Jak wszyscy zapewne wiemy, 1 września rozpoczęła się druga wojna światowa. Jednym z pierwszych punktów, które zaatakowała III Rzesza było Westerplatte. Członkiem załogi Westerplatte był pochodzący z naszych stron Andrzej Kowalczyk.
Urodził się on 27 listopada 1914 roku w Kietlinie, jako syn Antoniego i Wiktorii z domu Barankiewicz. Służbę wojskową odbywał w 85 Pułku Strzelców Wileńskich w Nowej Wilejce. W dniu 13 sierpnia 1939 roku został stamtąd skierowany na Westerplatte do Wojskowej Składnicy Tranzytowej. Rozkazami Dowódcy Warty Wojskowej Składnicy Tranzytowej na dzień 1 września wpisany został jako dowódca pogotowia. Brał udział w obronie placówki „Prom”. Poległ 1 września jako jeden z pierwszych, gdy likwidował gniazdo niemieckich karabinów maszynowych na posterunku Schupo, prowadzące ostrzał Wartowni nr 1. W taki sposób relacjonował to wydarzenie chorąży Jan Gryczman (relacja pochodzi z „Dziennika Bałtyckiego”. 31.10-2.11.1986 r.):
Porucznik Pająk kapralowi Kowalczykowi wydał rozkaz obrzucić wiązkami granatów ręcznych wnętrze wartowni Schupo. Niespodziewanie z drewutni, obok silnie uszkodzonego budynku Schupo, Niemcy otworzyli ogień z broni maszynowej w kierunku wartowni nr 1, odcinając odwrót. Pająk wydał wówczas Kowalczykowi i Ussowi rozkaz zniszczenia drewutni granatami ręcznymi. Obydwaj podczołgali się do resztek muru z przygotowanymi wiązkami granatów. Kowalczyk podniósł się i rzucił granaty do środka drewutni, nagle odskoczył do tyłu i trzymając się za prawą pierś upadł na ziemię.
A to dalsza relacja plutonowego Władysława Barana:
Mniej więcej w połowie drogi między stanowiskiem placówki „Prom” a wartownią natknąłem się na kaprala Kowalczyka. Choć ciężko ranny, był żywy i przytomny – rozmawialiśmy. Na moje słowa, że go koledzy porzucili podczas wycofywania, Kowalczyk odpowiedział: „Władziu, ze mnie i tak już nic nie będzie, wy się tylko trzymajcie i nie poddajcie”.
Bezpośrednio po walkach na Westerplatte, ani po zakończeniu drugiej wojny światowej nie odnaleziono ciała kaprala Kowalczyka. W 1945 roku został on pośmiertnie odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari.
25 lipca 1963 roku w czasie prac ziemnych przy odbudowie Nabrzeża Bohaterów Westerplatte w Porcie Gdańskim natrafiono na rzekome szczątki kaprala Kowalczyka, które postanowiono złożyć na gdańskim cmentarzu Srebrzysko, a następnie urnę z prochami przeniesiono 1 września 1992 roku na Cmentarzyk Poległych Obrońców Westerplatte, znajdujący się również w Gdańsku. W marcu 2021 roku miała miejsce ekshumacja szczątków kaprala Kowalczyka, bo od pewnego czasu poddawano w wątpliwość, czy to rzeczywiście jego szczątki. W trumience znaleziono typowe elementy wyposażenia żołnierza niemieckiego. Szczątki poddano analizie w Pomorskim Uniwersytecie Medycznym w Szczecinie. Zapewne wkrótce dowiemy się o jej wynikach.
Po lewej stronie znajduje się nagrobek Andrzeja Kowalczyka na Cmentarzu Żołnierzy Wojska Polskiego na Westerplatte. Autor zdjęcia: Zala/Wikimedia Commons. Licencja: CC BY-SA 4.0
Zobacz podobne artykuły:
Ważne informacje
Jestem autorem wszystkich artykułów i zdjęć (chyba, że zaznaczyłem, że jest inaczej w jakimś konkretnym przypadku). Czasami korzystam ze starych zdjęć znalezionych w internecie, prasie, książkach, przesłanych przez Czytelników. Staram się pytać o zgodę na wykorzystanie takiego zdjęcia, ale nie zawsze to jest możliwe, a czasem niepotrzebne. Jeśli jednak naruszyłem czyjeś prawa autorskie, proszę o kontakt. Zdjęcia w artykułach są mniej więcej aktualne w stosunku do daty opublikowania artykułu, chyba, że zaznaczyłem inaczej. Jeśli znalazłaś/-eś błąd, chcesz coś zasugerować, skrytykować, pochwalić, napisz na [email protected] – wychodzę z założenia, że nie jestem nieomylny i mogłem coś przegapić, o czymś zapomnieć albo po prostu czegoś nie wiem. Pamiętaj także, że możesz sobie do woli i za darmo czytać, oglądać, ale nie wolno Ci kopiować żadnych moich tekstów oraz żadnych zdjęć. Jeśli jednak bardzo chcesz wykorzystać coś mojego, napisz na [email protected] – na pewno się dogadamy i tu niekoniecznie chodzi o pieniądze 🙂
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS