Gdzie powstanie szwajcarski zakładu kapsułowania wypalonego paliwa jądrowego?

Większość szwajcarskich odpadów wysokoaktywnych jest obecnie przechowywana w pojemnikach transportowych i magazynowych w obiekcie Zwilag, a mniejszy odsetek w tymczasowym składowisku na terenie elektrowni jądrowej Beznau (Zwibez). Przed umieszczeniem w planowanym głębokim składowisku geologicznym, odpady trafią do mniejszych pojemników w zakładzie kapsułowania. Lokalizacja takiego zakładu jest obecnie przedmiotem dyskusji.

Nagra porównała zalety i wady potencjalnych miejsc dla zakładu kapsułowania. Jej raport – High-level waste encapsulation plant: Advantages and disadvantages of different siting variants – posłuży, jako podstawa do dyskusji na temat współpracy międzyregionalnej z regionami lokalizacji i kantonami.

Oprócz zlokalizowania zakładu kapsułowani w składowisku geologicznym, Nagra porównała lokalizację zakładu w obiektach Zwilag i Zwibez, a także na terenie elektrowni jądrowych Gösgen i Leibstadt. Rozważano również jego budowę na terenach niezagospodarowanych. Ocena obejmowała liczbę kampanii transportowych, wymagania przestrzenne zakładu kapsułowania, wykorzystanie istniejącej infrastruktury i istniejącego know-how.

Nagra stwierdziła, że z jej punktu widzenia najlepszym rozwiązaniem byłoby uruchomienie zakładu w miejscu składowania geologicznego lub w tymczasowym składowisku Zwilag w Würenlingen, “ponieważ doprowadziłoby to do największej synergii”. Na przykład Zwilag obsługuje już obecnie gorącą komorę przeładunkową dla odpadów wysokoaktywnych. W raporcie stwierdzono, że znacznie więcej transportów jądrowych byłoby potrzebnych, gdyby zakład kapsułowania był zlokalizowany na zewnątrz, niż gdyby został zbudowany w miejscu składowania geologicznego.

Szwajcarska ustawa o energii jądrowej z 2003 r. stanowi, że odpady promieniotwórcze należy składować w głębokich składowiskach geologicznych. Plan obejmuje dwa głębokie składowiska: jedno dla odpadów wysokoaktywnych (HLW) i jedno dla odpadów nisko- i średnioaktywnych (LLW). W listopadzie 2011 r. podczas pierwszego etapu procesu wyboru lokalizacji dla dwóch składowisk zaproponowano sześć lokalizacji.

Drugi etap procesu wyboru lokalizacji, który rozpoczął się pod koniec 2011 r., miał na celu zawężenie badanych lokalizacji, do co najmniej dwóch w każdym z repozytoriów. Nagra zaproponowała w styczniu 2015 r. przeprowadzenie dalszych badań w proponowanych regionach lokalizacji Zürich Nordost i Jura Ost w trzecim i ostatnim etapie procesu selekcji. Stwierdzono, że cztery inne regiony rozważane w drugim etapie – Südranden, Nördlich Lägern, Jura-Südfuss i Wellenberg – zostaną umieszczone w rezerwie. Jednak w grudniu 2016 r. Szwajcarski Federalny Inspektorat Bezpieczeństwa Jądrowego zaproponował włączenie do ostatniego etapu również regionu Nördlich Lägern.

Po zakończeniu drugiego etapu procesu wyboru lokalizacji Rada Federalna podjęła w listopadzie 2018 r. decyzję o włączeniu regionu Nördlich Lägern do dalszych badań. Regiony Jura-Südfuss, Südranden i Wellenberg pozostają opcjami rezerwowymi.

Wybór lokalizacji nastąpi około 2022 roku, powiedziała Nagra. Będzie wtedy wiadomo, czy repozytoria zostaną połączone, czy też zbudowane oddzielnie.

Nagra planuje złożyć wniosek o zezwolenie generalne na budowę i uruchomienie składowiska do 2024 r. Decyzja o zatwierdzeniu koncesji spodziewana jest około 2030 r. i jest przedmiotem opcjonalnego referendum krajowego. Planuje się, że składowisko dla LLW / ILW ma zostać uruchomione do 2050 r., a dla HLW planowane jest dziesięć lat później.