Chimichurri – argentyński sos, który pokochasz

Argentyńczycy uwielbiają mięso, zwłaszcza wołowinę, która często bywa składnikiem potraw serwowanych na śniadanie, obiad i kolację. Przeciętny mieszkaniec tego południowoamerykańskiego kraju pochłania jej rocznie ponad 100 kilogramów. Nic dziwnego, skoro argentyńską wołowinę uznaje się za najlepszą na świecie. Doskonały smak zawdzięcza sposobowi hodowli specjalnej rasy krów, które pasą się na bezkresnych łąkach, porośniętych świeżą i nieskażoną chemicznie trawą.

Argentyńczycy nie przepadają natomiast za wieloma dodatkami do mięsa, ale wyjątek robią dla sosu o dźwięcznej nazwie chimichurri, której źródła należy szukać w języku… baskijskim – prawdopodobnie pochodzi od słowa “tximitxurri” oznaczającego po prostu “mieszankę różnych rzeczy”. Dlaczego baskijskim? W XIX wieku w Argentynie osiedliło się wielu emigrantów z regionu położonego na granicy Francji i Hiszpanii.

Chimichurri ceni się również w Urugwaju i Paragwaju. Tego określenia używa się także w meksykańskim stanie Guanajuato, w odniesieniu do dressingu przygotowywanego z musztardy, majonezu, octu winnego, papryki chili i czosnku, jednak ma on niewiele wspólnego z argentyńskim sosem, którego bazę stanowi popularna także w Polsce natka pietruszki. Co jeszcze dodaje się do chimichurri?

Zobacz też: Jak zrobić rybę po grecku

W składzie sosu znajdziemy produkty doskonale znane w polskiej kuchni, a także – co jest równie istotne – bardzo zdrowe. Natka pietruszki jest skarbnicą wzmacniającej odporność witaminy C, wspomagającej wzrok witaminy A, regulującego funkcjonowanie układu nerwowego potasu oraz żelaza, które pozwala uporać się z anemią. Aromatyczne listki dostarczają również apigeniny (związek z grupy flawonoidów), hamującej rozwój nowotworów, zwłaszcza piersi.

Kluczowym składnikiem chimichurri jest też czosnek, którego walory odżywcze można wyliczać bardzo długo. Niewiele produktów naturalnych równie skutecznie wzmacnia system immunologiczny. Intensywnie pachnące ząbki działają jak antybiotyk, wykazują właściwości antybakteryjne, niszcząc szkodliwe drobnoustroje w układzie oddechowym czy pokarmowym. Czosnek wspomaga także metabolizm tłuszczów, obniża poziom “złego” cholesterolu LDL (jednocześnie podwyższając stężenie jego “dobrej” frakcji HDL) i zapobiega poważnym schorzeniom układu krążenia. Chroni też organizm przed szkodliwym działaniem wolnych rodników, odpowiedzialnych za przyspieszanie procesów starzenia.

Sos przyrządza się na bazie oliwy z oliwek, zawierającej solidną dawkę nienasyconych kwasów tłuszczowych oraz witaminy E, dzięki czemu wykazuje właściwości antyoksydacyjne oraz pomaga w oczyszczaniu organizmu z toksyn. Poza tym obniża poziom “złego” cholesterolu, a nawet wspomaga odchudzanie.

W internetowych delikatesach możemy kupić gotowy sos chimichurri, ale w jego składzie znajdziemy zwykle dodatki, których na próżno szukać w oryginalnej recepturze. Zagęszczaczem bywa np. mączka chleba świętojańskiego (E 410), uznawana wprawdzie za produkt bezpieczny dla zdrowia, ale w nadmiernych ilościach mogąca niekiedy działać alergizująco lub przeczyszczająco. Uczulenie wywołuje czasem także sorbinian potasu (E 202), popularny konserwant w gotowych sosach.

Lepszym rozwiązaniem jest samodzielne przygotowanie chimichurri. Jak to zrobić? Umytą i osuszoną natkę pietruszki drobno siekamy (będziemy jej potrzebować około szklanki), podobnie jak świeże oregano lub kolendrę (łyżka), które jednak nie są obowiązkowym dodatkiem. 4-5 ząbki czosnku przeciskamy przez praskę. Wszystkie składniki przekładamy do miseczki, zalewamy oliwą (pół szklanki) i czerwonym octem winnym (3-4 łyżki) lub sokiem z limonki, doprawiamy szczyptą płatków chili, solą i świeżo zmielonym pieprzem. Dokładnie mieszamy, odstawiamy na minimum godzinę w przykrytym naczyniu, w chłodnym miejscu (niektóre przepisy sugerują, by sos „dochodził” w temperaturze pokojowej).

Chimichurri świetnie pasuje do różnych potraw mięsnych, ryb czy grillowanych warzyw. Sos możemy wykorzystać jako marynatę albo dip do sałatek. Jest smacznym dodatkiem do kanapek, w Argentynie stanowi ważny składnik popularnego sandwicha zwanego choripan, czyli bagietki z grillowaną kiełbasą przypominającą hiszpańskie chorizo, jednak mniej od niego pikantną.

Chcesz się pochwalić swoimi kulinarnymi osiągnięciami? Masz ciekawy przepis? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl