Niezwykle drastyczne, mrożące krew w żyłach sceny rozegrały się wczoraj, w niedzielę, 24 września 2023 r., na rynku w Dobrowie, przed miejscowym kościołem. Rozległ się ryk silników, padły strzały, był strach, płacz i panika. Ksiądz został wyciągnięty siłą z kościoła przez uzbrojonych Niemców! Trzech mężczyzn zastrzelono… Całe szczęście to tylko rekonstrukcja wydarzeń z 1939 roku. I to bardzo realistyczna i udana. Zachęcamy do obejrzenia zdjęć i nagrania wideo.
Spektakl uliczny w Dobrowie zaistniał dzięki cennej inicjatywie Stowarzyszenia DOM (Dobrowska Organizacja Międzypokoleniowa) , a reżyserem inscenizacji był Radomir Piorun. W rekonstrukcji wzięło udział kilkudziesięciu aktorów-amatorów, mieszkańców Dobrowa i okolic, jak również aktorzy Kolskiego Teatru Otwartego im. Czesława Freudenreicha przy MDK w Kole. Była również grupa rekonstrukcyjna w niemieckich mundurach i z pojazdami z tamtych czasów.
Mieszkańcy Dobrowa oraz okolic licznie i aktywnie wzięli udział w widowisku. Godny pochwały jest ich lokalny patriotyzm. Grupa rekonstrukcyjna w niemieckich mundurach zrobiła ogromne wrażenie na widzach, a łzy wycisnęło aktorstwo Agaty Dziedziczak, która wcieliła się w matkę zastrzelonych trzech synów Rosińskich: Antoniego, Stanisława i Józefa. Staranne przygotowania oddały charakter historycznego, kronikarskiego wspomnienia z czasów wojny. Aresztowanego wówczas i zamęczonego w obozie koncentracyjnym miejscowego księdza zagrał obecny proboszcz dobrowski ks. Artur Nowak, kustosz Sanktuarium św. Bogumiła.
Na zakończenie zespół rodziny Spławskich zaśpiewał wzruszającą „Balladę o pięćdziesięciu na rynku w Dobrowie i braciach Rosińskich”.
20 września 1939 roku niemieckie wojsko wtargnęło na teren miasta Koła. Niemieccy żołnierze dotarli również do okolicznych miejscowości, w tym do wsi Dobrów. Spędzili na plac przed miejscowym kościołem 50 mężczyzn i gdy już miało dojść do ich egzekucji, stała się rzecz niesamowita… Niektórzy mówią, że był to cud za wstawiennictwem św. Bogumiła – pustelnika, który od wieków czuwa nad tą okolicą… Niemcy rozstrzelali trzech braci Rosińskich, a cała reszta mężczyzn szczęśliwie uszła z życiem.
Więcej można obejrzeć w nagraniu pod spodem – KLIKNIJ w obraz:
Opracowanie, foto i wideo: MARIUSZ KOZAJDA
************************************************************************************
Był wrzesień 1939 roku. Niemieckie bombowce pojawiły się nad Kołem już 2 września 1939 roku. Zbombardowane zostały budynki użyteczności publicznej m.in. stacja kolejowa, okolice dworca, a także pociąg, w którym znajdowało się ponad 200 osób. Teren powiatu kolskiego był jeszcze wielokrotnie bombardowany i ostrzeliwany przez niemieckie samoloty. Ucierpiała przede wszystkim ludność cywilna przebywająca w miastach i na wsiach.
10 września 1939, oddziały Wehrmachtu dokonały zbrodni na cywilnej ludności w Kościelcu. „Kolejne niemieckie jednostki pojawiły się 18 września, by dzień później oficjalnie przejąć miasto, ustanawiając niemiecką administrację. 20 września Niemcy podpalili żydowską synagogę, która znajdowała się na terenie Nowego Rynku.” (źródło: https://kurier-kolski.pl/2010/09/kolski-wrzesien-1939/)
Wśród miejscowości powiatu kolskiego, które ucierpiały podczas wrześniowych ataków, była również wieś Dobrów.
20 września 1939 roku mieszkańcy Dobrowa mimo świadomości zagrożenia i wydarzeń w Kole, pracowali. Okres wykopek ziemniaków angażował całą wieś.
Około południa spokój mieszkańców zakłócił warkot silników samochodów i motocykli. Mieszkańcy starali się ukryć, jednak niemieccy żołnierze przeszukiwali wszystkie domy i zagrody.
Popychali i bili kolbami karabinów napotkanych mężczyzn, zaganiając ich na rynek pod parkan, między kościołem a plebanią. Wszystkich mężczyzn Nagonka trwała do późnych godzin popołudniowych.
Kiedy wyłapano wszystkich, zdaniem Niemców nadających się do likwidacji mężczyzn (wszystkich mężczyzn powyżej 18. roku życia), nakazano ustawić się im w szyku po siedmiu w rzędzie, do egzekucji.
W ostatniej chwili z głównej drogi na rynek wyjechał motocykl z posłańcem niemieckim, który już z daleka krzyczał „wstrzymać egzekucję”.
Podjechał do najstarszego rangą Niemca i przekazał ważną dla nich wiadomość. Wśród zebranych na rynku ludzi zapadła cisza, a jednocześnie zapanowała trwoga, co może wydarzyć się za chwile.
Nagle z ust najstarszego rangą Niemca pada pytanie: “kto ma broń we wsi niech się przyzna lub kto wie niech wyda tego u kogo jest, to wszyscy będziecie ocaleni, będziecie żyć i rozejdziecie się do domów”.
Nastała cisza, mieszkańcy zdumieni rozglądali się po sobie. Nagle z szeregu wystąpił Feliks oznajmiając „ja wiem kto ma broń w Dobrowie”. Feliksa zatrzymano do wyjaśnień, a resztę mężczyzn puszczono do domów. Mieszkańcy dziękowali Bogu oraz św. Bogumiłowi za to, że żyją. Feliks wydał rodzinę posiadającą w domu broń. Bracia Rosińscy, wydani przez Feliksa, to trzej pozostający na rodzinnym gospodarstwie mężczyźni.
W czasie kiedy Niemcy przesłuchiwali Feliksa, wszyscy mieszkańcy starali się ratować wydanych braci. Postanowili ich ukryć, aby niemieccy żołnierze nie mogli ich znaleźć.
Przesłuchanie Feliksa odbyło się w szynku (barze, karczmie) „U Wiśniewskiego”, który znajdował się naprzeciwko kościoła, niedaleko głównej bramy plebanii. W szynku żołnierze niemieccy zrobili wielką ucztę, nie szczędząc sobie alkoholu. Pijani Niemcy ruszyli w poszukiwaniu broni do domu Rosińskich. W czasie drogi spotkali jednego z braci i nakazali mu oddać posiadaną broń. Tłumaczył się, że nie wie nic o żadnej broni. Zaczęli przeszukiwać dom, weszli nawet na strych. Gdy nie znaleźli broni, a on nie wskazał miejsca jej ukrycia, zastrzelili go na strychu, zwłoki zrzucili na dół. Wszystko to działo się na oczach matki.
Pozostałych dwóch braci udało się ostrzec, aby pozostali w ukryciu. Nastał już mrok, Niemcy rozpętali strzelaninę, puszczali race, w wyniku tego zapaliły się stogi siana. Wszystko działo się na błoniach w pobliżu gospodarstwa Rosińskich.
W trakcie całego chaosu podszedł do Feliksa jeden z Niemców i powiedział „uciekaj ja cię nie zabiję, ale oni są pijani i na pewno to zrobią”. Niemiec ten był znajomym z sąsiedniej wsi Janów (osiedlony wraz z rodziną od czasów I wojny światowej).
Ogień i strach przed stratą rodziny, domu i gospodarstwa spowodowały, że bracia Rosińscy opuścili swoją kryjówkę i konno ruszyli do domu, chcąc ratować swój dobytek i najbliższych.
Tętent koni i brzęk uprzęży słychać było z daleka. Niemcy mogli pomyśleć, że to cały oddział wojska się zbliża. Wymierzyli w kierunku pędzących koni karabiny maszynowe i oddali salwę strzałów. Rosińscy zginęli…
Ciała trzech braci, wraz ze znalezioną u nich w domu bronią zostawiono na widok publiczny do następnego dnia. Miała to być przestroga dla innych. Wywołało to strach i panikę wśród mieszkańców.
Mieszkańcy wsi Dobrów pamiętają. Wydarzenie wpisało się kart historii wsi oraz powiatu kolskiego.
Śmierć Antoniego, Stanisława i Józefa Rosińskich zasłużyła na pamięć i szacunek przez nas i następne pokolenia. Ta tragiczna śmieć uratowała około pięćdziesięciu mężczyzn – naszych ojców, dziadków i pradziadków.
(tekst ze strony dobrowdom.pl , źródło: Karolina)
FOTOGALERIA zdjęć:
Autor zdjęć: Mariusz Kozajda
(autor zezwala osobom prywatnym kopiowanie fotografii dla własnych celów)
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS