Objaśnienia podatkowe MF dot. split payment – najważniejsze konkluzje

Z dniem 1 listopada 2019 roku weszły w życie przepisy o mechanizmie podzielonej płatności [zwane dalej: MPP], które wprowadziły obowiązkowe stosowanie mechanizmu w odniesieniu do:

1. transakcji pomiędzy przedsiębiorcami
2. obejmujących towary lub usługi z załącznika 15 do ustawy o VAT
3. dotyczące faktur, których wartość przekracza 15 000 złotych.

Już od momentu pojawienia się projektów przepisów, wzbudzały one szereg zainteresowania, ale także niepewności wynikającej z niezbyt jasnych przepisów w odniesieniu do szeregu sytuacji biznesowych z jakimi spotykają się przedsiębiorcy.

Objaśnienia podatkowe, które zostały opublikowane szereg tych niejasności rozwiały, ale nadal pozostawiają wiele problemów po stronie przedsiębiorców. W poniższym artykule postaramy się podsumować najbardziej kluczowe i niestandardowe elementy tego mechanizmu.

Faktura, a transakcja

Od samego początku ustawa o VAT wskazywała i odnosiła się do pojęcia faktury, a nie transakcji, jak ma to miejsce w ustawach o podatkach dochodowych. Pojawiał się jednak problem polegający na sytuacjach wystawienia kilku faktur do jednej transakcji i niepewności do podejścia MF w takich rozwiązaniach. Jak wskazują objaśnienia podatkowe jeżeli mamy na przykład do czynienia z usługami budowlanymi, rozliczanymi jak wskazuje umowa po każdym zakończonym etapie i kwota łączna zamówienia wynosi 30 000 złotych brutto, etapów jest 3 i na każdy z nich wystawiana jest faktura na kwotę 10 000,00 złotych brutto, to nie ma obowiązku stosowania MPP.

Istotne jest to, że również w tym miejscu objaśnienia podatkowe odnoszą się do umowy. Czemu to takie ważne? Należy pamiętać, że dzielenie zamówienia na faktury powinno wynikać z przyjętego sposobu rozliczenia, a nie w celu obejścia stosowania MPP. Z tego też powodu podnosi się wagę umów w relacjach biznesowych.

Polecamy: Instrukcje VAT

Polecamy: Biuletyn VAT

Brak adnotacji o MPP na fakturze

Należy pamiętać, iż zgodnie z przepisami ustawy o podatku VAT faktury objęte mechanizmem podzielonej płatności powinny zgodnie z art. 106 ust. 1 pkt 18a.  posiadać adnotację „mechanizm podzielonej płatności”. W przypadku kiedy wystawca faktury zapomni dodać adnotację, w takim przypadku powinien wystawić fakturę korygującą. Nabywca również może wystawić notę korygującą dotyczącą braku odpowiedniej treści adnotacji co wynika bezpośrednio z brzmienia art. 106k ust. 1 ustawy o VAT w związku z art. 106 ust. 1 pkt 18a.

Dokonywanie płatności na konta komorników

Jak podkreślają objaśnienia podatkowe płatności dokonywane na konto komorników lub organów egzekucyjnych nawet jeśli dotyczą sprzedaży objętej obowiązkowym MPP nie stanowią typowego tytułu płatności. Pojawia się tu nowy tytuł płatności, a mianowicie realizacja egzekucji z zajętej wierzytelności. W takim przypadku obligatoryjny MPP nie ma zastosowania.

Dokonywanie płatności na rzecz podmiotów trzecich likwidujących szkody

W przypadku kiedy ubezpieczyciele dokonują płatności na rzecz podmiotów likwidujących szkody, kiedy to zapłata jest zrealizowaniem odpowiedzialności odszkodowawczej wobec ubezpieczonego, a ubezpieczyciel dokonuje zapłaty zgodnie z treścią faktury dokumentującej naprawienie szkody, nie będzie miał zastosowania obligatoryjny MPP. Wynika to z faktu, iż wypłata taka będzie stanowiła odszkodowanie, a więc specjalny charakter relacji prawnej.

Płatności faktoringowe

Nabywca towarów jest zobowiązany do dokonywania płatności w przypadkach objętych obligatoryjnym MPP do faktora w formie MPP. Jednocześnie faktor może zwolnić się z odpowiedzialności solidarnej jeżeli przekaże kwotę otrzymaną od nabywcy w formie MPP do dostawcy usługi/towaru. Jednak jeśli faktor przekazuje zaliczki na rzecz dostawcy towarów lub usług, mimo, iż w przypadku wykonywanych usług czy dostarczanych towarów dostawca objęty jest obligatoryjnym MPP nie ma obowiązku dokonywania płatności z zastosowaniem MPP gdyż zaliczki te mają charakter finansowania działalności dostawcy.

Kompensaty wielostronne

MF objaśnia także, że kompensaty wynikające z art 498 kodeksu cywilnego są dozwolone i nie stanowią pominięcia przepisów o MPP, jednak jedynie w przypadku gdy mamy do czynienia z dwoma podmiotami. W przypadku kiedy mamy do czynienia z kompensatami wielostronnymi nie można mówić o dopełnieniu obowiązku stosowania MPP.

Płatności walutowe

Przepisy wskazują, iż przelew w walucie należy dokonać w:

• kwocie odpowiadającej kwocie VAT za pomocą komunikatu przelewu na rachunek VAT w złotówkach, według kwoty VAT wskazanej w złotówkach na fakturze
• kwocie netto opłacona odrębnym przelewem w obcej walucie lub może być rozliczona w inny sposób.

Zaliczki

Przy dokonywaniu płatności zaliczek należy stosować MPP jeśli będzie to zaliczka na poczet towaru/usługi z załącznika 15 i o wartości faktury przekraczającej 15 000,00 złotych brutto. Zaliczki nie są objęte mechanizmem płatności zbiorczych, dotyczą one jedynie faktur.

Płatności zbiorcze

MF podkreśla ponownie, iż komunikat przelewu zbiorczego musi obejmować wszystkie faktury wystawione dla podatnika w danym okresie od jednego dostawcy i zawierać całą kwotę podatku VAT wykazanego na tych fakturach. Okres nie może być krótszy niż 1 dzień i nie dłuższy niż 1 miesiąc. MF zatem ponownie nie objaśnia co w sytuacjach kiedy możemy najzwyczajniej nie wiedzieć że mamy więcej wystawionych faktur w danym okresie przez dostawcę, bo nie wszystkie do nas wpłynęły. Mając to na uwadze, należy dalej twierdzić, iż podatnik musi się upewniać u wystawcy faktur, że ma komplet faktur z danego okresu albo regulować je odrębnymi zleceniami.

Objaśnienia podatkowe MF w sprawie mechanizmu podzielonej płatności