Halloween. Co na ten temat uważa Kościół? Czy katolik powinien świętować?

Korzenie Halloween sięgają celtyckiego święta Samhain, które obchodzono na terenach dzisiejszej Irlandii, Szkocji i Walii. Celtowie wierzyli, że w noc z 31 października na 1 listopada świat żywych i umarłych przenika się. Uważano, że dusze zmarłych wracają na Ziemię, by odwiedzać swoje domy i swoje rodziny. Wówczas palono ogniska i zakładano kostiumy, aby odstraszyć te dusze, które do dobrych za życia nie należały.

Kiedy chrześcijaństwo rozprzestrzeniało się na ziemie celtyckie wiele pogańskich obrzędów zostało niejako przejętych i zmienionych. Wszystko po to, aby łatwiej było zachęcić pogan do wiary w Jezusa Chrystusa. Kościół ustanowił 1 listopada uroczystość Wszystkich Świętych, aby oddać cześć wszystkim tym, którzy już cieszą się zbawieniem.

Noc poprzedzająca to święto zaczęła być nazywana “All Hallows’ Eve” czyli Wigilia Wszystkich Świętych – stąd wywodzi się nazwa Halloween. Natomiast w Kościele ma ona zupełnie inny wymiar niż ten, który wskazywali celtowie.

Choć wiele elementów tego święta zmieniło się na przestrzeni wieków, jego pogańskie korzenie i elementy okultystyczne nadal budzą kontrowersje wśród chrześcijan.

Kościół podchodzi do Halloween z dużą ostrożnością. Choć sam fakt przebierania się za postaci z bajek czy zbierania słodyczy nie jest z założenia grzeszny, to niektóre praktyki związane z Halloween mogą być sprzeczne z tym, co głosi Kościół.

Kościół przede wszystkim zwraca uwagę, jak bardzo Halloween zostało skomercjalizowane. Już we wrześniu, a nawet w sierpniu pojawiają się halloweenowe wydrążone dynie, straszne przebrania i figurki. To wszystko może odciągnąć uwagę wiernych od tego, co ważne w uroczystości Wszystkich Świętych.

Co ważne, Kościół nie zakazuje jednoznacznie brania udziału w zabawach halloweenowych, ale wskazuje, że warto zachować wobec nich ostrożność ze względu na wprowadzanie w duchowy błąd. A tych błędów można wymienić przynajmniej trzy.

Pierwszy to gloryfikowanie śmierci i okultyzmu. Przebieranie się za duchy, czarownice czy inne złe postaci może prowadzić do bagatelizowania zła duchowego. Kościół naucza, że zło istnieje i nie można go lekceważyć, a przede wszystkim się z niego śmiać. Śmierć jest oczywiście ważnym elementem życia, ale takim, który powinien prowadzić do nieba. I na niebo i świętość Kościół kładzie największy nacisk w uroczystość Wszystkich Świętych.

Drugim powodem, dla którego Kościół z dużym dystansem podchodzi do Halloween jest zainteresowanie okultyzmem i magią. Zdarza się, że podczas halloweenowych zabaw pojawiają się elementy okultystyczne, takie jak wróżby, seanse spirytystyczne czy przywoływanie duchów. Takie praktyki są w pełni sprzeczne z nauczaniem Kościoła.

Trzecim powodem, dla którego Kościół jasno wskazuje, że Halloween to nie jest dobra praktyka, to propagowanie i umniejszanie zła. Przebieranie się za demony czy diabły może wprowadzać niebezpieczne myślenie, że zło jest tylko zabawą. Kościół przypomina, że nie należy bagatelizować tego, co związane ze złem, gdyż ma ono realny wpływ na życie duchowe człowieka.

Chociaż Halloween ma wiele niepokojących elementów, Kościół nie wyklucza całkowicie możliwości udziału w tym święcie. Warto zatem wziąć pod uwagę kilka zasad, którymi warto się kierować przy świętowaniu, jeśli jest się katolikiem.  

Pierwsza zasada to bez wątpienia zachowanie umiaru. Zabawa w Halloween może być niewinna, jeśli skupia się na elementach kulturowych a nie okultystycznych. Przebieranie się za sympatyczne postaci, takie jak zwierzęta, bohaterowie literatury czy bajek, nie jest problemem. Można wybrać takie przebrania, które nie straszą, a powodują uśmiech na twarzy. 

Częstym rozwiązaniem, które wybierają katolicy w Halloween, jest stworzenie alternatywy w postaci balu wszystkich świętych. W noc poprzedzającą uroczystość Wszystkich Świętych zachęca się dzieci, młodzież i dorosłych do zorganizowania imprezy, której motywem przewodnim jest świętość. Można przebrać się za Maryję, Józefa i innych świętych, uwzględniając ich charakterystyczne atrybuty. Np. Michał Archanioł miał zbroję i skrzydła, a św. Józef brodę, tunikę i laskę. Taka forma świętowania niewątpliwie podkreśla chrześcijański wymiar tego wyjątkowego czasu w roku.

Kolejna zasada, którą warto się kierować to odrzucenie wszelkich form okultyzmu. Bez względu na formę zabawy, Kościół katolicki szczególnie ostrzega, by stanowczo unikać wszelkich praktyk związanych z okultyzmem, wróżbiarstwem i przywoływaniem duchów. Są one niezgodne z wiarą chrześcijańską i stanowią realne zagrożenie duchowe.

Halloween w formie, którą wszyscy znają, nie jest jedyną możliwą formą świętowania. Okazuje się, że Kościół katolicki stworzył alternatywy, które mają zachęcić wiernych do refleksji i skupienia. Wówczas w wielu kościołach organizowane są czuwania modlitewne czy wspólnotowe różańce w intencji zmarłych.

Takie czuwanie modlitewne, które odbywa się wieczorem, w przeddzień uroczystości Wszystkich Świętych, nazywa się Nocą Świętych, podczas której organizowane są w kościołach procesje, adoracje i wspólne modlitwy. Zdarza się, że tego typu czuwania organizowane są w kaplicach cmentarnych lub kończą się procesją z kościoła na cmentarz. Najczęściej odbywają się w towarzystwie relikwii wybranych świętych. W ten sposób wierni mogą uczcić świętych i błogosławionych, którzy są inspiracją do dążenia do świętości.

Chociaż samo Halloween nie jest zakazane, to jego elementy mogą być sprzeczne z wiarą katolicką, zwłaszcza jeśli dotyczą okultyzmu czy gloryfikowania śmierci i zła. Zatem katolik powinien z rozwagą i dozą ostrożności podchodzić do tego typu zabaw, zwracając jednocześnie uwagę na najważniejszy wymiar uroczystości Wszystkich Świętych, jakim jest zbawienie i dążenie do świętości.