2020 rok nie był dobry dla wielu branż. Koronawirus utrudnił działania na praktycznie każdym polu, jednak nie wszyscy mogą spisać go na straty. Podczas lockdownu do łask wróciły szachy, choć oczywiście to nie jedyny powód wzrostu popularności królewskiego sportu. Serial Netfliksa i zwycięstwo Polaka nad mistrzem świata postawiły kropkę nad i.
Wybuch pandemii, kolejne państwa ogłaszające lockdown, pozamykane sklepy, restauracje i miejsca rozrywki – ludzie musieli zostać w domach, co nie wydaje się złą perspektywą na tydzień czy dwa. Po pewnym jednak czasie niektórym siedzenie na kanapie przed telewizorem może się znudzić. Człowiekowi zaczyna brakować towarzystwa, interakcji z innymi, jakiejś aktywności. I choć z większości dziedzin sportowych, których w domu uprawiać nie idzie, trzeba było zrezygnować, to skorzystać można było z innych opcji, m.in. właśnie z szachów.
Są oczywiście państwa, w których jest to sport bardzo spopularyzowany, a szachiści – traktowani jak prawdziwi celebryci – mogą liczyć na intratne kontrakty reklamowe, o czym jeszcze będzie. Jednak poza tymi wyjątkami szachy nie istnieją w świadomości społecznej choćby w podobnym stopniu jak piłka nożna, koszykówka, tenis czy futbol. A przynajmniej nie istniały, bo tu z pomocą przyszedł Netflix i jego serial.
„Gambit królowej”, czyli świat oszalał
23 października 2020 roku Netflix wypuścił nowy serial, który z miejsca okazał się strzałem w dziesiątkę. „Gambit królowej” w pierwszych 28 dniach obejrzało 62 mln gospodarstw domowych, dzięki czemu został najpopularniejszym limitowanym serialem na tej platformie w historii. Dodatkowo znalazł się także w TOP 10 najchętniej oglądanych produkcji w serwisie w 92 krajach, z czego w 63 był liderem, w tym w USA, Wielkiej Brytanii, Argentynie, Izraelu, Polsce, RPA i Rosji.
A record-setting 62 million households chose to watch The Queen’s Gambit in its first 28 days, making it Netflix’s biggest scripted limited series to date. pic.twitter.com/TVC3p4i5Bv
— Netflix (@netflix) November 23, 2020
Dla Polaków dodatkowym smaczkiem może być udział w amerykańskiej produkcji Marcina Dorocińskiego. Wciela się on w rolę rosyjskiego mistrza szachowego Vasily’a Borgova, którego pokonać go główna bohaterka – genialna Beth Harmon.
O fakcie, że serial miał duży wpływ na zainteresowanie szachami, świadczyć mogą wyniki wyszukiwań w Google Trends w ostatnich trzech miesiącach ubiegłego roku. Jak podał PAP, wzrosła popularność takich fraz jak: “szachy drewniane” (o 350 proc.), “jak grać w szachy” (o 200 proc.); szachy dla dzieci (o 180 proc.); “szachy zasady” (o 150 proc.); “nauka gry w szachy” (o 60 proc.).
Poprosiliśmy o dane sprzedażowe szachów na platformie Allegro, które doskonale odzwierciedlają trend. – Można zauważyć, że sprzedaż szachów na Allegro w ostatnim kwartale 2020 roku wzrosła zdecydowanie po premierze „Gambitu królowej” na Netfliksie. Jest to ponad 127 proc. wzrostu, porównując ten sam okres w 2019 i 2020 roku. Taki wynik jest znacznie powyżej średniej wzrostu, którą odnotowuje kategoria – mówi w komentarzu dla Bankier.pl Jacek Weichert, dyrektor segmentu Kultura i Rozrywka, Kolekcje i Sztuka w Allegro.
Jednak nie tylko serial Netfliksa spowodował, że w kraju o szachach zrobiło się pod koniec zeszłego roku głośniej. Polski 22-latek, Jan Krzysztof Duda, 10 października pokonał mistrza świata Magnusa Carlsena w turnieju Altibox Norway Chess w Stavanger, przerywając tym samym jego passę 125 nieprzegranych partii klasycznych (2 lata, 2 miesiące i 10 dni, czyli 802 dni bez porażki). To było drugie zwycięstwo Dudy nad Carlsenem w 2020 roku, wcześniej pokonał go w partii szachów szybkich w maju w turnieju online Lindores Ammey Rapid Challenge.
Ile można zarobić na szachach?
Cóż, dla nikogo nie będzie zdziwieniem, że nie są to tak zawrotne kwoty jak w piłce nożnej czy koszykówce. Jednak najlepsi w swoim zawodzie nie mogą narzekać.
Pierwsza trójka może liczyć na pensje wynoszące ponad 1 mln dol. rocznie, top 10 zarabia ponad 200 tys. dol., a 50 najlepszych szachistów na świecie zarabia ponad 100 tys. dol., głównie dzięki grze w klubach, rywalizacji w turniejach, opłatom za występy i sponsorowaniu. Z drugiej strony typowy zawodowy szachista zarabia znacznie mniej i może podreperować swój budżet poprzez udzielanie korepetycji, byciem arbitrem w meczach szachowych czy sprzedaży towarów szachowych.
“Mistrz świata na pewno jest milionerem, tj. zarabia miliony rocznie, chociaż w każdym turnieju to są różne stawki. Najwięcej w historii wygrał Fischer w 1972 roku – 3,5 mln dol., teraz to są stawki rzędu 1,5 mln euro. Turnieje kandydatów to kilkaset tysięcy euro za wygranie plus awans do mistrzostw świata. Jest też jest jakaś pula dla przegranego. Szachiści z Top 10 czy nawet Top 20 żyją dość dobrze, organizuje się dla nich zamknięte turnieje na zaproszenia, gdzie nagrody wynoszą już kilkanaście tysięcy za ostatnie miejsce” – mówił w wywiadzie dla Kanału Sportowego Jan Krzysztof Duda.
Nagrody w turniejach szachowych od 2017 roku Top 20 (kwoty w dolarach) |
|||||
---|---|---|---|---|---|
Gracz |
2020 rok |
2019 rok |
2018 rok |
2017 rok |
Razem |
Magnus Carlsen |
519 927 |
651,850 |
867 200 |
689 302 |
2 728 279 |
Fabiano Caruana |
114 806 |
284,050 |
815 300 |
245 740 |
1 459 896 |
Hikaru Nakamura |
195 000 |
347 800 |
428 894 |
273 150 |
1 244 844 |
Levon Aronian |
93 335 |
328 131 |
293 560 |
336 178 |
1 051 204 |
Wesley So |
86 359 |
418 005 |
154 570 |
258 067 |
917 001 |
Maxime Vachier-Lagrave |
34 428 |
299 603 |
234 910 |
334 482 |
903 423 |
Ding Liren |
106 000 |
433 343 |
110 830 |
211 780 |
861 953 |
Vishy Anand |
6 120 |
127 295 |
76 055 |
444 500 |
653 970 |
Sergey Karjakin |
8 000 |
158 990 |
224 190 |
213 090 |
604 270 |
Ian Nepomniachtchi |
87 500 |
257 506 |
23 654 |
218 323 |
586 983 |
Alexander Grischuk |
60 000 |
227 238 |
93 874 |
163 690 |
544 802 |
Shakhriyar Mamedyarov |
3 000 |
170 793 |
239 635 |
64 380 |
477 808 |
Ju Wenjun |
347 368 |
13 080 |
60 000 |
12 000 |
432 448 |
Anish Giri |
62,000 |
139 508 |
91 625 |
96 978 |
390 111 |
Aleksandra Goryachkina |
265 345 |
76 300 |
5 500 |
5 500 |
352 645 |
Daniil Dubov |
95 179 |
80 909 |
78 098 |
21 308 |
275 494 |
Peter Svidler |
21 500 |
98 275 |
25 084 |
127 160 |
272 019 |
Yu Yangyi |
8 000 |
170 266 |
33 500 |
54 513 |
266 279 |
Hao Wang |
13 928 |
132 977 |
13 261 |
101 500 |
261 666 |
Jan-Krzysztof Duda |
31 225 |
152 806 |
56 830 |
4 988 |
245 849 |
Źródło: tabela opracowana na podstawie danych z chessprizes.com * Ranking obejmuje większość najważniejszych turniejów każdego roku. Nagrody inne niż USD są przeliczane według kursów wymiany z początku roku |
Magnus Carlsen – szachowy potentat
Norweg został arcymistrzem w wieku 13 lat, co uczyniło go jednym z najmłodszych w historii, a od ponad 8 lat jest mistrzem świata w szachach szybkich i klasycznych. Osiągnął także najwyższą notę w historii – 2882, pokonując prawdziwą ikonę szachów Garry’ego Kasparowa.
I tak, jest najbogatszym szachistą na świecie, już w 2012 roku przekroczył barierę miliona euro rocznie, w 2013 roku „Times” umieścił go na liście 100 najbardziej wpływowych ludzi na świecie. Trzeba zaznaczyć, że pieniądze wygrywane w turniejach to tylko jedno z wielu źródeł, którymi Carlsen zasila swój domowy budżet. Takie osiągnięcia przyciągają sponsorów, dodatkowo sam Magnus ma żyłkę do interesów.
Na początku 2007 roku założył MagnusChess AS, która jest firmą macierzystą jego drugiej firmy, Play Magnus AS – przedsiębiorstwa programistycznego, za pomocą którego wydał swoją szachową aplikację mobilną. Do 2017 roku pobrało 2,8 miliona razy, a w 2019 roku firma połączyła się z internetowym serwerem chess24.com.
Obecnie ma podpisane także kontrakty sponsorskie z Microsoftem i marką odzieżową G-Star Raw – szacuje się, że zarabia na nich ok. 2 mln dol. rocznie. Współpracuje również z firmą bukmacherską Unibet, która w szachy jest zaangażowana od 2014 roku, co daje mu dodatkowe 400 tys. dol. zysku. Jego wartość rynkowa szacowana jest na 8 mln dol.
Szachy przejmują świat e-sportu
Pandemia zatrzymała zaplanowane na tamten rok rozgrywki sportowe, w tym także turnieje szachowe. Jak podano wyżej, dyscyplina ta może pozwolić sobie na przeniesienie do internetu. Także i tu Carlsen nie dał szans rywalom i został najlepiej zarabiającym e-sportowcem 2020. Jego premie za zwycięstwa na wirtualnej platformie Chess24 wyniosły 510 587 dolarów.
Pozostali najlepsi gracze zanotowali jednak spore straty w covidowym roku. Najlepsza pięćdziesiątka zawodników w różnych grach zarobiła łącznie 11 mln dol., co jest znaczącym – pięciokrotnym spadkiem, w porównaniu do 2019 r., kiedy to pula wyniosła 55 mln dol.
Jak powiedział w rozmowie z Polską Agencją Prasową wiceszef Międzynarodowej Federacji Szachowej Łukasz Turlej: “Po wybuchu wiosną pandemii koronawirusa liczba szachistów rejestrujących się na stronach i aplikacjach internetowych rosła po kilkadziesiąt procent dzień do dnia. Gra w sieci bardzo poszerza możliwości dzieci. Przybyło ludzi lubiących po prostu grać. Myślę, że kiedy znów ruszą turnieje na żywo, to wielu z nich się na takich zawodach pojawi. Przekonali się, że to jest ciekawa rozgrywka”.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS