Czy można pochować zmarłego na własnej działce?

Cmentarz docelowym miejscem pochówku

Śmierć stanowi nieodłączny element ludzkiego życia. Aby uporządkować kwestie związane z tym, co dzieje się z ciałem zmarłego po śmierci, uregulowano je prawnie. W Polsce obowiązuje ustawa z 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych.

Wyróżnia się dwa rodzaje cmentarzy – komunalny i wyznaniowy. Założenie cmentarza komunalnego należy do zadań własnych gminy, a wyznaniowego do właściwych władz kościelnych. Znajdują się one w miejscach przewidzianych dla nich w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Co do zasady każda gmina posiada własny cmentarz komunalny, jednak w uzasadnionych przypadkach można założyć jeden taki cmentarz dla kilku gmin. Tereny odpowiednie na założenia cmentarza muszą zostać sprawdzone pod kątem sanitarnym. Przede wszystkim muszą spełniać wymogi dotyczące:

1. szerokości pasów izolujących teren cmentarny od innych terenów, a w szczególności mieszkaniowych;
2. odległości cmentarza od źródeł ujęcia wody;
3. poziomu wód gruntowych.

Polecamy: 

Dopuszczalne miejsca pochówku w Polsce

W świetle art. 12 ustawy zwłoki mogą być pochowane na 5 sposobów:

1. w grobach ziemnych (dół w ziemi, do którego składa się trumnę ze zwłokami lub urnę i zasypuje ziemią),
2. w grobach murowanych (dół, w którym boki są murowane do poziomu gruntu, do którego składa się trumnę ze zwłokami lub urnę),
3. w katakumbach (pomieszczenie z niszami w ścianie, przeznaczone do pochówku zwłok),
4. przez zatopienie w morzu.
5. w kolumbarium (budowla z niszami przeznaczonymi do składania urn z ludzkimi prochami).

Pochówku człowieka przez zatopienie w morzu (zgodnie ze zwyczajami morskimi) dokonuje się w przypadku zgonu na okrętach przebywających na pełnym morzu, jeśli taki okręt nie ma możliwości przybycia na ląd w ciągu 24 godzin. Warto zwrócić uwagę na to, że przybycie na ląd dotyczy portu objętego programem podróży. Gdy okręt dobije do portu w ciągu doby, przewozi zwłoki na ląd w celu pochówku.

Pochowanie zwłok poza cmentarzem

Głównym tematem niniejszego artykułu jest możliwość pochowania zwłok ludzkich poza cmentarzem. Czy polskie prawo na to pozwala? Z odpowiedzią na postawione pytanie przychodzi art. 12 ust.3 ustawy o cmentarzach, zgodnie z którym wyłącznie groby ziemne, groby murowane i kolumbaria muszą znajdować się na cmentarzach. Z listy dopuszczalnych w Polsce miejsc pochówku pozostają więc jeszcze katakumby. Nie muszą ona znajdować się na cmentarzu.

Prawo nie dopuszcza pochówku człowieka na własnej działce w postaci grobu ziemnego, grobu murowanego (dół w ziemi) czy kolumbarium. Jedyną możliwością pochówku poza cmentarzem są katakumby.