Dzieła częstochowianina Samuela Willenberga pozostaną w Polsce na kolejny rok

Z początkiem roku 2021 ekspozycja IPN zagości w opatowskim Centrum Kultury. Opatów to – obok Częstochowy i Treblinki – miejsce znaczące w życiorysie artysty. Tu przed wojną jego ojciec Perec Willenberg tworzył malunki na ścianach tamtejszej synagogi. I to właśnie z opatowskiego getta w październiku 1942 r. młody Samuel wraz z transportem 6,5 tys. osób został wywieziony przez Niemców do obozu zagłady w Treblince. Przeżył jako jedyny z tego transportu.

Wiosną eksponaty trafią do mieszczącego się w dawnej synagodze w Chmielniku Ośrodka Edukacyjno-Muzealnego „Świętokrzyski Sztetl”. Odbudowana i odrestaurowana bożnica obrazuje kilkaset lat historii Żydów w Chmielniku, a także życie w typowym przedwojennym sztetlu. Wystawę rzeźb Willenberga będzie tu można oglądać do końca kwietnia.

IPN prowadzi zaawansowane rozmowy z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, które wyraziło chęć umieszczenia wystawy w podległych mu placówkach. Celem IPN byłoby eksponowanie wystawy na terenie Polski aż do zakończenia prac budowlanych w Muzeum Treblinka, gdzie znalazłyby najbardziej godne miejsce, zgodnie z ostatnim życzeniem artysty. Spuścizna Willenberga i towarzyszące jej projekty, np. w formie warsztatów dla młodych osób, to najlepsza forma edukacji o tragedii zagłady, a zarazem skierowana do przyszłych pokoleń przestroga przed każdą formą totalitaryzmu. Orędownikiem takiej właśnie formy nauczania był sam Willenberg – wieloletni edukator młodzieży z Polski i Izraela. Obecnie dzieło to kontynuuje jego żona Ada Krystyna Willenberg z d. Lubelczyk.

20.10.2009 r., ul. Strażacka w Częstochowie. Odsłonięcie pomnika w miejscu rampy, z której odchodziły transporty do obozu zagłady w Treblince. Pierwszy z lewej Samuel Willenberg, autor monumentu. Obok Ewa Junczyk-Ziomecka, sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta Lecha Kaczyńskiego i rabin Michael Schudrich Fot. Grzegorz Skowronek / AG

Dla rodzinnego miasta Samuel Willenberg zaprojektował pomnik przy ul. Strażackiej upamiętniający wywózkę częstochowskich Żydów do obozu zagłady. Od niedawna plac wokół pomnika nosi imię jego twórcy.