Połączenie tematyki indiańskiej i ekologicznej jest dla wielu sprawą oczywistą, bo wielu z nas uznaje Indian za „prekursorów ekologii”. I choć wiele naiwności w takim myśleniu, to jednak zdradza ono jak szlachetnie oceniamy Indian in gremio.
Zainteresowanie „ekologicznością Indian” nie jest nowe, jest przedmiotem analiz wielu badaczy ich kultur i samych Indian. Ba, debaty o tym jak żywo toczą się od dawna wśród polskich Indianistów. Historycznie ta ekologiczność bardzo różnie wyglądała. Mają tego świadomość i badacze, i Indianie. Różnie to wygląda i dziś.
Decydując się na wydanie numeru Magazynu Wyspa Żółwia poświęconego zagadnieniom „ekologizmowi Indian” szybko się zorientowałem się, że zostanie poruszony bardzo wąski fragment wielkiego obszaru zagadnień relacji Indianie – środowisko i ich szacunku do Ziemi, mając w dodatku świadomość tego, że nie ma jednej indiańskiej filozofii, a różne podejścia, warunkowane różnymi doświadczeniami.
Mało tego, teksty opublikowane w tym numerze Magazynu otwierają cykl artykułów poświęconych tej tematyce, bo – poza obecną tu – tematyką historyczną warto poruszyć obszerną tematykę współczesnego indiańskiego aktywizmu.
Dla wielu Indian ochrona środowiska stała się bowiem nowoczesnym ruchem obrony swoich społeczności przed rządami i chciwymi koncernami. Wiele społeczności indiańskich ochronę środowiska łączy z ochroną ich świętych miejsc. Dla jeszcze innych ekologia stała się nowoczesną formą obywatelskiego aktywizmu na rzecz ochrony praw obywatelskich.
Nowoczesna ochrona środowiska stała się także, w wielu przypadkach, okazją do refleksji samych Indian, że też przyczyniali się do dewastacji środowiska. Wyraźnie o tym pisał np. David Treuer w wydanej niedawno w Polsce książce pt. Witajcie w rezerwacie.
Nowoczesny „indiański ekologizm” firmują dwie wielkie kampanie z ostatnich lat – Idle No More! z lat 2012-2013 prowadzona w Kanadzie przeciwko ówczesnym planom zdejmowania statusów ochronnych z terenów przyrodniczo cennych oraz Mni Wiconi (Woda jest życiem) – kampania, która rozpoczęła się wielkim panindiańskim protestem w rezerwacie Standing Rock w Dakocie Północnej w latach 2016-2017, przeciwko poprowadzeniu rurociągu Dakota Access przez tereny traktatowe Siuksów z tego rezerwatu. Obie stały się początkiem ogólnoindiańskiej kampanii na rzecz ochrony zasobów przyrodniczych wodnych w całym Kraju Indian. Idle No More! i Mni Wiconi stały się inspiracją dla wielu ruchów proekologicznych na całym świecie, również w Polsce.
Myśląc o „indiańskiej ekologii” mamy na myśli także, a może przede wszystkim, duchowość poszczególnych narodów, kosmologię i odniesienia do ich własnej tradycji. Ziemia jako dar Stwórcy to filozofia wielu religii i wierzeń, ale ja osobiście odnajduję w niej jeszcze jedno dziedzictwo, które „Indianie dali światu”. Wiele bowiem ideowych nawoływań do ochrony środowiska ma – czego sobie nie uświadamiamy – indiańskie źródło.
Zawartość numeru 04 / 2020:
• Teksty Jacka Forbesa i Johna Echohawka z książki „Surviving in Two Worlds. Contemporary Native American Voices” Loisa Crazier-Hogle’a i Darryla Babe Wilsona przetłumaczył Marek Nowocien;
• „Czy Indianie byli eco? Najsłynniejsza łza w historii Ameryki”, Adam Piekarski;
• „Wojna o homary”, Marcin Gabryś;
• „Rozważania z aktywistycznej perspektywy”, Piotr Nowakowski;
• „Suwerenność żywieniowa Oneidów z Wisconsin”, Zuzana Kruk-Buchowska;
• „Z kultury i krwi. Tubylcy Ameryki Północnej i natura – marnotrawcy czy opiekunowie ziemi?”, Bartek Hlebowicz;
• „Stojąca w Barwach Słońca – Obrończyni Wody. Debra White Plume (1956-2020)” wspomnienie autorstwa Marka Nowocienia.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS