Amazonit, zwany również kamieniem amazońskim to gratka dla miłośników tropikalnych odcieni. Paradoksalnie jednak, choć nazwa wyraźnie odnosi się południowoamerykańskiej rzeki, nad Amazonka amazonit wcale nie występuje! Gdzie więc znaleźć można te piękne minerały i jakie mają dla człowieka znaczenie?
- Występowanie i pozyskiwanie amazonitu
- Historia amazonitu
- Właściwości amazonitu
- Zastosowania amazonitu
- Symbolizm amazonitu
- Dla kogo amazonit?
Zagadkowe pochodzenie nazwy amazońskiego kamienia wyjaśnić można dość łatwo… geologiczną niewiedzą. Dawniej faktycznie bowiem w rejonach Amazonki odnajdywano niebiesko-zielone kamienie, ale były to najprawdopodobniej zupełnie inne minerały. Sam amazonit jest krzemianem, a dokładniej mikroklinem, czyli minerałem o ostrym kącie łupliwości, zaliczanym również do grupy skaleni potasowych.
Występowanie i pozyskiwanie amazonitu
Jeśli nie z Amazonii, to skąd więc pochodzą te pięknie niezwykle wybarwione kryształy? Amazonit jest kamieniem dość rzadkim, znajdywanym przede wszystkim w skałach magmowych, przede wszystkim granitach i pegmatytach, a także skałach łupkowych oraz gnejsach. Geologowie uważają, że złoża powstawały w procesie powolnego stygnięcia skał magmowych pod powierzchnią morza.
Przez długi czas jedynym praktycznie miejscem wydobycia były Góry Ilmeńskie w Rosji. Współcześnie podaż rozszerzyły jednak stosunkowo nowe lokalizacje, zwłaszcza granity w chińskiej prowincji XinJiang, stany Kolorado, Wirginia oraz Pensylwania w USA, a ponadto złoża w Afryce Południowej, Libii, Kenii, Indiach oraz Mongolii. Także w Polsce, w okolicach Strzelina i Strzegomia znajdowane są nieliczne kryształy o wielkości kilku centymetrów.
Historia amazonitu
Badania archeologiczne wskazują, że amazonity były wykorzystywane przez człowieka nawet tysiąc lat przed naszą erą! Znali je na pewno mieszkańcy Mezopotamii i starożytnego Egiptu, gdzie służyły za ozdobne paciorki oraz klejnoty oprawiane w cenne metale – sporo takich artefaktów, łącznie z pierścieniem w kształcie skarabeusza oraz złotą, wysadzana kamieniami Maską Króla, znaleziono w odkrytym w 1922 r. grobowcu Tutenchamona, w legendarnej Dolinie Królów. Egipcjanie wyryli również Rozdział Siódmy Księgi Martwych w blokach niebiesko-zielonej skały. Ciekawostką pozostaje jednak fakt, że przez większą część historii o amazonitach nie wspominają żadne źródła pisane – prawdopodobnie nie rozróżniano ich wówczas od jadeitów i innych podobnych kolorystycznie kamieni. Dopiero w XVIII w. ten wyjątkowy minerał doczekał się identyfikacji i należytego opisu naukowego.
Ciekawostka: Niektóre źródła łączą amazonity z legendą o nieustraszonych Amazonkach – waleczne kobiety miały nosić do walki tarcze ozdobione zielono-niebieskimi kamieniami. Dziś wydaje się jednak, że legenda o ochronnych tarczach odnosiła się raczej do nefrytów znajdowanych w Brazylii.
Właściwości amazonitu
Wzór chemiczny amazonitu to KAlSi308, co oznacza krzemian potasu i glinu.
Formuła ta nie wyjaśnia jednak bardzo charakterystycznej zielonej lub
zielono-niebieskiej barwy słupkowych i tabliczkowych kryształów. W
świetle współczesnej wiedzy naukowej ów magiczny odcień minerał
zawdzięcza śladowym ilościom wody oraz ołowiu
(zwłaszcza w postaci tlenku) w strukturze kryształów. Dodatkowo
sugeruje się, że bardziej zielone warianty mogą zawierać także związki żelaza.
Amazonity
najczęściej są bladozielone, niebiesko-zielone lub turkusowe, ale mogą
czasem przejawiać również żółtawe lub białe przebarwienia – te ostatnie
nie są pożądane przez kolekcjonerów i wiążą się z obecności inkluzji
albitu. Charakterystyczna jest przy tym niejednorodna, siatkowata
struktura kolorów. W ogromnej większości nieprzejrzyste (transparentne
kryształy są stąd najbardziej cenione), są umiarkowanie miękkie (6 w
dziesięciostopniowej skali Mohsa) i często formują kryształy o znacznych
wielkościach. Łatwo się w nich graweruje i rzeźbi, a przy tym są bardzo
wrażliwe na działanie kwasów, ciepła, amoniaku, jak również mechanicznego tarcia. Odznaczają się połyskiem szklistym do jedwabistego oraz łatwą łupliwością.
Zastosowania amazonitu
Amazonit jest przede wszystkim kamieniem kolekcjonerskim pasjonującym geologów i miłośników naturalnych kryształów. Poszczególne kamienie wykorzystuje się na mniejszą skalę także do celów jubilerskich, szlifując je przede wszystkim do postaci kaboszonów czy paciorków. Mogą być one używane dalej do wyrobu bransolet czy korali, ale często oprawiane są w szlachetne metale, zwłaszcza srebro. Z taką biżuterią ze względu za wspomniane wyżej właściwości należy się jednak obchodzić ostrożnie. Do czyszczenia należy wykorzystywać jednie letnią wodę z mydłem oraz miękką ściereczkę.
Poza tym z amazonitów wytwarza się figurki, amulety oraz różne ozdoby. Bardzo cenione są połączenia z mokaitami lub kamieniami księżycowymi, które piękne dopełniają kolorystycznej tonacji amazonitu.
Uwaga: Paradoksalnie amazonit może stanowić pewne zagrożenie dla posiadaczy. Badanie przeprowadzone w 2021 r. dowiodło, że jeśli włożyć 11 g minerału do kwaśnego roztworu imitującego skład śliny człowieka, uwolni się z niego pięciokrotność bezpiecznej dla zdrowia normy ołowiu! Gdyby więc wyobrazić sobie dziecko ssące koralik w buzi przez kilka minut lub przypadkowo go połykające, ryzyko jest niebagatelne!
Symbolizm amazonitu
Podobnie jak jadeit, z którym jest często mylony, amazonit kojarzony jest przede wszystkim ze szczęściem, sukcesem osobistym oraz pieniędzmi. Ma przynosić powodzenie hazardzistom oraz inspirować artystów, zwłaszcza tych, którzy próbują dać kreatywny upust wewnętrznemu smutkowi. Asocjowany jest również z pewnością siebie i wiarą we własną wartość. W kontekście leczniczego zastosowania minerałów (niezweryfikowanego przez współczesną naukę), amazonit ma pomagać przy problemach z tarczycą, chronicznym zmęczeniem, traumą, a także nałogowym alkoholizmem.
Dla kogo amazonit?
Amazonity nie należą do przesadnie drogich kamieni, więc dostępne są większej części społeczeństwa – wyjątek stanowią rzeźbione dzieła sztuki lub kryształy o znaczeniu historycznym. Poleca się je przede wszystkim ludziom biznesu oraz różnego rodzaju twórczym profesjom – pisarzom, tancerzom, muzykom, itd. Niezależnie od owych szczegółowych wskazań amazonit jest obiektywnie piękną i optymistyczną dekoracją wnętrz, przywołując na myśl wakacje, letnią beztroskę i tropikalne klimaty. Jako biżuteria z kolei zdecydowanie należy do kategorii niszowej, więc jest doskonałym sposobem na wyróżnienie się wśród tłumu!
Bibliografia
- Smithsonian Museum of Natural History ; “Amazonite”; data dostępu: 2021-09-13
- Hobart M. King; “Amazonite”; data dostępu: 2021-09-13
- Mindat.org; “Amazonite”; data dostępu: 2021-09-13
- Minerals.net; “The gemstone amazonite”; data dostępu: 2021-09-13
- International Gem Society ; “Amazonite Value, Price, and Jewelry Information”; data dostępu: 2021-09-13
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS