“Bezpieczny kredyt 2 proc.” to też restrykcje dla kupujących. Sprawdzamy, kiedy dofinansowanie będzie cofnięte

Planowany program “Bezpieczny kredyt 2 proc.” przewiduje
pewne ograniczenia w zakresie wykorzystywania lokum. Eksperci portalu
RynekPierwotny.pl postanowili sprawdzić, czy te restrykcje będą kłopotliwe.

W ostatnim czasie uwagę mediów i opinii
publicznej przyciągnęła propozycja darmowego kredytu mieszkaniowego. Ten
pomysł, który padł z ust lidera Platformy Obywatelskiej, jest na razie jednak
niesprecyzowany. Tymczasem konkurencyjny i tańszy budżetowo program “Bezpieczny kredyt 2 roc.” prawdopodobnie zacznie funkcjonować jeszcze przed jesiennymi wyborami
parlamentarnymi. Co więcej, w Rządowym Centrum Legislacji pojawił się już
projekt ustawy regulującej zasady jego udzielania.

Warto
zatem sprawdzić, jakie ograniczenia dotyczące zasad wykorzystywania mieszkań i
domów zamierza wprowadzić ustawodawca. Chodzi oczywiście o nieruchomości
mieszkaniowe, które zostaną sfinansowane przy pomocy preferencyjnego kredytu.

Kredytobiorca zostanie ukarany m.in. za pustostan

Ograniczenia i sankcje związane z wykorzystywaniem
mieszkania lub domu kupionego za preferencyjny kredyt nie są czymś nowym. Takie
rozwiązania funkcjonowały również w ramach wcześniejszych programów
Mieszkanie dla młodych i Rodzina na swoim. Projekt ustawy o pomocy
państwa w oszczędzaniu na cele mieszkaniowe wymienia natomiast całkiem
sporo sytuacji, które będą skutkowały wstrzymaniem i/lub karnym zwrotem dopłat
do hipotek w programie “Bezpieczny kredyt 2 proc.”.

Przykładowo: jeśli kredytobiorca
zostanie prawomocnie skazany za oszustwo kredytowe (art. 297 KK) związane z dotowanym
kredytem, to konieczny będzie zwrot wszystkich dopłat z odsetkami.

Można przypuszczać, że nieco częściej karny zwrot
dofinansowania będzie powiązany z sytuacją, w której kredytobiorca przed
upływem roku od nabycia lokalu lub domu nie rozpoczął jeszcze prowadzenia w nim
gospodarstwa domowego. Wówczas trzeba będzie zwrócić z odsetkami dopłaty
otrzymane po upływie wspomnianego rocznego terminu. Rodzi się jednak pytanie,
czy ten przepis w praktyce nie pozostanie martwy ze względu na ograniczone
możliwości kontrolne.

“Bezpieczny kredyt 2 proc.”. Kiedy dopłaty będą anulowane? 

Bardziej uciążliwe dla kredytobiorców mogą się
okazać inne ograniczenia i restrykcje, które przewidzieli pomysłodawcy programu. Projekt ustawy aktualnie znajdujący się na etapie
konsultacji mówi, że dopłaty wygasną jeśli nastąpiła/nastąpiło:

• zbycie własności lokalu lub domu (z wyłączeniem rozszerzenia
  wspólności ustawowej i zbycia na rzecz drugiego kredytobiorcy);
• zbycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu (poza zbyciem na
  rzecz drugiego kredytobiorcy);
• wynajęcie całości albo części lokum lub użyczenie tego mieszkania/domu
  innej osobie;
• wprowadzenie zmiany sposobu użytkowania domu lub lokalu
  uniemożliwiające zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych (również na części
  metrażu);
• nabycie prawa własności kolejnego domu/lokalu albo spółdzielczego własnościowego
  prawa do mieszkania w inny sposób niż przez dziedziczenie;
• trwałe zaprzestanie prowadzenia gospodarstwa domowego w kredytowanym
  lokum (poza sytuacją, gdy lokum nadal użytkuje drugi kredytobiorca lub lokal/dom
  został wyłączony z użytkowania bez winy kredytobiorcy);
• ogłoszenie względem kredytobiorcy upadłości konsumenckiej;
• utrata statusu kredytobiorcy przez osobę, która jako jedyna spełniała
  w chwili podpisania umowy warunek wieku do 45 lat (ten przypadek nie obejmuje
  jednak sytuacji związanej ze śmiercią kredytobiorcy).

W każdej z wymienionych wyżej sytuacji dopłaty
do rat wygasną wraz z ostatnim dniem miesiąca, w którym wystąpiło zdarzenie
uzasadniające koniec dotowania hipoteki. Dodatkowo trzeba będzie zwrócić dopłaty
uzyskane po tym zdarzeniu. Mowa o dopłatach wypłaconych np. po wynajęciu mieszkania
finansowanego przez “Bezpieczny kredyt 2 proc.

Uzasadnienie do projektu ustawy o pomocy
państwa w oszczędzaniu na cele mieszkaniowe wskazuje, że w razie braku wcześniejszego
przekazania odpowiedniej informacji przez klienta bank kredytujący będzie mógł
samodzielnie zadecydować o wygaśnięciu dopłat, naliczyć odsetki ustawowe i zobligować
byłego beneficjenta programu do zwrotu nienależnych świadczeń wraz z odsetkami.
Przykładem jest sytuacja, w której pracownicy banku sami dowiedzieli się o
najmie mieszkania finansowanego tanim kredytem. Można mieć jednak wątpliwości,
czy banki komercyjne będą w stanie kontrolować wykorzystanie „Bezpiecznego kredytu
2 proc.” oraz finansowanej nieruchomości zgodnie z przepisami.

Co trzeba wiedzieć o kredytowej przeprowadzce do innego banku?

Pobierz e-book bezpłatnie lub kup za 20 zł.

Masz pytanie? Napisz na [email protected]

Nadpłata hipoteki a “Bezpieczny kredyt 2 proc.” – obostrzenia

Wiele osób potencjalnie zainteresowanych programem
“Bezpieczny kredyt 2 proc.” chce również wiedzieć, czy nadpłata dotowanej hipoteki
będzie skutkowała koniecznością zwrotu dopłat lub przynajmniej ich utratą na przyszłość.
Pomysłodawcy planowanego programu stwierdzili, że dopłaty do rat zostaną
wygaszone na przyszłość, jeśli nadpłata zadłużenia nastąpi przed upływem trzech
pierwszych lat kredytowania i jednocześnie taka wcześniejsza spłata nie będzie
dotyczyć części kredytu objętej opcjonalną gwarancją BGK, a także łącznie z
wniesionym wkładem własnym przekroczy 200 000 zł.

Po zakończeniu dziesięcioletniego okresu
dotowania kredytu klient banku oczywiście będzie miał swobodę w zakresie wykorzystania
lokum oraz nadpłaty zadłużenia. Należy też podkreślić, że prezentowane wyżej ograniczenia
mogą się jeszcze zmienić w toku prac parlamentarnych.

Andrzej Prajsnar

Zgłoś naruszenie/Błąd