Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej oddalił w środę wniesione przez Węgry i Polskę skargi dotyczące mechanizmu warunkowości, który uzależnia korzystanie z finansowania z budżetu UE od poszanowania przez państwa członkowskie zasad państwa prawnego.
Konstytucjonalista prof. Sławomir Patyra mówi w rozmowie z TOK FM, że orzeczenie TSUE oznacza finansowy polexit. – Z polexitem prawnym mamy do czynienia od dłuższego czasu. Teraz konsekwencją tego wyroku będzie to, że zostaniemy wypisani jako beneficjenci ze środków unijnych – tłumaczy.
Zdaniem prawnika środowe orzeczenie nie mogło być inne. – Wpisuje się w aksjologię Unii Europejskiej. Unia nie jest przecież tylko organizacją gospodarczą. Równie istotnym elementem jej funkcjonowania jest kwestia praworządności. Wiedzieliśmy o tym od początku, tzn. aspirując do tej organizacji i potem będąc już jej członkiem. Dopiero w ostatnich latach ten niezwykle istotny element współpracy praworządnych państw, opartych o wartości i standardy, odszedł w zapomnienie i został pominięty – mówi profesor.
Polska powiedziała “nie” definicji państwa prawnego?
– Dzisiejsza decyzja to odpowiedź na działania państw członkowskich, które w pewnym momencie odmówiły współpracy w ramach przyjętych niegdyś reguł, dotyczących choćby funkcjonowania demokratycznego państwa prawa – mówi Eliza Rutynowska, prawniczka z Forum Odpowiedzialnego Rozwoju. – Mówiąc “nie” mechanizmowi, który ma służyć ochronie unijnego budżetu, Polska i Węgry powiedziały “nie” definicji państwa prawnego, które według przyjętego rozporządzenia tak naprawdę pokrywało się z rozumieniem demokratycznego państwa prawa w rozumieniu polskiej Konstytucji – dodaje prawniczka.
– Unia mówi o państwie prawa, które opiera się na zasadzie legalności, przejrzystości, demokratyczności i na pluralistycznym procesie stanowienia prawa, również na zasadzie pewności prawa. A wszystkie te elementy obecnie w Polsce szwankują – mówi Eliza Rutynowska.
“Nie można łamać wspólnych zasad”
W opinii mecenasa Michała Wawrykiewicza, wyrok TSUE jednoznacznie przesądził, że mechanizm warunkowości jest w pełni zgodny z Traktatami UE. – Trybunał uznał m.in., że Rada Unii i Parlament nie wykraczają poza kompetencje przewidziane w Traktatach dla instytucji unijnych – mówi adwokat. Prawnik uważa, że mechanizm warunkowości może zostać uruchomiony od zaraz. – Jeśli Komisja Europejska stwierdzi, że dane państwo nie przestrzega zasad praworządności, kieruje wniosek do Rady Unii Europejskiej, która większością kwalifikowaną przesądza o zablokowaniu części czy całości pieniędzy. W przypadku Polski chodzi unijny Fundusz Odbudowy po pandemii, ale też środki z najbliższej perspektywy budżetowej – dodaje członek inicjatywy Wolne Sądy i współautor podcastu TOK FM “Na prawo patrz”.
Sędzia Olimpia Barańska-Małuszek ze Stowarzyszenia Sędziów Iustitia nie ma wątpliwości, że wyrok TSUE nie mógł być inny. – Mechanizm warunkowości jest ściśle powiązany z zasadą Traktatu UE, że Unia ma kompetencje do tego, by kontrolować i wyznaczać zasady finansowania wobec krajów Wspólnoty – mówi pani sędzia. I odnosi to do przykładu wspólnoty mieszkaniowej. – Kiedy dwóch współwłaścicieli mieszkań nie stosuje się do zasad, to pozostali członkowie wspólnoty czy wspólnota jako całość ma prawo nie wypłacić im pieniędzy np. z funduszu remontowego, mając obawy, że te wspólne pieniądze zostaną źle wydane przez tych, którzy łamią prawo, łamią zasady – mówi Olimpia Barańska-Małuszek.
Przez to, że nie przestrzegamy zasad unijnego prawa – zagrożone mogą być ogromne pieniądze dla Polski, bo nawet 770 miliardów zł w latach 2021-2027. – Myślę, że to się nie stanie od razu. Ale za jakieś pół roku możemy zacząć odczuwać brak środków z Unii Europejskiej – mówi prof. Sławomir Patyra.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS