Alternatywna spółka inwestycyjna – konkurencja dla klasycznych funduszy inwestycyjnych

Wyobraźmy sobie sytuację, w której wspólnicy spółki zajmującej się tworzeniem oprogramowania sprzedali swój biznes, a otrzymane środki postanowili wnieść do nowego podmiotu, który będzie je inwestował w start-upy z branży IT. Zarządzanie tymi inwestycjami powierzono jednemu ze wspólników, pozostali nie uczestniczą w bieżącym prowadzeniu działalności, a ich zaangażowanie ograniczyło się do dostarczenia kapitału. W takim przypadku istnieje znaczne prawdopodobieństwo, że nowoutworzona struktura inwestycyjna może stanowić ASI, a w konsekwencji podlegać szeregowi wymogów regulacyjnych oraz nadzorowi ze strony KNF.

W jakiej formie może działać ASI?

ASI posiada status (alternatywnego) funduszu inwestycyjnego, przy czym w przeciwieństwie do tradycyjnych funduszy prowadzi działalność w formie spółek: spółki kapitałowej (spółki z o.o., spółki akcyjnej lub spółki europejskiej), spółki komandytowo-akcyjnej lub komandytowej.

W strukturze ASI należy wyróżnić zarządzającego ASI, tj. podmiot zarządzający daną spółką, w szczególności jej portfelem inwestycyjnym i ryzykiem. W zależności od formy prawnej, w jakiej działa ASI, może być ona sama dla siebie zarządzającym – tzw. ASI zarządzana wewnętrznie (ASI działające w formie spółek kapitałowych – tj. spółki z o.o. lub spółki akcyjnej) lub może być zarządzana zewnętrznie przez inną spółkę (ASI działające w formie spółek komandytowo-akcyjnych lub spółek komandytowych – w takim przypadku zarządzającym ASI może być komplementariusz takiej spółki).

Obowiązek dokonania samoidentyfikacji przez firmy prowadzące działalność inwestycyjną

Zarządzanie ASI stanowi działalność regulowaną oraz wymaga (w zależności od wartości aktywów ASI) wpisu do rejestru prowadzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego (KNF) lub uzyskania zezwolenia KNF. Z uwagi na szeroką definicję ASI, status ASI mogą posiadać niektóre istniejące na rynku spółki prowadzące działalność o profilu inwestycyjnym, które nie identyfikują się jako ASI. Nie można również wykluczyć, że status ASI będzie posiadać podmiot mający charakter rodzinnego wehikułu inwestycyjnego (np. wtedy, gdy członkowie rodziny lokują posiadane środki w spółce, która jest następnie zarządzana przez zewnętrznego menadżera), czy też spółka założona przez kilku utrzymujących ze sobą kontakty biznesowe przedsiębiorców w celu prowadzenia wspólnych inwestycji o charakterze pasywnym (np. jeżeli prowadzenie inwestycji powierzono jednemu z nich, a aktywność pozostałych ogranicza się do dostarczenia kapitału i nie biorą oni udziału w zarządzaniu przedsięwzięciem).

Oznacza to, że wspólnicy oraz zarządzający spółkami prowadzącymi działalność polegającą zbieraniu środków od inwestorów oraz ich lokowaniu, jak i osoby planujące rozpoczęcie takiej działalności, powinny dokonać analizy, czy nie prowadzą działalności polegającej na zarządzaniu ASI. Prowadzenie działalności polegającej na zarządzaniu ASI bez uzyskania wpisu do rejestru lub zezwolenia stanowi przestępstwo podlegające grzywnie do 5 milionów złotych albo karze do 5 lat pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie.

Wymogi związane z założeniem ASI. ASI a tradycyjne fundusze inwestycyjne

Wykonywanie działalności polegającej na zarządzaniu ASI wymaga uzyskania wpisu do rejestru zarządzających ASI prowadzonego przez KNF (zasadniczo jeżeli łączne aktywa zarządzanych ASI nie przekraczają 100 milionów euro) lub uzyskania zezwolenia KNF (w przypadku gdy łączne aktywa zarządzanych ASI przekraczają 100 milionów euro), a także spełnienia szeregu innych wymogów regulacyjnych, jak np. sporządzenie wskazanych w przepisach polityk i dokumentów (m. in. polityki inwestycyjnej) oraz raportowanie do KNF.

W praktyce ASI obciążone są znacznie mniejszą liczbą obowiązków administracyjnych niż tradycyjne fundusze inwestycyjne. Przede wszystkim do założenia i działania ASI nie ma potrzeby zaangażowania towarzystwa funduszy inwestycyjnych ani depozytariusza. ASI mogą rzadziej dokonywać wyceny posiadanych aktywów oraz podlegają łagodniejszym wymogom w zakresie obowiązku zatrudniania doradców inwestycyjnych. W przypadku zarządzających ASI o wartości portfela poniżej 100 milionów euro przewidziano jeszcze dalej idące uproszczenia związane z rejestracją oraz bieżącym funkcjonowaniem.

Ponadto, inaczej niż w przypadku innych funduszy inwestycyjnych, ASI nie obowiązują przewidziane w przepisach limity inwestycyjne, a ich przedmiot lokat może być obrany zasadniczo dowolnie. Oznacza to, że za pośrednictwem ASI mogą być prowadzone m. in. inwestycje typu private equity lub venture capital, działalność lokacyjna w nieruchomości, sztukę, czy też surowce i metale szlachetne.

Wszystko to sprawia, że prowadzenie ASI jest znacząco mniej kosztowne i dalece prostsze od strony formalnej niż działanie w formie zwykłego funduszu inwestycyjnego. Nie oznacza to bynajmniej możliwości pominięcia ograniczeń regulacyjnych nałożonych na ASI oraz ich zarządzających.

Na co należy zwrócić uwagę zakładając ASI?

Proces zakładania ASI, choć jest znacznie prostszy i mniej sformalizowany niż w przypadku tradycyjnych funduszy inwestycyjnych, wymaga jednak istotnego zaangażowania ze strony przyszłych zarządzających ASI. Odpowiednie ułożenie struktury inwestycyjnej już na etapie rejestracji może bowiem znacząco ułatwić przyszłe funkcjonowanie ASI.

Przede wszystkim należy dokonać wyboru pomiędzy jednym z dwóch modeli zarządzania ASI – zarządzeniem wewnętrznym albo zarządzaniem przez odrębnego zarządzającego. Pierwszy z tych modeli jest prostszy do wdrożenia oraz utrzymania – z najistotniejszych ułatwień można wskazać: powołanie jednej spółki zamiast dwóch oraz brak obowiązku prowadzenia rozli … czytaj dalej

Zgłoś naruszenie/Błąd