cCzy białe plamy na paznokciach są jedynie problemem estetycznym? Medycyna określa je fachowo jako leukonychię (z jęz. greckiego leuko czyli „biały” i onyx czyli „paznokieć”), inaczej bielactwo paznokci, a ze statystyk wynika, że jest to najczęściej obserwowana zmiana na płytkach paznokciowych. Przyczyny dolegliwości mogą być jednak wielorakie i od nich właśnie zależy sposób zwalczania niesławnych białych plam.
- Różne postacie plam na paznokciach
- Białe plamy jako uszkodzenia płytki paznokciowej
- Czy białe plamy są oznaką niedoborów?
- Leukonychia jako objaw chorób systemowych
- Inne przyczyny białych plam na paznokciach
- Jak pozbyć się białych plam na paznokciach?
Białe plamy na paznokciach nie spędzają zwykle nikomu snu z powiek – nawet kobietom, które szczególną wagę przywiązują do urody. Zmiany nie są bowiem na ogół oceniane jako wyjątkowo rażące czy nieatrakcyjne, a w małym nasileniu bywają wręcz ignorowane. Dopiero poważniejsza forma leukonychii bywa estetycznym utrapieniem i skłania nas do poszukiwania środków zaradczych.
Różne postacie plam na paznokciach
Tytułowe białe plamy mogą przyjmować skrajnie różne postacie. Niektórzy obserwują zaledwie nieliczne drobne białe kropki, pojawiające się na wybranych kilku paznokciach. U innych osób plamy są duże i obejmują znaczną część płytki. Stosunkowo często obserwuje się również poprzeczne linie i półksiężyce, które mają tendencję do pojawiania się w grupach i przesuwają się od nasady po wierzchołek paznokcia, wraz z jego wzrostem. Białym plamom czasem towarzyszą również inne symptomy, takie jak podłużne rowki, matowienie płytki, a czasem jej kruszenie się, żółknięcie i rozdwajanie. W tym ostatnim przypadku winnym zazwyczaj okazują się drożdżaki, a leczenie wymaga miejscowej i/lub doustnej terapii specjalistycznymi preparatami przeciwgrzybicznymi.
W rzadkich wypadkach spotykamy się z bielactwem całych płytek paznokciowych, które w medycynie określane jest jako leukonychia totalis i zazwyczaj ma podłoże systemowe.
Białe plamy jako uszkodzenia płytki paznokciowej
Bardzo często białe plamy na paznokciach są jedynie skutkiem fizycznego uszkodzenia macierzy lub łożyska. Mowa przede wszystkim o przypadkowych uderzeniach, przytrzaśnięciach drzwiami czy zgnieceniach, ale także o nieprawidłowo wykonanym manicure. Ponadto wskazuje się czasem także na tzw. „syndrom właściciela sklepu zoologicznego”, gdzie za uszkodzeniem paznokci stoi regularny kontakt z impulsywnymi zwierzętami, zwłaszcza gryzoniami. Co istotne, odstęp czasu między fizycznym urazem macierzy, a pojawieniem się białej plamy może sięgać nawet 6 tygodni!
W takich przypadkach zmiany są zwykle nieregularne, często odosobnione i bywają większe. Dobra wiadomość jest taka, że jak każda inna rana czy blizna samoistnie mijają z czasem, a konkretnie zostają ścięte wraz z rosnącą płytką.
Dopiero regularnie nawracające, a zwłaszcza nasilające się zmiany powinny stanowić powód do niepokoju, a nawet wizyty u lekarza. Dodajmy jeszcze dla uspokojenia, że u małych dzieci powtarzające się bielactwo paznokci bywa związane z trudnym do oduczenia nałogiem obgryzania paznokcie w sytuacjach stresowych. Na szczęście z tego nawyku zazwyczaj się wyrasta, a dłonie powinny wówczas powrócić do normalności.
Czy białe plamy są oznaką niedoborów?
Zaburzenia w gospodarce witaminowo-mineralnej organizmu często manifestują się zmianami w powłokach cielesnych, niejako dając nam sygnał o zaburzeniach. Skóra, włosy i paznokcie przez wielu lekarz uważne są wiarygodne odzwierciedlenie stanu zdrowia, ze szczególnym naciskiem na niedobory.
Białe plamy na paznokciach od wielu lat uważane są za symptom niedoboru wapnia w organizmie. Tłumaczy się, że deficyty mineralne oddziałują na funkcjonowanie macierzy paznokcia, która w rezultacie „produkuje” wybrakowaną płytkę. Alternatywnie wskazuje się również niedobór cynku jako potencjalną przyczynę dysfunkcji płytki. Niektóre źródła sugerują wręcz, że u dzieci białe zmiany na paznokciach bywają bezpośrednio skorelowane z problemami behawioralnymi trudnościami w nauce. Kluczem do rozwiązania zagadki jest ponoć właśnie cynk, który odgrywa kluczową rolę w rozwoju komórek i reguluje działanie dopaminy, neuroprzekaźnika mającego znaczący wpływ na zachowanie, pamięć, nastroje czy nawet jakość snu. Z badań wynika, że suplementacja preparatami cynkowymi u dzieci powoduje często faktycznie poprawę wyników w nauce wynikającą z lepszego samopoczucia i zdolności do skupienia uwagi.
Z drugiej strony, w jednym ze studiów przeprowadzonych wśród studentów badano zależność między występowaniem leukonychii a ewentualnymi niedoborami cynku i wapnia i nie wykazano żadnej statystycznej korelacji. Nie jest więc jednoznacznie pewne czy i w jakim stopniu deficyty mineralne odbijają się stanie paznokci.
Całkiem białe paznokcie bywają też łączone z niedoborem selenu i z niektórych doniesień wynika, że stosowna suplementacja pomaga skutecznie zredukować problem. Trzeba mieć jednak na uwadze, że faktyczne niedobory selenu, choć występują u miliarda ludzi na świecie, najczęściej związane są z chorobami jelit (np. chorobą Crohna powodującą złe wchłanianie) czy wirusem HIV oraz z zamieszkiwaniem na obszarach, gdzie gleba jest uboga w selen – w Polsce ten problem nie jest odnotowywany.
Nie jest natomiast wcale prawdą, że białe plamy na paznokcia oznaczają deficyt witamin i wymagają przyjmowania dodatkowych preparatów. Owszem, niedobory witaminy A i D mogą wywierać wpływ na wygląd płytki paznokciowej, ale powodują przede wszystkim jej słabość i łamliwość.
Leukonychia jako objaw chorób systemowych
Liniowe zmiany na paznokciach, zwłaszcza te nieograniczające się do jednej czy dwóch palców, bywają czasami zwiastunem poważnych chorób, takich jak marskość wątroby, choroby serca czy niewydolność nerek. Czasami bielactwo paznokci bywa również związane z rozwojem cukrzycy u dorosłych, łysieniem plackowatym lub bielactwem nabytym, czyli ogólną chorobą skóry powodującą depigmentację całych jej płatów wskutek wymierania melanocytów.
W niektórych źródłach za przyczynę nagłego pojawienie się plam na większej liczbie płytek paznokciowych wskazuje się również wysokie gorączki oraz ostre infekcje takie jak malaria, odra, zapalenie płuc w ciężkiej postaci, a dawniej również trąd. Specyficzny rodzaj leukonychii określany mianem linii Muehrckeho może być symptomem stosunkowo rzadkiej choroby zwanej hipoalbunemią. Mowa o zmniejszeniu ilości albumin w osoczu krwi. W tym przypadku plamy jednak znikają, gdy płytkę paznokciową się ściśnie, a ponadto nie przesuwają się w górę wraz ze wzrostem paznokcia. Podobne zmiany mogą towarzyszyć chemioterapii.
Inne przyczyny białych plam na paznokciach
Białe plamy na paznokciach mogą również być objawem alergii na związki chemiczne, z którymi ręce mają bezpośredni kontakt. Mogą to być zarówno lakiery, utwardzacze, zmywacze i inne kosmetyki do dłoni, jak i farby, środki czyszczące czy środki ochrony roślin. Ponadto białe łukowate zmiany kojarzone bywają z zatruciem organizmu metalami ciężkimi, przede wszystkim ołowiem, a rzadziej arsenem. W tym przypadku zazwyczaj obserwuje się również inne symptomy takie jak problemy żołądkowe, pogorszenie nastroju, zaburzenia uwagi oraz bóle mięśni, stawów i głowy.
Jak pozbyć się białych plam na paznokciach?
U ogromnej większości ludzi białe plamy na paznokciach są okresowym mankamentem, który nie wymaga żadnej specjalnej terapii i z czasem mija samoistnie. Aby zredukować estetyczną uciążliwość, która może niestety trwać nawet pół roku, sugeruje się stosowanie neutralnych kolorystycznie lakierów i lekko barwionych odżywek, które zminimalizują widoczność zmian, a dodatkowo mogą wzmocnić płytkę paznokcia. Z domowych metod poleca się również wcieranie neutralnych kremów nawilżających oraz olejów roślinnych w macierz (nasadę) paznokci, w celu przyspieszenia ich wzrostu.
Większość lekarzy przy większej ilości białych plam na paznokciach zleci podstawowe badania krwi celem określenia ewentualnych niedoborów i/lub zaleci przyjmowanie preparatów mineralnych. I choć, owszem, większości ludzi nie zaszkodzi suplementacji wapniem, cynkiem i selenem, o wiele ważniejsza wydaje się być krytyczna analiza codziennego jadłospisu. Dla zdrowych pięknych paznokci poleca się konsumować spore ilości pełnowartościowego białka w postaci jaj, ryb i chudego mięsa, a ponadto orzechy, nabiał, warzywa strączkowe oraz produkty pełnoziarniste. W przypadku bardziej zaawansowanej leukonychii, której towarzyszą inne niepokojące objawy, konieczne być może wykonanie specjalistycznych badań wydolności nerek i wątroby.
Ogólnie rzecz biorąc, z obserwacji wynika, że ograniczenie intensywnego manicure oraz poprawa jakości diety, zwłaszcza pod kątem zapobiegania ewentualnym niedoborom lub niedożywieniu, u większości ludzi z leukonychią przynosi bardzo korzystne rezultaty!
Bibliografia
- Ilteris Oguz Topa i in. ; “Nail abnormalities in patients with vitiligo”; data dostępu: 2020-10-09
- Zoe Morgan i in.; “Leukonychia on finger nails as a marker of calcium and/or zinc deficiency”; data dostępu: 2020-10-09
- Habibullah Aktas, Mehmet Unal; “Leukonychia is the most common nail change in Alopecia areata patients: A retrospective study in 207 patients”; data dostępu: 2020-10-09
- Integrated Learning Strategies; “Child with Zinc Deficiency may show signs of Learning Challenges”; data dostępu: 2020-10-09
- Siddhi Camila Lama; “Vitamin Deficiencies and Spots on Finger Nails”; data dostępu: 2020-10-09
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS