Chcesz wiedzieć, czym żyje Białystok? Zapisz się na nasz poranny newsletter lokalny, a nic Cię nie ominie!
Mężczyzna, narażając własne życie, otworzył tylne drzwi do świątyni, przez które ostatkiem sił udało się wydostać kilkunastu osobom.
Pomnik Wielkiej Synagogi, schowany między blokami przy ul. Suraskiej, to szczególne miejsce w krajobrazie Białegostoku. Miejsce niewyobrażalnej tragedii upamiętnia rzeźba przestrzenna w kształcie sugestywnej, jakby pogiętej od ognia kopuły wielkiej bożnicy. Do czerwca 1941 roku w tym miejscu mieściła się wspaniała Wielka Synagoga. Niestety, 27 czerwca 1941 r. doszło do pierwszych tak wielkich i dramatycznych wydarzeń, w których masowo zginęli białostoccy Żydzi.
Tego dnia niemiecka grupa operacyjna, którą dowodził kapitan Gothar Bürkner, spaliła dzielnicę żydowską wraz z Wielką Synagogą.
– Niemcy kazali wszystkim mężczyznom i chłopcom narodowości żydowskiej przyjść do świątyni. Zamknęli ich wewnątrz i podpalili budynek, a przez okna wrzucali granaty. Dach Wielkiej Synagogi zapadł się do środka, przykrywając ciała setek ofiar. Do tych, którzy próbowali oporu, Niemcy strzelali. Spłonęła też cała dzielnica Schulhof oraz część dzielnic Piaski i Chanajki. Historycy szacują, że zginęło wówczas ok. 2-2,5 tysiąca osób. Dzięki polskiemu dozorcy ocalało tylko kilkanaście osób. To właśnie w tym miejscu prezydent Tadeusz Truskolaski złożył kwiaty – informuje Anna Kowalska z białostockiego magistratu.
– Nigdy nie zapomnimy o tych dramatycznych wydarzeniach, które dotknęły dawnych mieszkańców Białegostoku. Wszystkim, którzy ratowali innych, narażając własne życie, należy się nasza pamięć i cześć – powiedział prezydent Tadeusz Truskolaski.
Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką obchodzimy od 2018 roku.
To państwowe święto przypada w rocznicę zamordowania Józefa i Wiktorii Ulmów z Markowej, ich dzieci oraz ukrywanych przez tę rodzinę Żydów. Dramat ten miał miejsce 24 marca 1944 r. Życie straciło wówczas 16 osób. Zostali zamordowani przez niemieckich żandarmów. Na pamiątkę tych wydarzeń 24 marca został ustanowiony państwowym świętem poświęconym pamięci Polaków, którzy w czasie niemieckiej okupacji ratowali Żydów.
Instytut Pamięci Męczenników i Bohaterów Holokaustu Yad Vashem od 1953 r. dokumentuje tragedię narodu żydowskiego podczas Holokaustu. Honoruje także Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, którzy podczas wojny ratowali Żydów. Polacy tworzą największą grupę osób wśród 51 krajów świata.
W Dniu Pamięci Polaków ratujących Żydów pod pomnikiem-kopułą spalonej Wielkiej Synagogi kwiaty złożył prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski. To właśnie w świątyni w czerwcu 1941 roku Niemcy spalili blisko 2,5 tys. żydowskich mężczyzn i chłopców. Uratowało się kilkunastu – dzięki dozorcy świątyni Józefowi Bartoszko. Fot. Materiały Urzędu Miejskiego w Białymstoku/Adam Ludwiczak
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS