Ergonomia w kuchni jak dobrać meble, by ułatwić sobie codzienne gotowanie?

Jakie meble do ergonomicznej kuchni?

Wybór mebli jest dziś niezwykle bogaty, także tych do kuchni. Sprzedawane są w zestawach składających się z podstawowych szafek, które można rozbudowywać o kolejne moduły. Dzięki temu da się w pełni wykorzystać dostępne miejsce w pomieszczeniu. Gotowe meble kuchenne można tak dopasować, by nie tylko wyposażyć kuchnię, ale też stworzyć wygodne miejsce do gotowania. Warto przy tym przestrzegać kilku zasad. Jakich?

Jak zaprojektować ergonomiczną kuchnię?

Trudno w jednym zdaniu wyjaśnić, co można zrobić, by ułatwić sobie pracę w kuchni. Na gotowanie składa się wiele czynności, którym należy się przyjrzeć i poszukać sposobów, by uczynić je prostszymi.

Oczywiście dla wielu osób kluczowe jest to, by blat roboczy był jak najdłuższy. Wybiera się więc zestaw mebli składający się z szafek stojących i wiszących. Czasami jednak warto zrezygnować z długiego blatu roboczego na rzecz wysokiej zabudowy. Szafki cargo sięgające do sufitu pozwalają na stworzenie w kuchni pojemnej spiżarni. To istotne w małych pomieszczeniach, ale i praktyczne w tych większych.

W ergonomicznej kuchni dobrze przemyślane są zarówno poziomy, jak i piony. Nie może być sytuacji, w której podczas gotowania trzeba się wspinać na stołek, by wyjąć przyprawę. Pod sufitem umieszcza się to, co rzadko używane. Ergonomia oznacza, że trzeba mieć w zasięgu wzroku i ręki wszystko to, co potrzebne. Możliwe jest to, jeśli odpowiednio pozna się strefy, jakie da się wydzielić w kuchni.

Najważniejsze strefy w kuchni

Aby właściwie zaprojektować kuchnię, a więc dobrać do niej meble i ustawić w najlepszy możliwy sposób, warto wyodrębnić strefy. Da się ich wymienić aż pięć. Pierwsza od wejścia powinna być strefa zapasów. Postawić w niej należy lodówkę i szafkę na produkty (najlepiej cargo), które nie muszą być przechowywane w warunkach chłodniczych.

Kolejno dobrze jest utworzyć strefę przechowywania. Najlepiej, gdy jest to szafka z naczyniami, sztućcami i szklankami, a nad nią jest blat, na który można wyłożyć zakupy, ale i produkty z lodówki.

Trzecia w kolejności jest strefa zmywania. Tam stawiamy zmywarkę, zlew i kosz na odpady. Po drugiej stronie zlewozmywaka powinien znaleźć się znowu kawałek blatu roboczego – większego niż ten między lodówką a zlewem, gdyż to właśnie będzie przestrzeń do przygotowywania posiłków. Pod blatem w szafce/szufladach powinny znaleźć się akcesoria takie jak deski do krojenia, miski, sprzęty AGD typu mikser, ale też przyprawy.

Kolejno w ciągu musi się już tylko znaleźć strefa gotowania z kuchenką, piekarnikiem, mikrofalówką. Dobrze, gdy kończy się blatem na gotowe dania, ale i brudne naczynia.

Oczywiście w mniejszych kuchniach trzeba rozplanować to nieco inaczej. Kluczowe jest, by znalazły się 3 najważniejsze strefy, które tworzą trójkąt roboczy. Co to takiego?

Ergonomia w kuchni – trójkąt roboczy

Podczas projektowania zabudowy oprócz wyznaczenia stref w kuchni trzeba zrealizować również założenia trójkąta roboczego. To zasada, która opisuje wzajemne położenie trzech najważniejszych sprzętów, a więc lodówki, zlewu i kuchenki. Muszą znajdować się blisko siebie i być rozmieszczone w taki sposób, by połączone kreską na planie utworzyły trójkąt. Dzięki temu poruszanie się pomiędzy nimi w procesie gotowania będzie zdecydowanie prostsze. A w jakiej odległości powinny się znaleźć, by było to ergonomiczne?

Odległości między meblami

Ergonomia w kuchni w dużej mierze zależy od odległości pomiędzy strefami. Ważne jest to tak samo w małym, jak i w dużym pomieszczeniu. Kluczowe jest to, w jakiej odległości od siebie są sprzęty kuchenne, które są istotne w trójkącie roboczym. Mowa o lodówce, zlewie i kuchence. 

W małej kuchni odległości między sprzętami są często zmniejszane celowo, żeby wszystko się pomieściło. Jednak w dużym pomieszczeniu warto dokonać tego samego zabiegu, by uniknąć niepotrzebnej bieganiny. Ma być przestronnie, ale ergonomicznie. Pomocą przy planowaniu mogą być najczęściej stosowane odległości.

Jak będzie optymalnie? Zakłada się, że między lodówką a zlewozmywakiem powinno się zachować od 120 cm do 210 cm odległości. Taki sam dystans warto zaplanować pomiędzy zlewem a kuchenką. Bywa, że w małych kuchniach to niemożliwe. Wówczas warto wygospodarować chociaż 90 cm. Odległość od lodówki do kuchenki w ergonomicznej kuchni wynosi od 120 cm do 270 cm.

A co jeśli to niemożliwe? Zakłada się, że jeśli ustawi się te trzy najważniejsze sprzęty w wierzchołkach trójkąta na planie, wówczas ergonomia kuchni będzie zachowana – bez względu na to, ile blatu między nimi pozostanie i jak będą ułożone pozostałe szafki.

Ergonomiczny układ kuchni – jak ustawić meble kuchenne?

Dobrze zaprojektowaną kuchnię pozna się po tym, że ustawienie w niej mebli i sprzętów sprawia, że przygotowywanie posiłków jest przyjemne i nie wymaga wielkiego wysiłku. Mówi się, że ergonomia w kuchni pozwala skrócić czas przygotowywania posiłków o 60%. Warto o to zawalczyć dzięki spełnieniu wymogów trójkąta roboczego i podzieleniu pomieszczenia na 5 stref. Co jeszcze można zrobić? Właściwie ustawić meble kuchenne.

Oczywiście ogromne znaczenie odgrywa wielkość pomieszczenia, jego układ (położenie okien i drzwi), ale i rozmieszczenie przyłączy. Za najmniej ergonomiczną uchodzi kuchnia jednorzędowa. To jeden prosty ciąg mebli. Często stosowany w wąskich pomieszczeniach, ale i w aneksach kuchennych. Czy da się coś zrobić, by go uniknąć? 

W wąskich kuchniach warto pomyśleć o dołożeniu szafek na prostopadłej ścianie. Wtedy meble tworzą kształt litery L. Jeśli na krótszym boku stanie np. zlewozmywak, wówczas uda się spełnić zasadę trójkąta roboczego.

Jeśli zabudowa ma stanąć pod długą ścianą w salonie i stworzyć aneks kuchenny, warto postawić na wyspę. Bywa, że udaje się na niej umieścić kuchenkę. Dwurzędowa kuchnia jest popularna również w osobnych pomieszczeniach, w których okno jest naprzeciwko drzwi. Nie zawsze udaje się pod nim umieścić blat. Aby wygodnie się pracowało, dobrze jest zachować odległość 120 cm pomiędzy rzędami.

Kuchnia z wyspą, z meblami w kształcie litery U i G to bardzo ergonomiczne rozwiązanie. Udaje się w nich nie tylko umieścić wszystkie niezbędne sprzęty, wygospodarować pomiędzy nimi blaty robocze, ale też zredukować dystans, jaki pokonuje się pomiędzy nimi podczas gotowania.

Ergonomia w kuchni to podstawa. Warto podzielić pomieszczenie na 5 stref oraz zaplanować trzy najważniejsze z nich tak, by tworzyły trójkąt roboczy. Postawione meble powinny w pełni odpowiadać na potrzeby, np. w strefie zapasów doskonale sprawdzają się szafki cargo.