Kto wprowadził stan wojenny? Kulisy
Prawie półtora roku przed 13 grudnia 1981, w czasie fali strajków, które doprowadziły do porozumień sierpniowych, polskie władze po raz pierwszy rozważały wprowadzenie stanu wojennego. Chciały tym sposobem powstrzymać niepokoje społeczne. Nie zdecydowały się wówczas, obserwując rosnącą mobilizację społeczeństwa, widząc groźbę wybuchu strajku generalnego i obawiając się, że stan wojenny może tylko wpłynąć na eskalację wydarzeń.
Napięcia były wzmagane przez gigantyczny kryzys gospodarczy: brak towarów w sklepach i reglamentację żywności, załamanie rynku i skupu produktów rolnych, zagrożenie bezpieczeństwa energetycznego.
“W listopadzie 1981 r., a więc miesiąc przed wybuchem stanu wojennego niepokoje społeczne ciągle rosły. Następowała radykalizacja w niektórych kręgach opozycji i grupach społecznych, które były też sfrustrowane postawą rządu. Protestowali studenci z kilkudziesięciu uczelni w geście solidarności z kolegami z Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Radomiu, którzy kwestionowali wybór władz rektorskich. Strajkowali także nauczyciele w Lublinie. Strajk okupacyjny prowadzili studenci Wyższej Szkoły Pożarnictwa w Warszawie” – przypomniał portal historia.org.pl.
Przygotowania do wprowadzenia stanu wojennego trwały od wielu miesięcy. Już w sierpniu wydrukowano obwieszczenia Rady Państwa (RP). Nie zawierały jednak nazwisk, podpisów ani dat.
Decyzję o stanie wojennym podjęto 5 grudnia 1981 roku, a w nocy 12 grudnia odbyło się posiedzenie RP, na którym podjęto uchwałę o wprowadzeniu stanu wojennego na terenie całego kraju. Następnego dnia rano generał Wojciech Jaruzelski, pojawił się w Telewizji Polskiej zamiast Teleranka dla dzieci i ogłosił wprowadzenie stanu wojennego.
“Czas Apokalipsy” – godzina policyjna, rozmowy kontrolowane. Życie w stanie wojennym
Jeszcze przed ogłoszeniem stanu wojennego, w nocy z 12 na 13 grudnia 10 tys. funkcjonariuszy (milicji i wojska) wzięło udział w akcji “Jodła”. Polegała na zatrzymaniu (internowaniu) i umieszczeniu w miejscach odosobnienia ok. 5 tys. osób uznanych za groźne dla bezpieczeństwa kraju. W czasie trwania stanu wojennego internowano w sumie 10 tys. osób. Byli to przywódcy strajków, a także ich uczestnicy, członkowie NSZZ „Solidarność”, przedstawiciele opozycji.
“Późną nocą w sobotę przeprowadzono także blokadę łączności telefonicznej, by uniemożliwić kontakt i ostrzeżenie o potencjalnych zatrzymaniach. Wojsko zabezpieczało centrale telefoniczne, ośrodki radia i telewizji, a nawet stacje przekaźnikowe. Odcięte od kontaktu zostały także placówki dyplomatyczne państw obcych znajdujące się w Polsce” – informuje portal Historia.org.pl.
W ten sposób 13 grudnia w całej Polsce została przerwana łączność telefoniczna.
Dla reszty społeczeństwa wprowadzono godzinę milicyjną, wzmożono kontrole milicji na drogach, kontrole rozmów telefonicznych czy korespondencji. Zmilitaryzowano zakłady pracy, zawieszono zajęcia szkolne, ograniczono możliwość swobodnego poruszania się po kraju.
Tuż przed wybuchem stanu wojennego, do kin wszedł film w reżyserii Francisa Forda Coppoli, “Czas Apokalipsy”. Zdjęcie zrobione tego dnia przez Chrisa Niedenthala przed kinem Moskwa w Warszawie, przedstawiające czołg na tle baneru filmu, obiegło świat i przeszło do historii. Stało się symbolem terroru i restrykcji, które przeżywali Polacy.
Jak długo trwał stan wojenny w Polsce? Zniesiono go po 19 miesiącach
Stan wojenny wprowadzony 13 grudnia 1981 zakończył się dopiero 22 lipca 1983 roku. Jednak po okresie mocnych obostrzeń, władze stopniowo wycofywały się z restrykcji:
- 4 stycznia 1982 roku ruszyły zajęcia w szkołach,
- 10 stycznia przywrócono łączność telefoniczną,
- 8 lutego wznowiono zajęcia na uczelniach,
- 1 marca zniesiono ograniczenia podróżowania po Polsce,
- 22 lipca 1982 – z okazji Święta Odrodzenia Polski zwolniono dużą liczbę osób internowanych. Tego dnia zniesiono też godzinę milicyjną,
- 11 listopada 1982 – zwolniono z obozu internowania Lecha Wałęsę,
- 31 grudnia 1982 – zawieszono stan wojenny,
- 22 lipca 1983 – całkowicie zniesiono stan wojenny.
Ograniczanie restrykcji nie oznaczało jednak łagodzenia działań władz kraju. Cały czas odbywało się brutalne tłumienie protestów, pacyfikacje, m.in Stoczni Gdańskiej, Kopalni Wujek czy Huty Katowice. Rządzący rozwiązywali niezależne organizacje jak Niezależne Zrzeszenie Studentów, czy Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich. Zaocznie skazały na karę śmierci dwóch ambasadorów, w USA i Japonii, którzy po wprowadzeniu stanu wojennego poprosili o azyl polityczny.
Skutki stanu wojennego
Najpoważniejszym skutkiem stanu wojennego — poza konfliktem władzy komunistycznej ze społeczeństwem, było pogłębienie się katastrofalnej sytuacji gospodarczej kraju. Władze zapowiedziały reformę gospodarczą, ale nie wywiązały się z obietnic. W lutym 1982 roku ceny żywności wzrosły o 241 proc. a energii o 171 proc. O 30 proc. spadły realne dochody Polaków.
Instytut Pamięci Narodowej oszacował liczbę ofiar śmiertelnych stanu wojennego na 56 osób. Zginęły głównie w wyniku śmiertelnych postrzałów i pobić w czasie strajków i manifestacji
Nadzwyczajna Komisja Sejmowa do zbadania działalności MSW ustaliła, że od wprowadzenia stanu wojennego do 1989 roku działania funkcjonariuszy MSW doprowadziły do śmierci 91 osób.
Komitet Helsiński przygotował w 1989 roku raport zawierający listę nazwisk represjonowanych i ofiar śmiertelnych stanu wojennego.
Wielu historyków wskazuje obecnie, że jedną z konsekwencji wydarzeń z grudnia 1981 roku jest upadek komunizmu w Polsce.
Dziś obchodzimy 41 rocznicę wprowadzenie stanu wojennego.
Źródła: Wikipedia.org, IPN.gov.pl, Historia.org.pl,
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS