Zdaniem redaktora Świerczyńskiego nie ma co zrywać podpisanych już kontraktów, należy natomiast spróbować skłonić US do współpracy biznesowej i technologicznej w dziedzinie obronności, podobnej do tej, jaką mają z Zachodnią Europą. Proponuje on zacząć pisanie stosownych listów do Prezydenta Bidena tak, aby znalazły się na jego biurku po 20 stycznia 2021 r., kusząc US wydaniem u nich kolejnych 11 miliardów dolarów.
Same słuszności. Pełna i prawdziwa współpraca z US w przemyśle zbrojeniowym i nie tylko, bardzo by się nam przydała. Oprócz oczywistych korzyści technologicznych dla gospodarki, może się to przyczynić do spadku kosztów utrzymania zakupionego sprzętu i powstania wielu dobrze płatnych miejsc pracy. Napisać stosowne listy do Prezydenta Bidena nie zaszkodzi, aczkolwiek co do podpisanych i zaliczkowanych kontraktów widzę marne szanse na powodzenie.
Po pierwsze, kontrakty rząd – rząd są podpisane, ale wprowadzanie poważnych zmian jest utrudnione i długotrwałe, także ze względu na politykę. Za kontraktami rządowymi, FMS, idą kontrakty podpisane przez rząd USA z ich dostawcami, w wypadku Polski – głownie Lockheed Martin i Raytheon. Dokładanie obowiązków koncernom wymagałoby pewnych ustępstw od rządu USA lub nacisków na koncerny. Wymagałoby to także dużej, a nawet olbrzymiej woli politycznej ze strony tamtejszego rządu, a same listy do Prezydenta Bidena nie stanowiłyby przyczyny jej zaistnienia. Zapewne koncerny mogły się dogadać ze swoim rządem, ale też mają w kontraktach skuteczne środki obrony prawnej, z których mogłyby skorzystać, o ile wynikłaby taka potrzeba.
Warto zauważyć, że lobbyści naszego kraju mają siłę przekonywania wielkości co najwyżej kilku procent siły największego odbiorcy pomocy wojskowej USA. I jestem gotowy założyć się o skrzynkę szampana, że lobbyści obu koncernów mają większą siłę niż polscy. Argumentacja obu wielkich producentów uzbrojenia byłaby prosta – przecież my mamy współpracę technologiczna i biznesową z firmami polskimi. LM wskazywałby na posiadane zakłady w Mielcu, Raytheon na chociażby współpracę z firmą Teldat. Ponadto, łatwo by było im dowieść, że większość polskich firm zbrojeniowych z udziałem Skarbu Państwa nie spełnia ich kryteriów technologiczno-organizacyjnych i niestety tutaj trzeba przyznać im rację.
Warto zdawać sobie sprawę, że zgodnie z anglosaską kultura prawną, liczy się ostateczny kontrakt, który trzeba realizować, nie zaś ustalenia i obietnice złożone w trakcie negocjacji. Zarówno tamtejszy rząd jak i wykonawcy są przyzwyczajeni do negocjacji, targowania się, zmian w procesie negocjacji itp. Biznes zbrojeniowy i eksport broni traktują jak biznes, który ma im przynosić zysk i przy okazji umożliwiać osiągniecie określonych korzyści strategicznych. Proste. Zawsze wychodzą z propozycją jak najbardziej korzystną dla siebie, co jest w pełni naturalne i zrozumiałe. A jak partner, po niewielkich targach, w zasadzie akceptuje ich propozycję, to jego sprawa – jest postrzegany, jak to mówi klasyk, za „miękiszona”. Trudno się później z takiej „renomy” wyzwolić.
W moim odczuciu, za „miękiszona” uważają nas od dawna, a opinia ta wzmocniona została po zakupie Himarsów, bez offsetu czy jakiejkolwiek korzyści dla gospodarki. Argumentacja dla takiego rozwiązania była bardzo pokrętna – że oferta PGZ była za droga, zaś sytuacja strategiczna pilnie wymagała zakupu sprzętu, który jest znany żołnierzom US Army. Można byłoby wymyśleć coś lepszego, zwłaszcza gdy zakupione ilości sprzętu i amunicji nadają się jedynie na defiladę, a nie do walki z poważnym przeciwnikiem, oraz to, że w tej dziedzinie mieliśmy naprawdę spore możliwości technologiczne i produkcyjne. A tak kupiliśmy sprzęt, który ma śruby calowe. Podobnie było z kontraktem na zakup F-35. Kupiliśmy je bez przeprowadzania żadnego przetargu. Inne kraje np. Belgia czy Finlandia robiły przetargi, porównywały oferowane samoloty jak i ofertę gospodarczą. I znakomity producent F-35 musiał konkurować z innymi dostawcami. Zapewne musiał zmniejszyć cenę jak i dać obszary do współpracy gospodarczej z tamtejszym biznesem, podpisując stosowne umowy.
Tłumaczenie, że my wynegocjowaliśmy nie gorsze, a nawet lepsze warunki niż Belgia jest oczywiście nieprawdziwe. W Polsce nic nie słychać o jakiś przedsięwzięciach biznesowych związanych z zakupem F-35 i pewnie ich nie będzie, bo po co LM ma wydawać dodatkowe pieniądze, skoro ma wszystko zagwarantowane. A w Belgii przeciwnie, dzieje się sporo, oczywiście zaczynają narzekać na niewypełnianie przez LM swoich zobowiązań gospodarczych, ale zawsze mają środki obrony prawnej w zanadrzu. My nie mamy nic.
Redaktor słusznie postuluje zmianę tego stanu rzeczy, ale jak to zrobić?
– Po pierwsze, wykorzystywać konkurencje amerykańsko-amerykańską. Niekiedy podobne systemy produkuje dwóch lub trzech producentów, więc należy prowadzić do końca negocjacje z wszystkimi, a jeśli między nimi jest producent europejski, to też włączać go do procedury przetargowej. Spowoduje to sytuację, w której żaden dostawca nie będzie pewny sukcesu, zaś w wypadku samej konkurencji US-US ustanie nacisk polityczny, administracja nie będzie mogła nikogo oficjalnie faworyzować a firmy będą ze sobą konkurować. Premię przyznaje się za własną sprzedaż, nie konkurencji;
– Po drugie, nigdy nie wskazywać, wybraliśmy ten konkretny produkt oraz nie wskazywać publicznie, że umowa będzie zawarta do … W takich wypadkach dostawca natychmiast usztywnia swoje stanowisko bo wie, że działamy pod przymusem;
– Po trzecie, wykorzystywać wszelkie konstrukcje dozwolone prawem, offset, konieczność serwisowania na miejscu itp.;
– Po czwarte, pamiętać, że handel bronią to dobry biznes i nasi potencjalni dostawcy nie obrażą się, jeśli w trakcie negocjacji będziemy dużo żądać, a jak się obrażą to jedynie na pokaz. W tym celu wypadałoby szerzej otworzyć rynek dla dostawców z EU, nic tak nie robi dobrze ofertom jak konkurencja. Nie padać na kolanach przed dostawcami, zawsze jest alternatywa;
– I na koniec, traktować przemysł prywatny jak państwowy. Niedługo będziemy mieli kolejną restrukturyzacje PGZ, a od 2015 szóstą lub siódmą ekipę zarządzającą, a efekty jakie są, każdy widzi. Interesy państwa można zagwarantować poprzez umowy niekoniecznie przez własność.
Potrzeba zrobić o wiele więcej. Należy też zdawać sobie sprawę, że bardzo pożądana partnerska współpraca między Polską a US w dziedzinie zbrojeniowej nie jest łatwa do uzyskania, zaś opinii „miękiszona” pozbywa się długo.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS