Kredytobiorcy znaleźli się w spirali podwyżek – coraz więcej muszą przeznaczać na spłatę rat i coraz więcej wydają na życie z powodu wzrostu cen żywności, paliw i rachunków za prąd oraz gaz. Na razie nie widać końca tych podwyżek. Ekonomiści przewidują, że inflacja może wzrosnąć do 12-15 proc. jeszcze latem. Ograniczenie dostaw zbóż z Rosji i Ukrainy sprawi, że zdrożeje żywność. Zapowiedź ograniczenia importu gazu i ropy z Rosji oznacza, że państwa Europy będą musiały pilnie znaleźć na świecie nowych dostawców – ich ceny będą wyższe.
Ostatnio szef Polskiego Instytutu Ekonomicznego – związanego z rządem think tanku – szacował, że średnioroczny wskaźnik inflacji (średnia ze wszystkich miesięcy) może wynieść nawet 11 proc. Można więc spodziewać się, że Rada Polityki Pieniężnej będzie znowu podwyższać stopy procentowe.
Stopy procentowe w górę. Ruch w nieruchomościach
Koszty obsługi kredytów będą rosły. Trudniej będzie też uzyskać nowy kredyt, bo Komisja Nadzoru Finansowego zaleciła bankom, by badając zdolność klientów do spłaty hipotek, doliczali do obecnego oprocentowania bufor 5 proc.
Problemy pojawiają się też na rynku najmu mieszkań, bo za sprawą fali uchodźców z Ukrainy drastycznie spadła liczba ofert i wzrosły ich ceny. W marcu było we Wrocławiu o ponad 70 proc. mniej mieszkań na wynajem, a cena najmu wzrosła o 36 proc. (dane HRE Investments). W Krakowie ofert było o 67 proc. mniej, a cena wynajęcia lokum o 32 proc. wyższa. W Warszawie te wskaźniki wyniosły odpowiednio minus 46 proc. i plus 22 proc.
– Mamy dwucyfrową inflację i nie wiadomo, do jakiego poziomu mogą jeszcze wzrosnąć stopy procentowe – do 5 proc., a może 7 proc. Te podwyżki będą odbywały się kosztem pogorszenia wzrostu gospodarczego i kłopotów kredytobiorców. Ale mając na jednej szali stabilność finansową kraju i gospodarki, a na drugiej interes kredytobiorców bank centralny nie ma pola manewru i musi zgodnie z konstytucją dbać o stabilność finansową – mówi prof. Witold Orłowski z rady Ekonomicznej „Newsweeka”.
Jego zdaniem kredytobiorcy, którzy brali kredyty w złotych na mieszkania, nie powinni teraz narzekać, że nie spodziewali się, iż stopy procentowe wzrosną. Te stopy i tak są znacznie niższe od inflacji, a to oznacza, że wzrost cen zjada kredytobiorcom realną wartość kapitału pozostającego do spłaty. W dłuższym terminie „złotówkowicze” są w znacznie lepszej sytuacji niż zadłużeni we frankach.
Inflacja i stopy procentowe. Jest źle, będzie jeszcze gorzej
Według prof. Orłowskiego coraz szybciej zmierzamy w kierunku stagflacji – rosnącej inflacji i słabnącego wzrostu gospodarczego. Już przed wybuchem pandemii pojawiały się pierwsze sygnały zapowiadające ten niekorzystny scenariusz, a sytuację drastycznie pogorszyła nieodpowiedzialna polityka gospodarcza rządu prowadzona w ciągu ostatnich dwóch lat.
– Twierdzenie teraz, że wszystkim kłopotom polskiej gospodarki winny jest Putin, nie jest prawdą – mówi Orłowski.
Nie wiadomo jak długo możemy trwać w fazie stagflacji, czy to będzie rok, czy może kilka lat – to zależy od koniunktury na świecie, wydarzeń w Ukrainie i od tego, w jakim stopniu Polska będzie umiała prowadzić odpowiednią politykę gospodarczą. – Tutaj mamy same niewiadome, ale na pewno powinniśmy szykować się na bardzo długi okres kłopotów gospodarczych – mówi Orłowski.
Rząd zapewnia, że robi co może i przygotował tarczę antyinflacyjną (czasowa obniżka podatków na paliwa i żywność), a prezes NBP przekonywał na ostatniej konferencji prasowej, że jest jastrzębiem na czele jastrzębi z RPP, co miałoby sugerować, że zdecydowanie będzie ograniczał wzrost cen. Te deklaracje mają na celu uspokojenie coraz bardziej zdenerwowanych drożyzną rodaków. W rzeczywistości jednak rządowa tarcza antyinflacyjna jest próbą złagodzenia ludziom wzrostu cen – pozwala zostawić im w portfelach więcej pieniędzy, co w istocie jest proinflacyjne. A prezes NBP Adam Glapiński w marcu przekonywał, że to dobrze, że bardziej zdecydowanej polityce pieniężnej towarzyszy łagodna polityka fiskalna rządu. Coraz więcej ekonomistów zwraca uwagę na to, że to jest poważny błąd w rozumowaniu.
Rząd kontra NBP
Znakiem, że władza na poważnie zabiera się za walkę z inflacją, byłaby ścisła współpraca banku centralnego i ministerstwa finansów. Według Bogusława Grabowskiego, rząd powinien ogłosić ograniczanie wydatków budżetowych, a bank centralny przedstawić program odsprzedaży obligacji (wartych 150 mld zł), które skupił w ramach tzw. luzowania jakościowego polityki pieniężnej. Tylko to pomogłoby ograniczyć pulę pieniędzy na rynku i zmniejszyć presję na wzrost cen.
Na razie nie widać oznak współpracy rządu z NBP.
– Demolowanie systemu podatkowego przez tzw. Polski Ład zostało odwołane pod pretekstem wojny w Ukrainie. Ten pretekst jest wykorzystywany permanentnie przez rząd dla osłaniania nieporadności, klasycznego partactwa, ale także – co najważniejsze – do wyprowadzania poza budżet państwa kolejnych dziesiątek miliardów złotych, jak ostatnio w przypadku tzw. funduszu wsparcia sił zbrojnych. Najpierw do psucia finansów publicznych przydatna była pandemią. Teraz jest Putin – uważa Janusz Jankowiak.
Jego zdaniem Polski Ład był – w wymiarze ekonomicznym – redystrybucją dochodów i poprzez przesunięcie ich do grup o niskiej skłonności do oszczędzania także formą stymulacji popytu konsumpcyjnego, co było absurdalne w sytuacji, gdy równolegle bank centralny podnosząc stopy procentowe, starał się tłumić popyt.
– Mamy totalny chaos w polityce makroekonomicznej. A jako wisienkę na torcie mamy jeszcze propozycję zmiany konstytucji i wyjęcia kolejnych kilkuset miliardów złotych spod reżimu reguł fiskalnych. Z takim bałaganem nigdy jeszcze nie mieliśmy do czynienia w okresie post-transformacyjnym – uważa Jankowiak.
Jak zmieni się rata kredytu w zależności od skali podwyżek oprocentowania:
Kwota kredytu: 400 tys.
Okres: 30 lat
Aktualny poziom zmiennego oprocentowania kredytu hipotecznego: 6,3%.
| 2 475 zł | 2 607 zł |
2 674 zł |
2 742 zł |
2 810 zł |
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS