Zdjęcie w tle: ESA/Hubble & NASA
W 1987 roku astronomowie byli świadkami wybuchu jednej z najbliższych supernowych, nazwanej SN 1987A. Choć minęło ponad 30 lat od tego wydarzenia, nadal nie wiemy jakiego typu obiekt powstał po wybuchu. Mogłaby to być gwiazda neutronowa, najnowsze badania starają się to potwierdzić.
SN 1987 wybuchła w odległym od nas o 167 tys. lat świetlnych Wielkim Obłoku Magellana. Można ją było obserwować gołym okiem z półkuli południowej przez kilka miesięcy. Wiadomo, że powstała w wyniku rozpadu niebieskiego nadolbrzyma, zatem powinna pozostawić po sobie czarną dziurę lub gwiazdę neutronową.
Poznanie natury pozostałości po SN 1987A pozwoliłoby poznać mechanizmy ewolucji supernowych. Zyskalibyśmy także wiedzę na temat powstawania czarnych dziur lub gwiazd neutronowych. Jeśli pozostałością okazałby się pulsar, moglibyśmy odbierać emitowane przez niego impulsy radiowe i poznawać wczesne etapy życia takich gwiazd, o których wiemy bardzo niewiele.
Aby poznać naturę obiektu w centrum SN 1987 A naukowcy wykorzystali dane zbierane przez Chandra X-ray Observatory oraz NuSTAR w latach 2012-2014. Chandra obserwuje w promieniowaniu rentgenowskim w zakresie energetycznym od 0,1 do 10 keV, natomiast NuSTAR w zakresie od 3 do 79 keV. Autorzy analizowali widma rentgenowskie i liczbę fotonów obserwowanych dla poszczególnych energii z zakresu 0,5 a 20 keV. Dopasowując widma modelowe do obserwowanych, mogli oni określić, jakiego typu obiekt jest źródłem. W badaniu wykorzystano dwa hipotetyczne modele emisji promieniowania X.
Pierwszy model uwzględniał tylko emisję promieniowania rentgenowskiego wynikającego z temperatury pozostałości po supernowej jako ciała doskonale czarnego. Dane zebrane przez Chandra i NuSTAR dobrze pokrywały się z modelem dla fotonów o energii 0,5 – 8 keV. Znaleziono jednak silne odstępstwa od modelu dla fotonów o energiach powyżej 10 keV. Jeśli źródłem tego promieniowania byłaby tylko mgławica, musiałaby ona mieć bardzo wysoką temperaturę, co jest mało prawdopodobne. Dlatego zaproponowano drugi model uwzględniający obecność pulsara w centrum mgławicy. Dzięki temu uzyskano dobrze dopasowany opis widma w zakresie 0,5 – 20 keV.
To badanie nie potwierdziło jednoznacznie obecności gwiazdy neutronowej wewnątrz SN 1987A. Model zakładający obecność pulsara wewnątrz mgławicy był trochę lepszy, ale niewystarczająco by potwierdzić jego prawdziwość.
Stworzono również symulację komputerową pokazującą jak zmieniałoby się widmo SN 1987A do 2030 roku gdyby wewnątrz mgławicy znajdował się pulsar. Możemy sprawdzić ten model, prowadząc dalsze obserwacje z pomocą teleskopu Chandra. Jesteśmy zatem coraz bliżej rozwiązania tej ponad trzydziestoletniej zagadki.
Zachęcam do zapoznania się z dokumentem, podsumowującym badanie: Indication of a Pulsar Wind Nebula in the hard X-ray emission from SN 1987A
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS