Banki sygnalizują, że idzie boom inwestycji firm

Firmy zwiększają popyt na finansowanie środków produkcji. Czy nie robią tego zbyt pochopnie?

Kolejne dane potwierdzają tezę, że ożywienie inwestycyjne po recesji jest potężne. Komitety kredytowe banków, badane co kwartał przez NBP, sygnalizują bardzo duży wzrost popytu przedsiębiorstw na kredyt inwestycyjny. Firmy najwyraźniej odpowiadają na pozytywne impulsy popytowe i cenowe obecne w gospodarce, szczególnie w przemyśle.

W lipcowym badaniu aż 57 proc. komitetów kredytowych wskazało, że finansowanie przez firmy środków trwałych przyczynia się do wzrostu popytu na kredyt. Jest to najwyższe wskazanie od pierwszego kwartału 2008 roku. Oczywiście jest to częściowo zasługa mechanicznego odbicia popytu po jego zamrożeniu w zeszłym roku. Warto jednak dostrzec, że nawet po kryzysie finansowym w 2009 roku odbicie popytu nie było tak mocne.

Jak widać na wykresie, wskaźnik popytu na kredyt mierzony przez NBP jest mocno skorelowany z faktyczną dynamiką inwestycji w gospodarce. Gdyby potwierdziła się historyczna korelacja, to dynamika inwestycji powinna wynieść w najbliższym czasie ok. 15 proc. rok do roku, wyraźnie więcej niż obecnie oczekują ekonomiści rynkowi. Zobaczymy.

Ożywienie inwestycyjne jest sygnałem leczenia gospodarki z pokryzysowych ran. Jeżeli firmy tak szybko wracają do inwestowania, to znaczy, że postrzegają przyszłość jako przewidywalną i bezpieczną, mimo że zagrożenie epidemią nie minęło. Inwestycje zapewne rozkręcają się w tych branżach i sektorach, które nie straciły lub nawet zyskały na kryzysie. Dotyczy to przemysłu, ze szczególnym udziałem producentów sprzętu AGD, mebli, materiałów budowlanych czy części do samochodów, a także niektórych branż usługowych, takich jak e-commerce, logistyka czy informatyka.

Wszystkie wymienione branże doświadczają tak dużego wzrostu zapotrzebowania na swoje produkty, że nie są w stanie zaspokoić go bez zwiększenia środków produkcji. Zatrudniają nowych ludzi, ale potrzebują też nowych maszyn, urządzeń i budynków.

Z moich rozmów z przedsiębiorcami wynika, że nikt nie jest pewny, czy przyspieszenie popytu jest trwałe, ale inwestycje są po prostu koniecznością. Co więcej, nawet jeżeli część popytu ma charakter przejściowy, będąc efektem relokacji konsumpcji z sektorów zamkniętych do sektorów otwartych, to w jakiejś mierze przesunięcia strukturalne w gospodarce będą trwałe. Na przykład cyfryzacja wielu procesów, rozwój nowych kanałów sprzedaży, transportu i magazynowania, zwiększenie zapotrzebowania na towary związane z inwestycjami infrastrukturalnymi (których będzie dużo w najbliższej dekadzie), większe zapotrzebowanie na renowację mieszkań (które będą dla większego odsetka pracowników stanowić nowe biuro) – to są zmiany, które nie wygasną za dwa-trzy kwartały, utrzymają się prawdopodobnie przez wiele lat.

Ożywienie inwestycji zaprzecza teoriom ekonomicznym, które wskazują, że stymulacja fiskalna i monetarna gospodarki nie mają w sobie komponentu prorozwojowego i mogą ograniczać relokację aktywów z branż słabszych do branż mocniejszych. Teraz taka relokacja następuje na dużą skalę, właśnie dzięki stymulacji fiskalnej i monetarnej na świecie. Stymulacja ta wywołała bodźce cenowe, które zmusiły firmy w mocniejszych sektorach do zwiększenia nakładów rozwojowych.

Oczywiście istnieje ryzyko, że firmy wiedzione przejściowym wzrostem cen nadmiernie zaangażują się kapitałowo w jakieś sektory. Sądzę jednak, że po minionej dekadzie, która wszczepiła biznesowi gen ostrożności, ryzyko przesadnego hurraoptymizmu jest ograniczone. Dziś firmy inwestują tylko pod trwałe zlecenia, nikt nie buduje magazynów, biur, nie kupuje maszyn i urządzeń „na zaś”, pod potencjalny popyt. Jest długookresowy klient, to się inwestuje, nie ma – to nie.

Zgłoś naruszenie/Błąd