także osobne zawody dla profesjonalistów oraz zawody z handicapem. W zawodach z handicapem brała udział większość sportowców z „normalnych” konkurencji, a chodziło w nich o sztuczne wyrównanie szans między zawodnikami.

Jako przykład przedstawię tutaj
finał biegu na 100 metrów z handicapem: uznany za najlepszego biegacza Hindus Norman Pritchard miał do przebycia dystans 97 metrów, a uznany za najwolniejszego Węgier Ernő Schubert tylko 91,5 metra.

Uczestnicy

Międzynarodowy Komitet Olimpijski podaje liczbę 24 państw uczestniczących w igrzyskach (bez wymieniania ich), jednak historycy rozszerzają tę liczbę do 26, 28, a nawet 31 krajów. Strona
olympedia.org podaje 26 reprezentacji: Argentyna, Australia, Austria, Belgia, Bohemia, Kuba, Dania, Francja, Niemcy, Wielka Brytania, Grecja, Haiti, Indie, Iran, Włochy, Meksyk, Holandia, Norwegia, Peru, Rumunia, Rosja, Hiszpania, Szwecja, Szwajcaria i Stany Zjednoczone. Inne źródła dopisują do tej listy Kanadę i Luksemburg, jeszcze inne Brazylię, Kolumbię i Nową Zelandię.

Podobnie jak w przypadku poprzednich i,grzysk można mieć co do tego wątpliwości. Austria, Węgry i Bohemia wchodziły w skład
Cesarstwa Austro-Węgierskiego, natomiast Australia, Kanada i Indie były wówczas częścią Imperium Brytyjskiego. Pod koniec XX wieku historyk Alain Bouillé odkrył, że złoty medalista w biegu maratońskim Michel Théato urodził się w Luksemburgu i prawdopodobnie nigdy nie przyjął obywatelstwa francuskiego, jednak jego medal aż do 2021 roku przypisywany był Francji, mimo oficjalnego pisma wystosowanego przez Księstwo Luksemburga do MKOl w 2004 roku.

Michel Théato

Brazylijczykiem w trakcie trwania zawodów był urodzony i wychowany w Paryżu biegacz
Adolphe Klingelhoeffer, który przynajmniej do 1940 roku nie posiadał francuskiego obywatelstwa, podobnie było w przypadku startującego w przeciąganiu liny Francisa Henriqueza de Zubiría, który pochodził z Kolumbii, oraz Victora Lindberga, który pochodził z Nowej Zelandii, ale startował dla brytyjskiego zespołu w piłce wodnej.

W barwach Stanów Zjednoczonych startował urodzony na terenie dzisiejszego Szczurzyna skoczek
Myer Prinstein (lub Meyer; urodzony jako Mejer Prinsztejn), który pochodził z rodziny polsko-rosyjskich Żydów. W szermierce w barwach rosyjskich startował Julian Michaux, wnuk Marcina Michaux – powstańca listopadowego (inne zapisy nazwiska to Michaud lub Michault, po wojnie zmienił nazwisko na Miszo), który po odzyskaniu niepodległości wstąpił do Wojska Polskiego, gdzie uzyskał stopień kapitana.

Julian Michaux

Rozpoczęcie igrzysk

Celowo użyte zostało tutaj słowo
„rozpoczęcie”, a nie „otwarcie”, ponieważ takowego… nie było. Terminarz także był „płynny” i ustalany na bieżąco. Okres ponad 5 miesięcy można podzielić na kilka mniejszych, w których odbywało się najwięcej konkurencji, a były to:
– druga połowa maja, kiedy rozgrywano zawody szermiercze, rywalizację w polo, żeglarstwo, jeździectwo i (prawdopodobnie) rozpoczęto zawody łucznicze, a także nieolimpijskie wyścigi samochodowe i motocyklowe;

– połowa lipca, kiedy to rozegrano zawody lekkoatletyczne, część rywalizacji strzeleckiej i rozgrywki w krokieta;

– sierpień, kiedy rozgrywano zawody pływackie, krykietowe, strzeleckie, wioślarskie, żeglarskie, w piłce wodnej, a także nieolimpijską rywalizację wyścigów samochodowych, gry w bule, pożarnictwie i wędkarstwie.

Chaos organizacyjny sprawiał, że zawody były przekładane z dnia na dzień, jednak postaram się tutaj opisać je w miarę możliwości chronologicznie.

Szermierka

Jako pierwsze odbyły się zawody indywidualne we florecie mężczyzn, w których wystartowało 54 zawodników z 9 (lub 10, zależnie od źródła) państw. Rywalizacja toczyła się w Sali Balowej zlokalizowanej na Polach Marsowych. Najdziwniejszą zasadą w rywalizacji było zdecydowanie to, że aż do półfinałów…
wynik rywalizacji nie miał najmniejszego znaczenia – to sędziowie decydowali, kto przechodzi dalej, biorąc pod uwagę styl walczących, dalej więc mogli przejść obaj zawodnicy, jeden z nich lub żaden. Rywalizację zdominowali Francuzi, a do półfinałów (16 zawodników) dopuszczono zaledwie dwóch obcokrajowców. Mistrzem został Emile Coste.

Emile Coste

Po tygodniu rywalizacji amatorów rozpoczęto turniej zawodowców. W zawodach obowiązywały identyczne zasady jak w pojedynkach amatorów – aż do półfinału wynik nie miał znaczenia, to sędziowie na przestrzeni trzech rund decydowali o kształcie półfinałowej szesnastki, było wśród nich 12 przedstawicieli gospodarzy oraz po dwóch Włochów i Belgów. Ponownie całe podium zajęli gospodarze.

W czerwcu rywalizowano w szpadzie, jednak tutaj już od pierwszej rundy decydowały wyniki walk. Wśród amatorów spośród 104 zawodników najlepszy okazał się
Ramón Fonst z Kuby, natomiast rywalizację fechmistrzów zdominowali gospodarze – żaden obcokrajowiec nie przeszedł pierwszej rundy. Dzień po zakończeniu rywalizacji w obu kategoriach rozegrano połączone turniej dla czterech najlepszych amatorów i czterech najlepszych zawodowców, gdzie najlepszy okazał się fechmistrz Albert Ayat, jednak co ciekawe, trzy kolejne miejsca zajęli amatorzy, z Fonstem na czele.

Ramón Fonst

Na końcu – w drugiej połowie czerwca do zawodów przystąpili szabliści, najmniej licznie obsadzona konkurencja szermiercza. Wśród amatorów najlepszy był
Georges de la Falaise, natomiast wśród fechmistrzów nie do pokonania był Włoch Antonio Conte. W tej drugiej rywalizacji piąte miejsce zajął wspomniany wcześniej Julian Michaux.

Rywalizacja w szpadzie: Italo Santelli (z lewej, srebrny medalista) w walce z Jeanem-Baptistem Mimiague.

Warto wspomnieć, że nie są znane żadne wyniki konkretnych walk w danych konkurencjach, a w części z nich nie są znani także wszyscy uczestnicy. Ogólnie w szermierce medale zdobyły cztery państwa: 15 z nich zdobyli Francuzi (5-5-5), a po dwa Kuba (1-1-0), Włochy (1-1-0) i Austria (0-0-2).

Wyścigi samochodowe i motocyklowe

Od 14 maja toczyła się także rywalizacja w kategoriach samochodów (14 konkurencji) i motocykli (2 konkurencje). Jako pierwszy przeprowadzony został konkurs niezawodności. Konkurencja trwała 5 dni, podczas których za każdym razem kierowcy musieli przejechać 150 kilometrów na drogach i dodatkowe 34,35 kilometra na torze, co w sumie dawało 921,75 kilometra.

Nie są znane zasady wyłaniające zwycięzcę ani uczestnicy, jednak w klasyfikacji na pierwszym miejscu w kategorii samochodów dwumiejscowych znalazł się
Peugeot ze średnią prędkością 21,97 km/h na drodze i 26,089 km/h na torze. Wśród samochodów 4-miejscowych najlepsze były ex aequo auta Delahaye i niemiecki De Dietrich, wśród 6-miejscowych i większych (dwukrotnie) najlepsze okazały się pojazdy fabryki Panhard & Levassor.

W zawodach motocyklistów przyznano cztery równorzędne pierwsze miejsca dla motocykla niemieckiego
Wernera oraz dla trzech pojazdów Rochet-Petit, z czego dwa na pewno były trajkami (tricyklami), a jeden prawdopodobnie pierwowzorem współczesnego quada.

Kolejne konkurencje odbyły się dopiero w dniach 25-28 lipca – a był to
wyścig (choć właściwie w dzisiejszych czasach bardziej pasowało by określenie rajd podzielony na trzy odcinki) na trasie Paryż-Tuluza-Paryż (~1400 km). W kategorii samochodów najlepszy okazał się Alfred Velghe startujący pod pseudonimem Levegh, który trasę przejechał w blisko 58 godzin, jednak pokonując najbliższego rywala o prawie pięć. Siostrzeniec Velghe – Pierre także posługiwał się przydomkiem Levegh, a najbardziej znany jest z makabrycznego wypadku podczas 24h Le Mans w 1955 roku, gdzie zginął on sam wraz z ponad 80 kibicami.

Alfred „Levegh” Velghe podczas zawodów.

Na tej samej trasie w kategorii małych samochodów (dosłownie
Voiturettes, pl. wózki) zwyciężył w czasie 34 godzin Louis Renault z przewagą ponad 11 godzin nad kolejnym zawodnikiem. Wśród motocyklistów czas zwycięzcy Georgesa Teste wynosił 65 godzin, a przewaga niespełna 3,5 godziny.

Louis Renault.

W sierpniu odbyły się kolejne zawody w niezawodności kolejno dla:

• benzynowych samochodów dostawczych o ładowności 500-1200 kg na dystansie 468 km – wygrana Brouhot
  
• elektrycznych samochodów dostawczych o wymaganiach jw. i na tym samym dystansie – wygrana niemieckiego Kriegera
  
• taksówek [SIC!] benzynowych na sumarycznym dystansie 468 km – wygrana Peugeota
  
• taksówek elektrycznych o na tym samym dystansie – ponownie wygrana niemieckiego Kriegera
  
• małych samochodów do 250 kg na sumarycznym dystansie 921,75 – wygrana Aster-Gladiatora
  
• małych samochodów do 400 kg na dystansie jw. – wygrana Renault.

We wrześniu wśród małych ciężarówek (ładowność minimum 100 kg, dystans 468 km) najlepszy był
Peugeot razem z De Dion-Bouton, a w październiku wśród ciężarówek o ładowności minimum 1250 kg (dystans 451 km) za najlepsze uznano auto Panhard & Levassor, Peugeota i dwie ciężarówki De Dion-Bouton.

Żeglarstwo

Regaty żeglarskie odbyły się w dniach 20-25 maja i 1-6 sierpnia w 8 konkurencjach. Niezwykle trudno wywnioskować, które wyścigi były olimpijskie, a które nie. Także sam MKOl sobie zaprzecza, raz podając podwójnych medalistów (w większości konkurencji odbyły się po dwa wyścigi) w oficjalnym raporcie, a następnie wśród wykazu medalistów podając tylko żeglarzy z drugiego wyścigu. Początkowo jeden z wyścigów był organizowany jako
„olimpijski”, a drugi jako „wystawowy”, aktualnie w większości opracowań przyjmuje się, że oba wyścigi są traktowane odrębnie jako „olimpijskie”.

Łodzie podzielono wagowo na kategorie:

• do ½ tony.
• ½ – 1 tony.
• 1 – 2 tony.
• 2 – 3 tony.
• 3 – 10 ton.
• 10 – 20 ton.
• Powyżej 20 ton.

A dodatkowo rozegrano wyścig
„open”, w którym mogli wystartować wszyscy.

Jacht „Laurea”, klasa 3 – 10 ton.

W pierwszych 5 kategoriach rozegrano po dwa wyścigi, które odbyły się na Sekwanie w okolicach miasta
Meulan-en-Yvelines. Także na Sekwanie został rozegrany jedyny wyścig w kategorii open. Regaty dla dwóch najcięższych kategorii zostały rozegrane na Oceanie Atlantyckim w pobliżu Hawru, dla kategorii 10 – 20 ton rozegrano trzy wyścigi (punktowane 10, 9, 8, …), natomiast dla najcięższych jachtów decydujący był jeden wyścig. We wszystkich wyścigach oprócz kategorii open zastosowano handicap, zależny od wagi łodzi.

W dniu 22 maja
Hélène de Pourtalès została pierwszą kobietą w historii, która wywalczyła złoty medal. Szwajcarka zwyciężyła w pierwszym wyścigu klasy 1 – 2 tony wraz z mężem Hermannem i jego siostrzeńcem Bernardem.

Hélène de Pourtalès

Łucznictwo

Dyscypliną, o której wiadomo zdecydowanie najmniej jest łucznictwo. Poza tym, że rywalizacja rozpoczęła się 27 maja i nazwiskami czołowych zawodników w każdej z konkurencji. Według różnych źródeł do rywalizacji mógł przystąpić każdy, a samych uczestników, którzy wystartowali w kwalifikacjach, było ponad 5 tysięcy. Siedem konkurencji zostało uznanych za oficjalne, kolejnych dwanaście, ze względu na brak dowodów na uczestnictwo zagranicznych zawodników, za nieoficjalne.

Henri Hérouin

Największą gwiazdą zawodów łuczniczych był Belg
Hubert van Innis, który zdobył dwa złote i dwa srebrne medale oraz Henri Hérouin, który wygrał trzykrotnie, jednak jeden raz w konkurencji nieolimpijskiej. Belg powrócił do rywalizacji 20 lat później w Antwerpii, gdzie dołożył kolejne sześć medali. Jego wynik 10 medali (6-4-0) do dzisiaj jest rekordem wśród łuczników. Jego rekordy zapewne byłyby bardziej okazałe (jeszcze w latach 30. zdobywał medale na mistrzostwach świata), jednak za jego życia łucznictwo nie zagościło już w programie igrzysk olimpijskich.

Polo

Osiem różnych turniejów w polo zostało rozegranych w trakcie
Wystawy Światowej w Paryżu. Raport olimpijski uznaje za oficjalne pierwsze z nich, które odbyły się w dniach 28 maja – 2 czerwca. Do rywalizacji przystąpiło pięć drużyn – dwie francuskie, dwie brytyjskie i jedna meksykańsko-amerykańska. Ekipy zostały rozlosowane do drabinki (ćwierćfinał, dwa półfinały i finał), a najlepsza okazałą się brytyjska drużyna Foxhunters Hurlingham, która w finale pokonała swoich rodaków z BLO Polo Club. Olympedia podaje, że medale zdobyły drużyny Wielkiej Brytanii, Francji i zespół mieszany, natomiast raport MKOl wskazuje, że wszyscy medaliści mieli w składzie zawodników różnych narodowości.

Olimpijska rywalizacja w polo.

Jeździectwo

Przez lata niesłusznie uznawano tylko trzy konkurencje jeździeckie jako oficjalne. Nie można się z tym zgodzić, jako że w każdej konkurencji startowali reprezentanci kilku państw, i tak w konkurencji łączenia jazdy konnej z polowaniem najlepszy był
Napoléon Murat (prabratanek Napoléona Bonaparthe), w powożeniu zaprzęgami konnymi (kwadrygami) wygrał Belg Georges Nagelmackers, a w skokach jego rodak Aimé Haegeman.

W jeździectwie zostały rozegrane także konkurencje… skoku w dal oraz skoku wzwyż. W skoku w dal jeźdźcy musieli przeskoczyć basen z wodą, a następnie punkt odbicia był cofany do tyłu. Po przekroczeniu 4,9 metra zawodnicy, którzy pozostali w rywalizacji, sami wybierali odległość, którą chcą pokonać w ostatniej próbie. Zwycięzcą został kolejny Belg
Constant Van Langhendonck z wynikiem 6,1 metra. Rekord świata w tej niezbyt znanej konkurencji od 1975 roku wynosi 8,4 metra.

Constant Van Langhendonck – zwycięzca konkurencji skoku w dal.

W konkurencji skoku wzwyż, rozgrywanej na identycznych zasadach jak ten lekkoatletyczny, wspólnie najlepsi okazali się włoski hrabia
Giovanni Giorgio Trissino i Francuz Dominique Gardères z wynikiem 1,85 metra. Co ciekawe, Trissino w tych samych zawodach zajął również czwarte miejsce, jako że każdy jeździec miał prawo startować wielokrotnie w każdej konkurencji, dosiadając innego konia.

Dominique Gardères.

Pelota

Czyli konkurencja, która była, ale jej nie było… Jedyny mecz w tej dyscyplinie przypominającej połączenie lacrosse, tenisa i squasha był zaplanowany na 16 czerwca pomiędzy duetem hiszpańskim i francuskim, jednak gospodarze zrezygnowali z udziału. Zaplanowane były jeszcze dwie konkurencje – dla profesjonalistów i
„paume à main nués” , jednak czy się odbyły – nie wiadomo.

Zawody w pelocie.

Krokiet

Podczas paryskich igrzysk rozegrano cztery konkurencje krokietowe, z czego trzy są uznawane za oficjalne. W sporcie tym chodzi o przetoczenie piłki z jednego końca boiska na drugi i z powrotem, pokonując po drodze kolejne bramki, można to więc uznać za wariację na temat golfa. W paryskich zawodach rozegrano rywalizację w singlu (z jedną i dwoma piłkami) oraz w deblu. W rywalizacji wystartowali wyłącznie gospodarze, aczkolwiek przez lata błędnie jednego z nich uważano za Belga. Niewiele wiadomo o przebiegu rozgrywek, w singlu z jedną piłką odbyły się trzy rundy, a po każdej odpadali najsłabsi, by w ostatniej zagrała najlepsza dwójka. W singlu z dwoma piłkami grano do dwóch zwycięstw w pierwszej rundzie i finale, który był rozgrywany jako czteroosobowa grupa. W rywalizacji deblowej znane są tylko nazwiska zwycięzców.

Rywalizacja w krokiecie.

W zawodach wystartowały trzy kobiety, jednak bez powodzenia.

Tenis, przeciąganie liny i gimnastyka

Niewiele jest do powiedzenia o trzech powyższych dyscyplinach rozegranych w lipcu. Turniej tenisowy został zdominowany przez Brytyjczyków pod dowództwem braci
Doherty, wówczas najlepszych zawodników świata, wielokrotnych mistrzów Wimbledonu i US Open, oraz Charlotte Cooper – wielokrotnej mistrzyni Wimbledonu. Brytyjczycy zgarnęli wszystkie cztery złote medale. W singlu wygrali Laurie Doherty i Charlotte Cooper, w deblu najlepsi byli Laurie i Reggie Doherty, a w mikście Cooper z Reggiem.

Reginald „Reggie” i Laurence „Laurie” Doherty

W przeciąganiu liny wystartowały tylko dwie drużyny – Francuzi, których większą część stanowili rugbyści, dwukrotnie przegrali z mieszaną duńsko-szwedzką drużyną. Według gazety
New York Herald amerykańscy lekkoatleci (których konkurencje odbywały się mniej więcej w tym samym czasie) naprędce stworzyli 6-osobową drużynę i w nieoficjalnym meczu pokonali skandynawski zespół. MKOl jednak nie uznaje tego w swoich wynikach.

Przeciąganie liny podczas IO 1900.

W gimnastyce rozegrano 52 konkurencje w dniach 3-4 czerwca, 29-30 lipca i 2 września, jednak tylko (szeroko pojęty) wielobój jest uznawany za oficjalną konkurencję igrzysk. W skład tego wieloboju gimnastycznego wchodziły oprócz konkurencji oczywistych także skoki lekkoatletyczne (wzwyż i w dal), skok o tyczce, wspinaczka po linie i podnoszenie ciężarów, w sumie 16 konkurencji, za które można było zdobyć od 0 do 20 punktów. Zwyciężył Francuz
Gustave Sandras.

Lekkoatletyka

Najwięcej wiadomo o
„królowej sportu” – lekkoatletyce, która została rozegrana w dniach 14-22 lipca (wcześniej, 1 lipca, dla profesjonalistów odbyły się konkurencje nieolimpijskie) w Lasku Bulońskim. Sportowcy musieli rywalizować w okropnych warunkach – jak zostało wspomniane, rywalizacja odbywała się w Lasku Bulońskim, a nie na stadionie. Biegacze rywalizowali na śliskiej trawie między drzewami, a jedno okrążenie miało długość 500 metrów. Miotacze musieli uważać, by ich sprzęt nie utknął na drzewach. W obawie o stan parku, na „bieżnię” nie pozwolono wysypać nawet żwiru. Dodatkowo w połowie lipca temperatury sięgały 40 stopni, a część finałów zaplanowano na niedzielę 15 lipca, co z powodów religijnych uniemożliwiało start niektórym amerykańskim zawodnikom z powodów religijnych.

Konkurs rzutu dyskiem.

Kontrowersja goniła kontrowersję – początkowo organizatorzy zawarli układ, pozwalający amerykańskim lekkoatletom startować w sobotę lub poniedziałek, a ich wyniki miały być wliczane jako oficjalne, jednak dzień przed zawodami się z tego wycofano. Podobno w ostatniej chwili zmieniono także dzień rozgrywania konkursu w skoku o tyczce (z poniedziałku na niedzielę), przez co na
„stadionie” nieobecni byli trzej najlepsi amerykańscy zawodnicy. Startujący w czasie rozpoczęcia skoku o tyczce (16:30) w skoku wzwyż (od godziny 15:45) inny reprezentant Stanów Zjednoczonych Irving Baxter w ostatniej chwili zgłosił się także do tej drugiej konkurencji. Chwilę po wywalczeniu złota w skoku wzwyż, bez większych trudności pokonał rywali także w skoku o tyczce i z wynikiem 3,30 m zdobył drugie złoto. Protestującym zawodnikom z USA pozwolono oddać swoje próby 16 lipca (Bascom Johnson – 3,38 m) i 19 lipca (Daniel Horton – 3,45 m i Charles Dvorak – 3,35 m) jednak oficjalnych wyników, mimo protestów, nie zmieniono.

Irving „Irv” Baxter podczas skoku.

Wewnętrzne kontrowersje miały miejsce także w samej ekipie amerykańskiej. W sobotę 14 lipca rozegrano kwalifikacje skoku w dal, z których wyniki liczyły się także w finale. Po kwalifikacjach na prowadzeniu znajdował się wspomniany wcześniej
Meyer Prinstein (7,175 m) przed Alvinem Kraenzleinem (6,93 m). Amerykanie mieli między sobą zawrzeć dżentelmeńską umowę o niestartowaniu w niedzielę, jednak Kraenzlein dżentelmenem nie był i kolejnego dnia pokonał rodaka o jeden centymetr. Wściekły Prinstein miał się mu odpłacić ciosem w twarz. Tego, czy to prawda, czy jedynie legenda zapewne już nigdy się nie dowiemy.

Jedną z największych gwiazd lekkoatletycznych był zdecydowanie wspomniany
Klaenzlein, uznawany za wynalazcę nowoczesnego stylu pokonywania płotków, który do złota w skoku w dal dołożył trzy kolejne – na 60 metrów, na 110 metrów przez płotki i na 200 metrów przez płotki.

Alvin Kraenzlein podczas zawodów.

Inną wielką gwiazdą, której życie to gotowy scenariusz filmowy, był
Ray Ewry. Amerykanin był niepokonany w skokach z miejsca, trzykrotnie pokonywał z wielką przewagą swojego rodaka Baxtera w skoku w dal, wzwyż i trójskoku. Samo osiągnięcie (w sumie 8 złotych medali w latach 1900-1908) nie byłoby może aż tak kosmiczne, gdyby nie problemy, jakie musiał przezwyciężyć w młodości.

Urodzony w 1873 roku sportowiec od piątego (lub siódmego, zależnie od źródła) roku życia jeździł na wózku inwalidzkim po przebytym polio. W wieku 17 lat, po samodzielnym studiowaniu anatomii, wymyślił dla siebie specjalne ćwiczenia, które miały pobudzić nieaktywne od lat mięśnie nóg. Sam skonstruował specjalne wyciągi, które za pomocą sznurków poruszały palcami u stóp, w końcu w wieku 20 lat stanął na nogi. Mimo rehabilitacji Ewry nie był do końca sprawny, kulał i jedną nogę miał krótszą – nietrudno się dziwić, że w Nowym Jorku nie chciano go przyjąć do klubu. On jednak dopiął swego, był niepokonany w 1900, 1904, 1906 i 1908 roku. Jego rekord świata w skoku w dal z miejsca (3,47 m) nie zostanie już nigdy pobity, jako że ta konkurencja została wycofana z międzynarodowych zawodów w latach 30.

Jego osiem złotych medali było rekordem jednego zawodnika przez 100 lat i 23 dni, kiedy swoje dziewiąte złoto zdobył
Michael Phelps, rekord trzech złotych medali w dwóch różnych konkurencjach (skok w dal i wzwyż) utrzymał się 108 lat, kiedy to Phelps go pobił, zdobywając trzecie złoto na 200 m st. motylkowym (wcześniej trzykrotnie był najlepszy w konkurencjach na 100 m st. motylkowym i 200 m st. zmiennym).

Ray Ewry podczas Igrzysk w Londynie (1908).

Tylko dwóch zawodników z poprzednich igrzysk zdobyło medale cztery lata później –
James Conolly, historyczny pierwszy mistrz olimpijski przegrał w trójskoku z Pristeinem, a Robert Garrett, który bronił tytułu w pchnięciu kulą, tym razem zajął trzecie miejsce (dodatkowo był również trzeci w trójskoku z miejsca i nie ukończył rywalizacji w rzucie dyskiem).

Nie można także nie wspomnieć o biegu maratońskim, gdzie poza samym zamieszaniem związanym z narodowością zwycięzcy, o którym już pisałem, sama rywalizacja miała niewiele wspólnego z maratonem, jaki widujemy w dzisiejszych czasach. Paryskie zmagania można porównać z tym, jak dziś wyglądają biegi przełajowe – nie było wyznaczonej widocznej trasy, a zawodnicy musieli przepychać się między ludnością cywilną, ponieważ drogi nie zostały zamknięte.

Wiele legend stworzono o przebiegu rywalizacji w odniesieniu do szwedzkiego biegacza
Ernsta Fasta, który prowadził w połowie wyścigu, a następnie zmylił drogę. Tutaj historia się dzieli na kilka alternatywnych wersji – i tak część źródeł twierdzi, że wynikało to z jego błędu i po uwadze kolarza Jonssona zawrócił po kilkuset metrach, a błąd ten nie miał wpływu na wynik. Z kolei inne źródła twierdzą, że został źle skierowany przez policjanta i przebiegł dodatkowe kilka kilometrów. Policjant ten miał się nazywać Pierre Vendreau i przez wyrzuty sumienia zastrzelić się kolejnego dnia. Prawdopodobnie bliższa prawdzie jest ta pierwsza wersja – sam Szwed zajął trzecie miejsce ze stratą prawie 40 minut do Théato.

Start biegu maratońskiego na „bieżni” w Lasku Bulońskim.

Na mecie biegu maratońskiego najbardziej cieszył się Amerykanin
Arthur Newton, jednak jego radość zakończyła się w momencie, gdy zorientował się, że jest dopiero piąty ze stratą ponad godziny do zwycięzcy. Amerykanie złożyli oficjalny protest, twierdząc, że czołowi zawodnicy – korzystając ze znajomości paryskich ulic – biegli „na skróty”, a sam Newton przekonywał, że objął prowadzenie w połowie dystansu, a później nikt go nie wyprzedził, jednak nie udało się tego potwierdzić.

Amerykanin Arthur Newton

Przytoczony bieg maratoński, a także biegi na 800, 1500 i 4000 metrów z przeszkodami, bieg drużynowy na 5000 metrów oraz rzut dyskiem były jedynymi konkurencjami, w których nie zwyciężyli przedstawiciele Stanów Zjednoczonych. W sumie w konkurencjach lekkoatletycznych zdobyli 41 medali (17-13-11), wyprzedzając Brytyjczyków z 9 (4-3-2).

Strzelectwo

Prawdopodobnie 38 różnych konkurencji strzeleckich zostało rozegranych w trakcie igrzysk, z czego osiem jest uznawanych za
„olimpijskie”. Zamieszanie wynika z niedokładnych raportów, na przykład książka „The Modern Olympic Games” Ferenca Mező miesza wyniki z roku 1900 z tymi z 1908. Dodatkowo wszyscy zwycięzcy otrzymywali nagrody finansowe, co powinno wykluczyć te konkurencje z grona oficjalnych dyscyplin w 1900 roku. Niemniej na dzień dzisiejszy przyjmuje się właśnie liczbę ośmiu konkurencji wymienionych poniżej.

Szwajcarska drużyna strzelecka, która zdominowała większość konkurencji (Stäheli, Probst, Lüthi, Röderer, Richardet, Grütter, Kellenberger, Böckli i dziewiąty, nieznany zawodnik, który nie pojawia się w raporcie olimpijskim).

Konkurencjami tymi były: strzelanie z pistoletu dowolnego z odległości 50 metrów (indywidualnie – zwycięstwo
Conrada Karla Röderera i drużynowo – wygrana reprezentacji Szwajcarii), karabinu dowolnego z 300 metrów w trzech postawach (indywidualnie – triumf Emila Kellenbergera i drużynowo – ponownie zwycięstwo Szwajcarów), oraz indywidualne konkurencje karabinu w pozycji stojąc (wygrana Larsa Jørgena Madsena z Danii), klęcząc (gdzie najlepszy był Szwajcar Konrad Stäheli) i leżąc (złoty medal dla Achille Paroche z Francji). Ostatnią konkurencją był trap mężczyzn, gdzie najlepszy był inny Francuz – Roger de Barbarin.

Wśród nieoficjalnych konkurencji było wspomniane wcześniej strzelanie do żywych gołębi (z wpisowym 20 lub 200 franków).

Czołowi zawodnicy w strzelaniu do żywych gołębi – Francuz Maurice Fauré, Belg Léon de Lunden i Australijczyk Donald Mackintosh.

Pływanie i piłka wodna

W dniach 11-12 oraz 15 i 19 sierpnia w wodach Sekwany rozegrane zostały zawody pływackie, równolegle z rozgrywkami w piłce wodnej. Zawodnicy musieli sobie radzić z nurtem rzeki i wysoką temperaturą powietrza (powyżej 35 stopni), co stanowiło dodatkowe utrudnienie.

Pływacy rywalizowali na dystansach 200, 1000 i 4000 metrów w stylu dowolnym, 200 metrów w stylu grzbietowym, 200 metrach drużynowo, pływaniu podwodnym i na 200 metrów z przeszkodami.

11 sierpnia rozegrano tylko finał zawodów drużynowych, w którym zwyciężyli reprezentanci Niemiec przed trzema drużynami francuskimi. W pierwszej rundzie rozegrano pięć wyścigów, w których startował jeden zawodnik z każdej ekipy – zwycięzca awansował do „finału A”, drugi do „finału B”, itd. W rundzie finałowej rozegrano cztery wyścigi finałowe – „A” – „D”, przy czym zawodnicy z pierwszego („A”) za zajęte miejsca zdobywali od 1 do 5 punktów, z drugiego („B”) 6 – 10 punktów itd. Suma punktów zdobyta przez wszystkich zawodników reprezentujących dany klub dawała wynik końcowy. Konkurencję tę rozegrano jedyny raz w historii.

Kolejnego dnia rozegrano pozostałe finały (poza najdłuższym dystansem, który odbył się 19 sierpnia), w których dwa złote medale wywalczył Australijczyk
Frederick Lane (200 m st. dowolnym i 200 m z przeszkodami), kolejne dwa brytyjski długodystansowiec John Artur Jarvis (1000 m i 4000 m st. dowolnym), a po jednym Ernst Hoppenberg z Niemiec (który dzień wcześniej był najlepszy drużynowo; na 200 m st. grzbietowym) i Charles Devandeville z Francji, który uzyskał najlepszy wynik w pływaniu podwodnym.

John Artur Jarvis w trakcie Igrzysk

W tej ostatniej konkurencji zawodnicy startowali z pomostu i otrzymywali jeden punkt za każdą sekundę spędzoną pod wodą i dwa punkty za każdy pokonany metr (z ograniczeniem do maksymalnie 60 metrów). Najdłużej pod wodą przebywał Duńczyk
Peder Lykkeberg, jednak przepłynął niespełna 30 metrów, co przy 60-metrowym dystansie rywali zabrało mu szansę na zwycięstwo.

W pływaniu z przeszkodami zawodnicy musieli wspiąć się na maszt, następnie przebiec po rzędzie łodzi, a na koniec przepłynąć pod kolejnym rzędem. Podobnie jak pływanie podwodne, wyścig drużynowy, wyścig na 1000 i 4000 metrów, także i ta konkurencja odbyła się jeden jedyny raz.

Większość pływaków rywalizowała także w turnieju piłki wodnej rozgrywanym w tym samym czasie. Do rywalizacji przystąpiło 7 zespołów z Wielkiej Brytanii, Belgii, Niemiec oraz cztery drużyny francuskie.

Zdecydowanie najlepsi okazali się Brytyjczycy ze wspomnianym wcześniej Jarvisem w składzie, którzy w trzech spotkaniach zdobyli 29 bramek, tracąc zaledwie trzy. Drugie miejsce zajęli Belgowie, a trzecie wspólnie dwie drużyny gospodarzy.

Wioślarstwo

Kolejna dyscyplina i kolejne kontrowersje – w wioślarstwie rozegranym pod koniec sierpnia odbyło się pięć finałów, choć pierwotnie zaplanowane były cztery. W biegach eliminacyjnych w konkurencji jedynek o krok od dyskwalifikacji był Brytyjczyk
Ashe, który niemal staranował swojego rywala płynącego na sąsiednim torze, następnie w półfinale zajął trzecie miejsce, które nie dawało mu awansu. Mimo tego z nieznanych przyczyn oprotestował on wyniki, a sędziowie dopuścili go do finału, gdzie ostatecznie zdobył brązowy medal, wygrał Francuz Hermann Barrelet.

Złoty medalista w konkurencji jedynek – Hermann Barrelet.

W rywalizacji dwójek ze sternikiem w osadach francuskich i belgijskiej sternikami były dzieci, co znacząco zmniejszało masę załogi, natomiast w ekipie holenderskiej dorosły mężczyzna. Po rozegraniu eliminacji Holendrzy podłapali ten pomysł i w finale wystąpili z kilkuletnim, nieznanym z imienia chłopcem za sterami, co ostatecznie dało im złoty medal. Jedynym znanym z imienia sternikiem występującym podczas igrzysk jest
Raoul Paoli, wówczas 12-latek, który startował później w latach 1912-1924 na igrzyskach w pchnięciu kulą i zapasach.

Finał w konkurencji dwójek ze sternikiem.

Najdziwniejsze decyzje zapadły w rywalizacji czwórek ze sternikami, według założeń do finału miały awansować trzy osady, które wygrały swoje biegi eliminacyjne oraz druga załoga z ostatniego biegu, w którym rywalizowało więcej zespołów. Po rozegraniu eliminacji rozpoczęły się, a jakże, protesty.

Dwie osady, które miały odpaść z rywalizacji, uzyskały lepsze czasy niż zwycięzcy pierwszego. Organizatorzy postanowili je także dopuścić do finału, tylko że… na Sekwanie były przygotowane tylko cztery tory, a rywalizować miało 6 ekip. Z niezrozumiałych powodów sędziowie zdecydowali o… rozegraniu dwóch równorzędnych finałów – w pierwszym zmierzyły się trzy najlepsze załogi spośród przegranych, a w drugim zwycięzcy eliminacji. Jako mistrzowie figurują więc ekipy Niemiec (wyścig „zwycięzców”) i Francji (wyścig „przegranych”).

Zwycięzcy konkurencji dwójek ze sternikiem – osada holenderska z nieznanym francuskim chłopcem.

Bez kontrowersji przebiegała tylko rywalizacja ósemek, w której najlepsi spośród pięciu osad okazali się Amerykanie reprezentujący
Vesper Boat Club.

Złoci medaliści ze Stanów Zjednoczonych w konkurencji ósemek.

Krykiet, piłka nożna i rugby

W dwóch z trzech wymienionych dyscyplinach trudno mówić o „turnieju”. Początkowo miały to być towarzyskie spotkania gospodarzy z innymi reprezentacjami, a właściwie klubami, rozegrane w trakcie trwania Wystawy Światowej. Niemniej MKOl uznaje je za oficjalne.

W krykiecie zaplanowane były trzy mecze – Francuzi mieli zmierzyć się z Brytyjczykami, Holendrami i Belgami, jednak te dwie ostatnie drużyny zrezygnowały z udziału. Wielką Brytanię reprezentował klub
Devon and Somerset Wanderers, natomiast ekipę francuską, pod szyldem USFSA, tworzyli głównie brytyjscy imigranci. Mecz trwał dwa dni, a lepsi okazali się Brytyjczycy.

Zawody piłkarskie miały wyglądać identycznie, seria meczów Francuzów, reprezentowanych przez
Club Français* z przedstawicielami Szwajcarii (16.09), Belgii (23.09), Niemiec (30.09) i Anglii (07.10). Ostatecznie do Paryża dotarli tylko przedstawiciele Université de Bruxelles* z Belgii i Upton Park F.C.* z Wielkiej Brytanii. Francuzi przegrali 0:4 z Brytyjczykami i pokonali 6:2 belgijskich studentów. Złote medale przyznano Wielkiej Brytanii, srebrne Francji, a brązowe Belgii.

*Nazwy umowne, drużyny angielska i francuska miały w składzie zawodników z innych klubów, natomiast Belgowie wywodzili się z różnych uniwersytetów, a także byli wspierani zawodnikami z innych klubów piłkarskich.

Upton Park F. C.

Nieco inaczej miały wyglądać mecze rugbystów. Planowano rozegrać trzy spotkania grupowe pomiędzy Francuzami ponownie pod szyldem
USFSA, Brytyjczykami z Moseley Wanderers i Niemcami składającymi się głównie z reprezentantów FC 1880 Frankfurt. Zarówno Niemcy, jak i Brytyjczycy nie mogli sobie pozwolić na zbyt długi pobyt w Paryżu, przez co rozegrano tylko dwa spotkania, Francuzi wygrali 27:17 z Niemcami oraz 27:8 z Wielką Brytanią. Złoto dla Francji, dwa srebra dla Niemiec i Wielkiej Brytanii.

Mecz Francja – Niemcy

Wszystkie turnieje rozgrywano na stadionie
Vélodrome de Vincennes.

Kolarstwo

Na tym samym stadionie tuż przed rozgrywkami piłkarskimi toczyły się zawody w kolarstwie torowym. Z 15 konkurencji zaledwie trzy były przeznaczone dla amatorów i tylko one są uznawane za oficjalne. W zawodach sprinterskich (na 1000 metrów – dwa okrążenia) w finale zmierzyli się Francuzi
Albert Taillandier i Fernand Sanz z Amerykaninem Johnem Lake’iem i dokładnie w takiej kolejności zakończyli rywalizację. Wystartowało 69 zawodników z 7 państw.

Start do finałowego wyścigu sprinterskiego.

Drugą konkurencją był wyścig punktowy na dystansie 10 okrążeń – na mecie każdego okrążenia trzem pierwszym zawodnikom przyznawano punkty: 3, 2, 1, a na mecie całego wyścigu punkty były potrójne. Wygrał Włoch
Enrico Brusoni przed Niemcem Karlem Duillem i Francuzem Louisem Trousselierem. Ten ostatni później stanie się jednym z najlepszych kolarzy swoich czasów, wygrywając między innymi w Tour de France w 1905 roku.

Ostatnią konkurencją był wyścig na 25 kilometrów. Zdecydowanym zwycięzcą został
Louis Bastien z Francji.

Za kulisami wyścigów kolarskich, coś co dzisiaj można by nazwać „strefą serwisową”.

Golf

Ponownie, tak samo jak w przypadku wielu innych dyscyplin, niewiele wiadomo o turnieju golfowym, poza samymi wynikami. Sport ten był popularny w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii, jednak bardzo słabo rozpowszechniony w kontynentalnej Europie. Mężczyźni 2 października rozegrali dwie rundy – 36 dołków, a najlepszy był Amerykanin
Charles Sands, najlepszym zawodnikiem (wyłączając reprezentantów z USA i Wielkiej Brytanii) był Francuz Deschamps ze stratą 64 uderzeń.

Dzień po mężczyznach do rywalizacji przystąpiło dziesięć pań. Kobiety rywalizowały w jednej rundzie na zaledwie 9 dołkach. Całe podium zajęły Amerykanki z
Margaret Abbott na czele. W turnieju wzięła także udział jej matka, która zajęła 7. miejsce. Turniej był na tyle słabo rozpowszechniony, że Abbott do końca życia w 1955 roku nie wiedziała, że została mistrzynią olimpijską.

Margaret Abbott.

Pozostałe dyscypliny

Poza opisanymi wcześniej, w trakcie Wystawy Światowej rozegrano kilka innych dyscyplin, o których wiedza jest szczątkowa, a były nimi:

• Baloniarstwo – w tej dyscyplinie rozegrano 26 konkurencji, m.in. takich jak:
  • Najdłuższy przebyty dystans (1925 kilometrów – do Korosteszowa na terenie dzisiejszej Ukrainy)
  • Najdłuższy czas spędzony w powietrzu (ponad 35 godzin)
  • Największa uzyskana wysokość (8417 metrów)
  • Lądowanie najbliżej wyznaczonego celu
  • Najlepsze zdjęcie
  • Puszczanie latawców

  Oraz kilka innych, których zasad i celu nie jestem w stanie pojąć. Rywalizacja trwała od czerwca do września.

• Gra drużynowa w bule
• Pożarnictwo – konkurencje: narodowa, ochotników, profesjonalistów i dla Brytyjczyków
• Wędkarstwo – nie wiadomo nic, poza tym że miało miejsce na Wyspie Łabędzia leżącej na Sekwanie.

Wyspa Łabędzia współcześnie.

O większości z wymienionych konkurencji nie wiadomo nic, poza nazwiskami uczestników, które zarówno mi, jak i wam nic nie powiedzą.

Według angielskiej Wikipedii powołującej się na różne źródła, wśród dyscyplin rozgrywanych podczas Wystawy Światowej były również wyścigi motorowodne, ratownictwo sportowe, czy też tak absurdalne, jak strzelanie z armaty i wyścigi gołębi…

Puszczanie latawców na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1900.

Podsumowanie

Jak sami widzicie, igrzyska okazały się wielką porażką, w niektórych konkurencjach cofnięto się o krok – na przykład sprinterom zabroniono niskiego startu (takiego jakiego używał mistrz z 1896 roku, zbliżonego do dzisiejszych), natomiast w innych wprowadzono innowacje – po raz pierwszy niektórzy zawodnicy rzucali dyskiem, wykonując pełny obrót. Fatalna organizacja doprowadziła do tego, że sportowcy nie zdawali sobie sprawy w jakich zawodach startują, zwycięzcy otrzymywali symboliczne nagrody, np. parasolki czy portmonetki, a medale wysyłano później pocztą – niektórzy nie doczekali się ich aż do śmierci, inni znowu czekali długie lata; mistrz w biegu maratońskim medal otrzymał 12 lat po zawodach.

Zawody sportowe podczas Wystawy Światowej 1900 zostały okropnie zmarginalizowane, rozrzucone w czasie, jakby wciśnięte na siłę. Brak stadionu lekkoatletycznego, niewielka liczba kibiców, brak ceremonii otwarcia i zamknięcia, brak medali. Dopiero niemal 100 lat po igrzyskach postarano się to wszystko uporządkować, jednak nie zrobił tego MKOl, tylko historyk
Bill Mallon.

Jako że w 1900 roku wszystko wyszło idealnie, to cztery lata później postanowiono ponownie połączyć igrzyska z Wystawą Światową, a żeby było jeszcze łatwiej, to na drugim końcu świata, w Stanach Zjednoczonych…

Ale to już całkiem inna historia…

Źródła: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15

Reakcja

0%0Pozytywnie0%0Neutralnie 0%0Negatywnie

Twoje emocje

0%0Lubię to!

0%0Super0%0Ekscytujący 0%0Ciekawy0%0Smieszny0%0Smutny0%0Wściekły0%0Przerażony0%0Szokujący0%0Wzruszający0%0Rozczarowany0%0Zaskoczony

Co sądzisz?

0%0Prawda0%0Manipulacja0%0Fake news

0

0Ulub

Oryginalne źródło ZOBACZ