Stany Zjednoczone muszą w ostatnich latach mierzyć się z nieoczekiwanymi wyzwaniami w Afryce Zachodniej. Fala zamachów stanu, chińskie umowy dotyczące strategicznych gałęzi gospodarki oraz rosyjskie kampanie dezinformacyjne doprowadziły do poważnych zmian w polityczno-militarnej rzeczywistości regionu. Junty wyrzucające Francuzów i Amerykanów wiążą swoją przyszłość z innymi sojusznikami.
Wyjazd dotychczasowych partnerów doprowadził jednak do wzmocnienia miejscowych organizacji terrorystycznych. W obliczu rosnącego zagrożenia ze strony bojowników rządy powoli uświadamiają sobie, że nawet z chińskimi pieniędzmi i rosyjskimi najemnikami nie są w stanie utrzymać namiastki stabilności. Pierwszym „nawróconym” okazał się Czad.
Generał dywizji Kenneth Ekman, który dopiero co zawiadywał wycofaniem amerykańskich żołnierzy z Czadu, oświadczył, że osiągnięto porozumienie z rządem prezydenta Mahamata Déby’ego. Nie podjęto żadnych wiążących decyzji, a rząd dementuje informacje o zawarciu jakiejkolwiek umowy, jednak powrót Amerykanów do Czadu wydaje się nieunikniony. Niemniej nowa misja będzie znacznie mniej liczna i prawdopodobnie nie będzie cieszyła się aż tak dużą swobodą działania.
Amerykanie wycofali się w kwietniu 2024 roku, gdy w Czadzie trwała kampania związana z wyborami prezydenckimi. Obecność obcych wojsk była, zgodnie z oczekiwaniami, ważnym tematem poruszanym w dyskusjach politycznych w tym okresie. W całym Sahelu kwestia zagranicznego wsparcia wojskowego stała się delikatnym tematem.
Obejmując rządy, generał Déby, syn poprzedniego prezydenta, zawiesił obowiązywanie konstytucji, zawieszono też działanie parlamentu i tymczasowo zamknięto granice państwa. Opozycja od początku poddawała wątpliwość w uczciwość i transparentność wyborów, które potwierdziły mandat junty. Wydalenie Amerykanów było ważnym elementem tworzenia narracji. Antykolonializm i podkreślanie niezależności jest istotne dla społeczeństw wielu państw regionu. Dlatego motywy te musiały zostać wykorzystane w kampanii.
Żołnierze sił specjalnych US Army ćwiczą desant spadochronowy na lotnisku w Ndżamenie.
(US Army / Richard Bumgardner)
Opublikowana 1 maja decyzja o wycofaniu amerykańskiego personelu z bazy Adji Kossei miała zatem większe znaczenie symboliczne niż militarne. W kraju nadal bowiem stacjonuje tysiąc francuskich żołnierzy. Tymczasem w kwietniu Czad opuściło zaledwie 60 członków amerykańskich sił specjalnych (relokowano ich do Niemiec). Na miejscu pozostało około 40 osób, głównie żołnierzy piechoty morskiej stanowiących ochronę ambasady.
Jako ciekawostkę warto wspomnieć o deklaracji Węgier, które zamierzają wysłać do Czadu kontyngent składający się z 200 żołnierzy. Sama decyzja krytykowana jest jako przykład naśladowania przez administrację Viktora Orbána działań Rosji, która w ostatnich latach stała się znacznie bardziej aktywna w Afryce. Decyzja Węgier powinna być zatem postrzegana jako wizerunkowo-polityczna ciekawostka, a nie działanie, które może faktycznie zmienić sytuację w Sahelu.
Koniec epoki
Opuszczenie przez Amerykanów baz było prezentem dla afrykańskich ekstremistów. Wsparcie lotnicze i wywiadowcze na ogół było czynnikiem stanowiącym o przewadze sił rządowych nad terrorystami. W kontekście Czadu należy pamiętać, że toczy on wojnę przeciwko Boko Haram i Państwu Islamskiemu o kontrolę nad jeziorem Czad. Waszyngton przez lata zbudował sieć baz stanowiących centra walki z terroryzmem na kontynencie. Wraz z wycofaniem się z Mali i Nigru to Czad stał się kluczowym elementem systemu monitorowania aktywności bojowników. Kwietniowa decyzja prezydenta Déby’ego mogła oznaczać załamanie się struktur bezpieczeństwa i utratę kontroli nad wydarzeniami w Sahelu.
Gdy Burkina Faso, Mali i Niger odwracają się od współpracy wojskowej z Zachodem, na znaczeniu zyskują inni sojusznicy. Ale rządy państw wybrzeża Afryki Zachodniej doskonale zdają sobie sprawę ze swojej silnej pozycji negocjacyjnej. Ghana i Nigeria niemal natychmiast oświadczyły, że nie zamierzają zezwolić Amerykanom na obecność wojskową na swoim terytorium. Większą otwartość wykazało Wybrzeże Kości Słoniowej, którego władze przyjęły żołnierzy wycofujących się z Nigru. WKS znajduje się jednak w trudnej sytuacji, gdyż prawdopodobnie będzie kolejnym celem ekspansji zachodnioafrykańskich ekstremistów.
| Lavrov just landed in N’djamena few moments ago and was welcomed by chadian authorities.
In another interesting note, he was also welcomed by the association of Chadian ex-USSR students. https://t.co/oDOHi7EkpP pic.twitter.com/pHjnw8gqbQ
— Casus Belli (@casusbellii) June 5, 2024
W rozmowie z dziennikarzami The Voice of America anonimowy przedstawiciel amerykańskich sił zbrojnych podsumował zmiany w zaangażowaniu w Afryce w taki sposób: „Nie sądzę, żebyśmy kiedykolwiek zobaczyli kolejną 201. Bazę Lotniczą”. Komentarz nawiązuje do znajdującej się w Nigrze bazy zbudowanej przez Amerykanów jako centrum operacyjne wykorzystywane do monitorowania operacji lotniczych wymierzonych w aktywność grup terrorystycznych. Zbudowana na środku pustyni 201. Baza kosztowała Amerykanów około 100 milionów dolarów a obecnie prawdopodobnie obsadzona jest przez nigerskich żołnierzy i wspierających ich rosyjskich najemników.
US Army / Richard Bumgardner
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS