Finansowa kondycja samorządów. Bogacze i biedacy

Na pierwszy ogień przyjrzeliśmy się temu ostatniemu zestawieniu. Zdaniem opracowujących ranking dziennikarzy pisma, nie ma lepszego wskaźnika obrazującego kondycję finansową samorządów lokalnych niż poziom tzw. nadwyżki operacyjnej. „Wspólnota” sprawdziła tenże poziom w przeliczeniu na mieszkańca we wszystkich samorządach w Polsce. Oczywiście na rok.

Cóż to takiego nadwyżka operacyjna? Otóż w nauce o finansach publicznych przyjęło się, iż stanowi ją dodatnia różnica między dochodami bieżącymi a wydatkami bieżącymi. Odpowiednio wynik ujemny między dochodami bieżącymi a wydatkami bieżącymi stanowi deficyt operacyjny.

• „(…) Wartość nadwyżki operacyjnej to jeden z najważniejszych wskaźników obrazujących sytuację finansową jednostki samorządowej. Decyduje o możliwościach rozwojowych, o tym, ile środków możemy przeznaczyć na nowe przedsięwzięcia po zaspokojeniu bieżących potrzeb wydatkowych. W dużym stopniu wartość tego wskaźnika wynika z obiektywnych warunków, w których funkcjonują władze samorządowe. Wiąże się więc ze zmianami koniunktury gospodarczej, strumieniami dochodów zarówno własnych, jak i transferów, z zakresem obowiązków narzucanym przez przepisy, a skutkujących wielkością wydatków na utrzymanie różnych usług i instytucji (…)”

– można przeczytać w uzasadnieniu rankingu, w którym twórcy posłużyli się wskaźnikiem nadwyżki operacyjnej netto. Uwzględnili więc nie tylko różnicę między wielkością bieżących dochodów i bieżących wydatków, ale także wielkość spłat wcześniejszego zadłużenia. Zaprezentowany wskaźnik pokazuje wartości średnie z lat 2020 – 2022 r.

Przemyśl nieco podskoczył, powiat spadł

Samorządy terytorialne pogrupowane zostały na: województwa, miasta na prawach powiatu, powiaty, miasta powiatowe, miasteczka i gminy. Województwo podkarpackie znalazło się na podium rankingu województw. Zajmuje 3. miejsce z nadwyżką wynoszącą 158,01 zł w przeliczeniu na mieszkańca.

W grupie „miasta na prawach powiatu” z naszego regionu sklasyfikowany został Przemyśl (prezydent Wojciech Bakun). Takich miast w Polsce jest 48. W tym samym rankingu dotyczącym kondycji finansowej, ale za lata 2017 – 2019, nadsański gród był na szarym końcu, bo na 45. miejscu. Za lata 2020 – 2022 zanotował niewielki, ale jednak awans. Sklasyfikowany został na 38. miejscu z nadwyżką wynoszącą 107,11 zł w przeliczeniu na mieszkańca. Zdecydowanym zwycięzcą…