Prezydent Francji Emmanuel Macron podarował papieżowi Franciszkowi dzieło “Projet de Paix Perepetuelle” Kanta podczas audiencji w Watykanie. Fakt, że na pierwszej stronie książki widnieje polska pieczątka z napisem: “Czytelnia Akademicka we Lwowie”, sprawił, iż w opinii publicznej pojawiły się głosy, jakoby podarunek od prezydenta Macrona był polską stratą wojenną.
Tę pogłoskę zdementował Piotr Gliński, minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego. “Książka I. Kanta ofiarowana przez prezydenta Emmanuela Macrona papieżowi Franciszkowi nie jest polską stratą wojenną. Proweniencję książki ustaliliśmy m.in. we współpracy z ZN im. Ossolińskich oraz ze stroną francuską. Wszystko wskazuje na to, że książka już na przełomie XIX i XX w. znajdowała się we Francji” – napisał na Twitterze.
Przy okazji jednak poinformował, że inne dzieło sztuki – “Holenderski brzeg rzeki” J. vana Goyena – które zostało zrabowane z czasie II wojny światowej ze zbiorów wrocławskich, nadal znajduje się we Francji, a konkretnie: w Luwrze. Jak dodał Piotr Gliński, tamtejsze muzeum do dziś nie odpowiedziało na wniosek restytucyjny polskiego Ministerstwa Kultury.
Zdaniem prof. Małgorzaty Omilanowskiej-Kiljańczyk Polska ma jeszcze szansę na odzyskanie tego obrazu, ale “przy dobrych układach politycznych”. – Właściwie wszystkie zwroty związane z polskimi startami wojennymi, które dotyczą publicznych zbiorów europejskich, z reguły wracają do nas decyzją polityczną, nie prawną. Jeżeli jesteśmy w stanie jednoznacznie dowieść proweniencji dzieła, ono jest do zwrócenia – wyjaśniła w TOK FM ekspertka z Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego oraz była minister kultury i dziedzictwa narodowego.
Jednak – jak podkreśliła gościni Adama Ozgi w audycji TOK360 – udowodnienie, że “Holenderski brzeg rzeki” powinien powrócić do Polski, nie będzie takie proste.
– Obrazy kopiowano. A poza tym wielu artystów namalowało po kilka lub kilkanaście wersji tego samego tematu, więc pod tym samym tytułem kryje się ta sama kompozycja. Trzeba mieć dokumentację fotograficzną poniesionej straty, a także wiarygodne dane dotyczące rozmiarów obrazu. Idealnie byłoby, gdyby na tym dziele sztuki zachowały się jakieś znaki własnościowe z wrocławskiego muzeum – mówiła ekspertka. Zaznaczyła przy tym, że “czym innym jest rozpoznanie obrazu ‘na oko’, a czym innym udowodnienie proweniencji w sposób jednoznaczny”.
“Jesteśmy spadkobiercami”
Prof. Małgorzata Omilanowska-Kiljańczyk wytłumaczyła też, dlaczego Polska może mieć roszczenia do obrazu J. van Goyena – pomimo tego, że przed wybuchem II wojny światowej Wrocław nie należał do terytoriom Polski.
– Przyjęliśmy, że jesteśmy spadkobiercami tych zasobów, które trafiły do Polski razem z Ziemiami Odzyskanymi. Co do zasady, jeżeli gdzieś na świecie znajdują się dzieła sztuki pochodzące ze zbiorów wrocławskich czy szczecińskich, one wracają do nas – powiedziała.
Była minister kultury i dziedzictwa narodowego stwierdziła jednak, że od tej reguły są wyjątki. – Są dzieła sztuki identyfikowane przez nas jako pochodzące z Wrocławia, ale roszczenia równolegle zgłosiły też instytucje niemieckie. Więc sprawy są nierozstrzygnięte – powiedziała na koniec gościni TOK FM.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS