Skrzynka pocztowa z Powstania Warszawskiego. Znaleziono ją na wysypisku

Skrzynka pocztowa została odnalezionego prawie dwa lata temu, ale zanim trafiła do muzeum, jej odkupienie placówka negocjowała z dwoma właścicielami. Potem eksponatem zajęli się specjaliści pracowni konserwatorskiej Archiwum Akt Nowych. Prace trwały dwa miesiące.

Skrzynka była bardzo zabrudzona, ze śladami korozji, środek był kompletnie zardzewiały, a w rdzę wtopione były fragmenty gazet. Zależało nam na zabezpieczeniu jej w taki sposób, żeby zachowała swoją patynę czasu – mówi w rozmowie z reporterką RMF FM, Magdaleną Grajnert, Magdalena Wiercińska, kierownik oddziału konserwacji w AAN.

Obiekt przetrwał wojnę, a później różne koleje losu, zanim trafił do muzeum. Konserwatorzy skupili się na zahamowaniu korozji. Wszystkie fragmenty pokryte rdzą zostały oczyszczone, zneutralizowano te, które odsłoniły się spod luźnej korozji, a całość zabezpieczono środkiem konserwatorskim. Dużym wyzwaniem było zabezpieczenie gazet, które znajdowały się wewnątrz.

Były ze sobą posklejane, przywierały do dna, a stopień rozwoju grzybów pleśniowych między warstwami kompletnie mnie zaskoczył. Przypominały korzenie roślin

– dodaje Magdalena Wiercińska z AAN.

Udało się ustalić, że gazety zawierają wzmianki na temat Powstania Warszawskiego i Armii Krajowej. Jedna pochodzi z okresu letniego z 1945 roku, druga z lutego 1946. Stopień uszkodzenia dokumentów, ich przywarcie do dna skrzynki i fakt – świadczą o tym, że zostały włożone do środka wiele lat temu.

Skrzynka była w fatalnym stanie, farba z niej odpadała po każdym dotknięciu. W trakcie czyszczenia konserwatorzy odkryli prawdopodobną datę produkcji skrzynki: 1937. Na wierzchu napis: poczta powstańcza i rysunek orła. Fakt, że odnaleziono tak duży przedmiot z czasów powstania, jest wyjątkowy.

Przedmiotów takiej wielkości zachowało się niewiele. Są opaski, czasem legitymacje AK, często przemycane w podeszwie buta, czasem osobiste drobiazgi. Ale tych dużych, w tym umundurowania, właściwie nie ma – mówi w rozmowie z naszą reporterką Tomasz  Karasiński z Muzeum Pamięci Powstania Warszawskiego.

Harcerska Poczta Polowa miała swój główny punkt przy ul. Świętokrzyskiej, ale jeszcze dodatkowych siedem punktów zbierało listy i zajmowały się ich dystrybucją na terenie Warszawy. Skrzynek było 40. Dwie znajdują się w Muzeum Poczty Polskiej we Wrocławiu, jedna w Muzeum Powstania Warszawskiego w Warszawie i ta odnaleziona jako ostatnia – w Muzeum Pamięci Powstania Warszawskiego.