Chamedora wytworna, czyli skromna elegantka wśród palm

Chamedora wytworna to jedna z najczęściej sprzedawanych roślin doniczkowych na świecie. Jej eleganckie liście stały się ulubioną ozdobą wnętrz w różnych stylach, a niskie wymagania dodatkowo zachęcają mniej doświadczonych ogrodników. Prawidłowo pielęgnowana chamedora jest też doskonałą inwestycją, gdyż potrafi przetrwać w domu przez długie dekady. Sprawdź, jakie są jej wymagania.

1. Wymagania glebowe chamedory
2. Uprawa/sadzenie chamedory
3. Podlewanie i nawożenie chamedory
4. Rozmnażanie chamedory
5. Problemy w uprawie chamedory
6. Zastosowanie chamedory
7. Najciekawsze odmiany chamedory

Do rodzaju chamedor zalicza się ponad 100 gatunków palm występujących w tropikalnych i subtropikalnych strefach obu Ameryk. Są one raczej mniejsze i występują przede wszystkim w dolnym piętrze dżungli, gdzie potrafią formować gęste kolonie.

Najbardziej znanym przedstawicielem jest chamedora wytworna (Chamaedorea elegans), zwana popularnie również palmą koralową. Gatunek występuje w tropikalnych lasach południowego Meksyku oraz Gwatemali. Dodatkowo uprawia się go na plantacjach w celu pozyskiwania liści, bardzo cenionych w branży kwiaciarskiej jako ozdoba do bukietów. Rocznie nawet 400 milionów pędów eksportowanych jest w tym celu do Europy i Ameryki Północnej.

W warunkach naturalnych chamedora wytworna dorasta 2-3 metrów (w domowej uprawie osiąga od 60 do 180 cm) i odznacza się wąskimi, prostymi i zielonymi pędami rosnącymi w zwartych kępach. Z czasem pojawiają się na nich prążki podobne bambusowi. Pierzaste, soczyście zielone liście tworzą urodziwą koronę, która zagęszcza i wydłuża się wraz z wiekiem. Co ciekawe, już 30-centymetrowe chamedory potrafią kwitnąć, choć w warunkach domowych jest to zjawisko bardzo rzadkie. Kwiaty są drobne, żółte lub pomarańczowo-czerwone, o wyrazistym zapachu. Jeszcze rzadziej w miejscu kwiatów pojawiają się drobne ciemne jagody.

W przeciwieństwie do wielu innych tropikalnych roślin doniczkowych chamedora wytworna jest całkiem nietoksyczna i nie stanowi zagrożenia dla dzieci ani zwierząt domowych.

Wymagania glebowe chamedory

Chamedora wytworna nie toleruje mrozów ani zimna i w naszym klimacie powinna być uprawiana pod dachem. Optymalna temperatura to 18-24 °C z jasnym, ale nie bezpośrednim światłem słonecznym. W rzeczywistości palma dość dobrze przystosowuje się również do gorszych warunków świetlnych, łącznie ze sztucznym oświetleniem, nie zniesie jednak chłodu poniżej 10°C. W domu poleca się ulokować roślinę w pobliżu okna wychodzącego na północ lub wschód, idealnie przesłoniętego transparentną firanką.

Podłoże dla chamedory powinno być dobrze przepuszczalne, o lekko kwaśnym lub neutralnym odczynie. Idealnie sprawdzi się więc klasyczna ziemia doniczkowa z domieszką torfu lub włókna kokosowego. Unikajmy jednak ciężkiego podłoża, które łatwo zatrzymuje wodę. Kto lubi sam przygotowywać mieszanki doniczkowe, może skorzystać ze sprawdzonego przepisu: 1 część klasycznej ziemi doniczkowej, 1 część grubego piasku, 1 część torfu.

Kwiecie chamedory wytwornej, fot. IvanaStevanoski/Shutterstock

Uprawa/sadzenie chamedory

Jako powolnie rosnący gatunek, chamedora nie potrzebuje częstego przesadzania. Raz na trzy lata stanowczo wystarczy. Korzenie lubią być stłoczone, ale gdy zaczynają przeciskać się przez otwory drenażowe w dnie, to znak, że potrzeba większego pojemnika.

Przesadzamy przy tym zawsze do donicy o jeden rozmiar większej, gdyż zbyt duża grozi nadmiernym zatrzymywaniem wilgoci. Eksperci w szczególności polecają dla chamedory doniczki z terakoty, która ułatwia wysychanie podłoża.

Latem można donicę z palmą wynosić na taras lub do ogrodu, ale pod warunkiem, że nie umieścimy jej na bezpośrednim słońcu i będziemy chować do wnętrza, kiedy tylko nadejdą chłodniejsze noce.

Podcinanie nie jest potrzebne, gdyż palma sama redukuje obumarłe liście. Jeśli jakaś część pędu się przebarwi lub wydaje się martwa, warto ją jednak usunąć ostrymi nożyczkami lub sekatorem.  

Podlewanie i nawożenie chamedory

Chamedory są umiarkowanie tolerancyjne na przesuszenie, ale radzą sobie zdecydowanie lepiej w domach, gdzie czasem zapomina się o podlewaniu, niż tam, gdzie podlewa się często i obficie. Podłożu warto więc pozwolić przeschnąć, co łatwo sprawdzić zanurzając palec w górnej warstwie. Generalnie, na wiosnę i latem podlewa się zwykle raz na tydzień, a zimą, gdy roślina przechodzi w stan hibernacji, jeszcze rzadziej.

Nie podlewajmy jednak nigdy zimną wodą prosto z kranu, gdyż może to wywołać szok u rośliny. Najlepiej nadaje się odstała woda z kranu o pokojowej temperaturze (idealnie filtrowana) bądź nagromadzona deszczówka.

Bardziej niż wodę w podłożu, chamedora lubi wilgoć w powietrzu. Warto o nią zadbać za pomocą nawilżacza, tacy z kamieniami wypełnionej wodą lub spryskiwacza. Zimą roślinę warto ustawić dalej od grzejników, wokół których powietrze jest najsuchsze.

Chamedora wytworna potrzebuje nie tylko żyznego podłoża, ale także częstego zasilania związkami odżywczymi. W okresie od wiosny do końca lata raz na 3-4 tygodnie należy więc podlać palmę adekwatną dawką płynnego nawozu uniwersalnego – idealnie jest połączyć nawożenie z podlewaniem. Kto preferuje preparaty o przedłużonym działaniu, może raz na 3 miesiące dosypać do podłoża granulki z nawozem i obficie podlać roślinę.

Uwaga: nawóz ma tendencję do gromadzenia się w podłożu, zwłaszcza jeśli donica jest już ciasna. Raz na rok warto je więc przepłukać pod prysznicem. W tym celu doniczkę bez osłonki umieszczamy w wannie i przelewamy ok. 5 minut natryskiem, a następnie pozostawimy do odcieknięcia nadmiaru wody.

Rozmnażanie chamedory

Niestety, chamedorę rozmnaża się głównie z nasion i zajmują się tym praktycznie tylko profesjonaliści. Nasiona da się co prawda kupić w internecie, ale w domowej uprawie szanse na sukces są dość mizerne. Zdecydowanie racjonalniej jest więc zakupić po prostu dodatkową małą sadzonkę niż tracić pieniądze, czas i nerwy na nieudane eksperymenty.

Niektóre źródła sugerują jednak, aby dzielić obfite kępy chamedory na kawałki i rozsadzać je do mniejszych donic. Zabieg ten ma spore szanse powodzenia, o ile upewnimy się, że każda „nowa” roślina posiada zdrową wiązkę korzeni.

Tabela przedstawiająca korzyści z uprawy chamedory; opracowanie własne

Problemy w uprawie chamedory

Przesuszone końcówki liści chamedory najczęściej oznaczają, że powietrze w domu jest zbyt suche. Przede wszystkim warto więc uruchomić nawilżacz lub zacząć regularnie, nawet codziennie, spryskiwać liście wodą w sprayu. Jeśli to nie pomoże, można spróbować na jakiś czas przestawić roślinę do łazienki, o ile jest w niej okno. Czasami brązowe koniuszki liści wynikają też z nadmiernego nawożenia, więc warto spróbować je odpowiednio skorygować. Z kolei żółknące liście są oznaką niedostatecznego podlewania rośliny lub nadmiaru ostrego światła słonecznego.

Znacznie częstszym problemem niż niedostatek wody jest jednak jej nadmiar. Stale wilgotne podłoże sprzyja rozwojowi zgnilizny korzeni, która manifestuje się brązowieniem całych liści i zmiękczeniem pędów. Niestety, infekcja rozwija się szybko i może łatwo zabić chamedorę. Dlatego już przy pierwszych oznakach należy zaprzestać podlewania i pozwolić podłożu całkowicie wyschnąć. Jeśli proces zajmuje zbyt dużo czasu, dobrym pomysłem jest wymiana podłoża, przy okazji której można fizycznie usunąć zmiękłe fragmenty korzeni.

Jeśli chodzi o szkodniki, to chamedorę najczęściej trapią wełnowce oraz przędziorki. Oba typy intruzów wysysają sok z liści, prowadząc do ich przebarwiania i obumierania. Dodatkowo w przypadku wełnowców na liściach zauważyć można delikatną siateczkę, przypominającą pajęczynę. Insekty można fizycznie zmywać liści za pomocą mokrej ściereczki lub zwalczać aktywnie mydłem insektobójczym albo olejkiem z miodli indyjskiej.

Chamedora srebrna, fot. Pavaphon Supanantananont/Shutterstock

Zastosowanie chamedory

Chamedora wytworna odznacza się bardzo powolnym tempem wzrostu. Dla wielu z nas to duży plus, gdyż pozwala zachować aranżację bez zmian i doskonale pasuje do małych mieszkań. Palma rośnie przy tym przede wszystkim w górę, więc nie zachodzi ryzyko, że zacznie tłoczyć się we wnętrzach.

Ogólnie chamedora sprawdza się zarówno w roli solitera w mniejszych wnętrzach, jak i elementu szerszej tropikalnej kompozycji. Można ją zestawiać z innymi palmami, paprociami, sukulentami, a także klasyką doniczkową typu monstera, zamiokulkas, sansewieria.

Najciekawsze odmiany chamedory

W przeciwieństwie do innych roślin tropikalnych, których kultywary mnożą się na przestrzeni lat, chamedora wytworna jednoznacznie dominuje rynku w swojej podstawowej postaci. Ambitni ogrodnicy mogą jednak wypróbować trudniejszy do nabycia gatunek C. seifrizii, zwany palmą bambusową i słynący wysokiego potencjału oczyszczania powietrza we wnętrzach. Jest ona szersza pokrojem niż chamedora wytworna i w cieplejszych krajach wykorzystywana bywa jako żywopłot. Ciekawostką estetyczną jest natomiast srebrna chamedora (C. metallica) o szerokich, ciemnych liściach z metalicznym połyskiem i charakterystycznym rozdwojeniem na końcu.

Na uwagę zasługuje też genetyczna mutacja chamedory wytwornej znana jako „Variegata”. Wskutek braku barwnika niektóre jej liście przebarwione są na biało, co daje dość ciekawy, niemal artystyczny efekt.

Bibliografia

Reakcja

0%0Pozytywnie0%0Neutralnie 0%0Negatywnie

Twoje emocje

0%0Lubię to!

0%0Super0%0Ekscytujący 0%0Ciekawy0%0Smieszny0%0Smutny0%0Wściekły0%0Przerażony0%0Szokujący0%0Wzruszający0%0Rozczarowany0%0Zaskoczony

Co sądzisz?

0%0Prawda0%0Manipulacja0%0Fake news

0

0Ulub

Oryginalne źródło ZOBACZ