Andy Warhol, jeden z najbardziej wpływowych artystów drugiej połowy XX wieku, urodził się jako Andrew Warhola w Pittsburghu w Pensylwanii. Jego rodzina pochodziła z mniejszości grekokatolików łemkowskich ze wsi Miková niedaleko miasta Medzilaborce w dzisiejszej północno-wschodniej Słowacji.
Warhol był synem imigrantów z Czechosłowacji, a jego ojciec był górnikiem. Przez lata nie było dokładnie wiadomo, kiedy się urodził, gdyż sam podawał sprzeczne daty oraz inne miejsca urodzenia – prawdopodobnie wstydził się swojego prowincjonalnego pochodzenia. Miał powiedzieć, że wolałby, aby szczegóły jego dzieciństwa pozostały tajemnicą: – Nigdy nie podaję swojego pochodzenia, a poza tym za każdym razem, gdy mnie o to proszą, wszystko wymyślam inaczej – mówił. Wiadomo jednak, że na świat przyszedł najpewniej 6 sierpnia 1928 roku.
Uczęszczał na Carnegie Institute of Technology (obecnie Carnegie Mellon University) i ukończył go w 1949 roku z dyplomem malarstwa. W tym samym roku przeniósł się do Nowego Jorku, gdzie znalazł pracę jako ilustrator. W tym czasie jeden ze zleceniodawców pod jego rysunkiem zapisał nazwisko Warhola z błędem, jako „Warhol”. Artyście ta pomyłka się jednak spodobała i postanowił na trwale usunąć „a” z nazwiska.
Zaczął malować pod koniec lat pięćdziesiątych. Bardzo dosłownie przyjął radę swojego nauczyciela z okresu studiów, który powiedział, że powinien malować rzeczy, które mu się podobają. Warhol, jak sam mówił, lubił zwykłe rzeczy, takie jak „komiksy, zupy w puszkach i napoje bezalkoholowe”, więc te przedmioty właśnie malował. W 1962 roku zyskał rozgłos w świecie sztuki swoimi obrazami przedstawiającymi puszki z zupą Campbell, butelki Coca-Coli i mydelniczki. Prace te były wystawiane w Los Angeles i Nowym Jorku.
W 1963 roku zrezygnował z pędzla i zaczął masowo produkować obrazy towarów konsumpcyjnych oraz grafiki przedstawiające znane osoby, takie jak Marilyn Monroe czy Jackie Kennedy. Wydruki te, wykonane techniką sitodruku, ukazywały wiele wersji tego samego obrazu w jaskrawych kolorach i stały się jego znakiem rozpoznawczym. Warhol stał się bardzo popularny i okrzyknięty liderem pop-artu, obok np. Roya Lichtensteina, którzy popularne przedmioty, takie jak puszka zupy czy komiks łączyli w pewien sposób z kulturą wysoką, za jaką uchodzi malarstwo.
Warhol uchodził za nieśmiałego i bardzo spokojnego, jednak jego twórczość przyciągała ludzi o zupełnie odwrotnych charakterach. Do jego malarskiego atelier „Fabryka” na Manhattanie przychodził tłum artystów undergroundowych i specyficznych twórców, którzy widzieli w Warholu swojego przewodnika.
W połowie lat 60. Warhol zaczął kręcić filmy eksperymentalne, zatrudniając swoich przyjaciół jako aktorów i nazywając ich „supergwiazdami”. Niektóre z jego filmów były monumentalnymi impresjami na temat nudy, jak np. ośmiogodzinne ciągłe ujęcie wieżowca Empire State Building w filmie “Empire” (1964). Inne były agresywnymi i ciężkimi w odbiorze przedstawieniami życia w mieście, jak „The Chelsea Girls” (1966). Organizował także wydarzenia multimedialne, takie jak „The Exploding Plastic Inevitable” i sponsorował wpływową grupę rockową Velvet Underground. W 1968 roku Warhol został postrzelony i prawie zabity przez Valerie Solanas, jego dotychczasową zwolenniczkę, która twierdziła, że „wywierał zbyt duży wpływ na jej życie”.
Po ponad rocznej rekonwalescencji Warhol powrócił do pracy artystycznej i w 1969 roku założył magazyn „Interview”. Był stałym bywalcem wydarzeń artystycznych, pokazów mody, wernisaży. W międzyczasie kontynuował produkcję sitodruków przedstawiających postacie ze świata rozrywki i polityki, które odnosiły duży sukces komercyjny.
Z biegiem lat stał się mentorem i wzorem do naśladowania dla wielu młodych artystów. 22 lutego 1987 roku zmarł w szpitalu na atak serca wkrótce po operacji woreczka żółciowego. W 1994 roku w Pittsburghu otwarto Muzeum Andy’ego Warhola.
Do historii przeszło jego zdanie: „W przyszłości wszyscy będą sławni przez 15 minut”. Jak się okazało, pod tym względem miał rację.
Czytaj też:
Swojski eden i rozkosze życia. Wyjątkowe malarstwo Józefa MehofferaCzytaj też:
Wystawa “Polskie style narodowe 1890–1918” jest pierwszą z czterech ekspozycji poświęconych historii nowoczesności w Polsce XX i XXI wieku organizowanych przez Muzeum Narodowe w Krakowie i zaplanowanych do 2024 roku
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS