Dna moczanowa – co to za choroba i jak z nią walczyć?

Artykuł partnera

Dna moczanowa – co to jest?

Dna moczanowa, zwana też skazą moczanową lub podagrą to jednostka chorobowa, którą wywołuje wysokie stężenie kwasu moczowego w surowicy krwi. Dokuczliwe objawy wynikają z gromadzenia się kryształków moczanu sodu w stawach. W fazie zaostrzenia choroby występują silne dolegliwości bólowe, zaczerwienienie, obrzęk i tkliwość miejsc chorobowo zmienionych. Dodatkowo wzrasta temperatura ciała w wyniku powstałego stanu zapalnego. Najbardziej dokuczliwym stadium podagry jest przewlekłe zapalenie stawów, czyli dna moczanowa przewlekła guzkowata. 

W przypadku wystąpienia pierwszych epizodów skazy moczanowej ogromne znaczenie ma profilaktyka i wprowadzenie zasad zdrowego stylu życia. Warto podkreślić, że dna moczanowa ma charakter nawrotowy, dlatego należy mieć na uwadze czynniki ją uwalniające.

Czynniki ryzyka wystąpienia dny moczanowej:

• otyłość;
• cukrzyca typu 2;
• zaburzenia lipidowe (hiperlipidemia);
• choroba alkoholowa;
• choroby nerek;
• zatrucie metalami ciężkimi (glinem, ołowiem);
• choroby serca. 

Podobnie jak przy innych chorobach metabolicznych kluczowe znaczenie ma odpowiednie żywienie. W przypadku podagry należy zadbać o dietę o niskiej zawartości puryn, ograniczyć spożycie mięsa, alkoholu oraz unikać owoców o wysokiej zawartości fruktozy. 

Dna moczanowa to schorzenie głównie dotyczące zamożnych społeczeństw krajów wysokorozwiniętych. Może być uwarunkowana genetycznie i według statystyk częściej występuje u mężczyzn, niż u kobiet.

Dna moczanowa – skąd bierze się wysoki kwas moczowy?

W dnie moczanowej charakterystycznym parametrem diagnostycznym jest stężenie kwasu moczowego. Stan ten określany jest jako hiperurykemia. 

Zaburzony metabolizm kwasu moczowego może być spowodowany: 

• zwiększonym jego wytwarzaniem kwasu moczowego przez organizm;
• zmniejszonym wydalaniem kwasu moczowego przez nerki. 

Zanim rozwinie się choroba, bezobjawowym objawem zaburzenia metabolizmu puryn jest wysoki poziom kwasu moczowego. Dlatego podstawą są profilaktyczne badania krwi. 

Do czynników wyzwalających dnę moczanową należą:

•       dieta o wysokiej zawartości puryn;
•       nadużywanie alkoholu;
•       przewlekły stres;
•       wysiłek fizyczny o wysokiej intensywności;
•       szybka utrata dużej masy ciała;
•       choroby infekcyjne;
•       wykonywane dializy.

Rozpoznawalne objawy podagry mogą pojawić się dopiero około 40 roku życia i często są mylone z bólami reumatycznymi. Charakterystycznym miejscem, w którym gromadzą się kryształki moczanu sodu, są stawy stóp. Dlatego wszystkie zmiany w obrębie paliczków kończyn dolnych mogą być symptomem dny moczanowej. Konieczna jest wówczas interwencja lekarska i zastosowanie farmakoterapii.

Dieta w dnie moczanowej

Najważniejszą zasadą podczas tworzenia jadłospisu przy dnie moczanowej jest ograniczenie związków purynowych, w wyniku rozkładu, których powstaje kwas moczowy. Źródłem puryn w diecie jest mięso, galarety i podroby.

Zaleca się spożywanie zwiększonej ilości warzyw, które zawierają cenne witaminy, minerały i bioaktywne związki o charakterze antyoksydacyjnymi i przeciwzapalnym. Dobrym rozwiązaniem jest dieta wegetariańska, z której wykluczone zostało mięso. Warto rozważyć ofertę cateringu dietetycznego w Łodzi, Krakowie i innych miastach, gdzie można skorzystać ze świeżych dań diety pudełkowej. 

Dna moczanowa – zalecenia

1.     Źródłem białka w diecie na dnę moczanową jest mleko i produkty mleczne (m.in. chudy twaróg, maślanka, kefir), nasiona roślin strączkowych (soczewica, ciecierzyca, fasola, groch, bób) oraz chude mięso (np. drób, cielęcina) i ryby (dorsz, sandacz) w ograniczonej ilości. 
2.     Z diety należy usunąć tłuste mięsa, podroby, galarety, smalec, łój, produkty wędliniarskie.
3.     Dozwolone tłuszcze w dnie moczanowej pochodzą ze źródeł roślinnych np. oliwa z oliwek, olej lniany, awokado, nasiona, orzechy.
4.     Należy zwiększyć ilość spożywanych warzyw, szczególnie zalecane w dnie owoce to czereśnie i wiśnie.
5.     Zaleca się ograniczenie spożycie owoców o wysokiej zawartości fruktozy oraz soków i napojów owocowych.
6.     Należy zadbać o właściwe nawodnienie organizmu, a w dnie moczanowej pacjent powinien zwiększyć spożycie wody do około 3 litrów na dobę. 

7.     Konieczne jest ograniczenie lub całkowite wyeliminowanie napojów alkoholowych.