Samorząd gminy Połaniec czyni starania w kierunku odnowienia zabytkowego zespołu parkowo-dworskiego w Ruszczy.
Dzieje tej dawnej ziemiańskiej siedziby są wyjątkowo interesujące. W XVIII wieku Ruszcza należała do Mikołaja Rudeckiego, a później do rodziny Straszewskich, która pobudowała dwór. Obiekt, choć mocno podniszczony, przetrwał do dziś.
W roku 1810 majątek Ruszcza odziedziczyli Roman i Maria Rupniewscy. Roman był bohaterem powstania listopadowego i cenionym malarzem. Rupniewski gospodarował w tutejszym majątku przez wiele lat. W młodości ukończył szkołę artylerii w Warszawie. Po wybuchu narodowego zrywu w 1830 roku, otrzymał wezwanie powrotu do służby wojskowej. Natychmiast udał się do swej macierzystej jednostki, mimo propozycji otrzymania wyższego stopnia i odpowiedniego stanowiska ze strony Henryka Dembińskiego, organizatora siły zbrojnej w województwie krakowskim. Ze swoją baterią, dowodząc w niej 6. plutonem, Rupniewski odbył całą kampanię wojenną. Bił się pod Grochowem i pod Iganiami, odznaczył się w bitwie pod Złotorią, a pod koniec bitwy ostrołęckiej uczestniczył w słynnej szarży baterii przeprowadzonej pod komendą jej dowódcy ppłk. Józefa Bema. Za okazane męstwo Roman Rupniewski nagrodzony został Krzyżem Złotym Virtuti Militari.
Po kapitulacji stolicy udał się z armią pod Modlin, a następnie przez Płock w kierunku granicy pruskiej. Skorzystał z ogłoszonej przez Mikołaja I amnestii, powrócił do kraju i osiadł w Ruszczy, próbując podźwignąć z ruin podupadłą gospodarkę. Duże straty przyniosły mu wylewy Wisły w latach 40., toteż energicznie uczestniczył w budowie rzecznych wałów ochronnych w dolinach Wisły, Wschodniej i Czarnej. Po sprzedaży swego majątku ziemskiego poświęcił się całkowicie nowej pasji: malowaniu żołnierzy polskich. Wykonywał małe akwarele przedstawiające w czterech cyklach umundurowanie i uzbrojenie żołnierza polskiego, od czasów Stanisława Augusta przez okres Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego do powstania listopadowego. Zachwycał się tymi rysunkami m.in. młody Stefan Żeromski, który oglądał je na ścianach dworu w Kotuszowie koło Kurozwęk. Niestety, wkrótce Rupniewski musiał porzucić malowanie. Około 30 lat przed śmiercią zaczął tracić wzrok. Zmarł zupełnie ociemniały w Gniewięcinie w 1892 roku. Miał 90 lat.
W 1871 roku Ruszczę wykupił hrabia Adam Potocki, a następnie odziedziczyła ją w spadku Róża Maria Radziwiłł, żona księcia Macieja Radziwiłła.
W 1915 roku właścicielem majątku był Aleksander Gierlicz, który jednak szybko sprzedał go Stanisławowi Knothe. Stanisław był synem Aleksandra, administratora Ruszczy w czasach gdy należała ona do Potockich. Uczył się w gimnazjum sandomierskim, a potem kieleckim. W 1902 roku ukończył Szkołę Sztygarów w Dąbrowie Górnicze. Pracował następnie w kopalniach Zagłębia, a nawet na dalekim Kaukazie. W 1908 roku ropoczął studia w prestiżowej szkole górniczej w austriackim Loeben. Po powrocie do Polski zamieszkał w Sosnowcu, gdzie mocno zaangażował się w działania mające na celu rozwój przemysłu górniczego. W roku 1938 skończył uruchamianie własnej kopalni, w której zatrudnił ponad 1000 robotników, 3 sztygarów i 4 inżynierów.
Wysokie dochody, jakie uzyskiwał Stanisław Knothe, pozwalały mu prowadzić szeroko zakrojoną działalność filantropijną. Przeznaczył m.in. Pokaźną sumę na utworzenie Sanatorium Dziecięcego „Górka” w Busku-Zdroju. W Ruszczy wybudował nową szkołę podstawową, a następnie finansował jej działalność.
Stanisław Knothe ożenił się z Antoniną Józefowską (1872–1960). Mieli dwie córki: Irenę (1904–1986) i Marię (1906–1986), żonę Maksymiliana Skotnickiego ze Skotnik w gminie Samborzec.
21 lutego 2017 roku w Warszawie został podpisany akt notarialny nabycia na własność przez gminę Połaniec, w formie darowizny, zespołu parkowo-dworskiego w Ruszczy.
– Mamy głęboką nadzieję, że dzięki tej darowiźnie i wysiłkowi gminy, dwór zostanie uratowany, wyremontowany i dobrze zagospodarowany, i że cały ten kompleks będzie mógł wkrótce służyć lokalnej – zaznaczył wówczas darczyńca i spadkobierca dawnych właścicieli, Maksymilian Skotnicki.
Gmina ma wobec zabytkowego obiektu mocno skonkretyzowane plany.
– Park z dworem w Ruszczy, to bardzo rozległy teren, mający ok. 7 hektarów powierzchni. Choćby z tego tylko względu jest rzeczą oczywistą, że jego rewitalizacja będzie przedsięwzięciem kosztownym. Ubiegamy się o środki na na ten cel z programu Polski Ład. Jestem dobrej myśli. Mam nadzieję, że w niedalekiej przyszłości będziemy mogli rozpocząć prace w tym wyjątkowym miejscu – mówi burmistrz Połańca Jacek Nowak.
W odremontowanym dworze gmina zamierza urządzić bibliotekę, a także izbę pamięci poświęconą dawnym właścicielom Ruszczy, a przede wszystkim Tadeuszowi Kościuszce. Wedle tradycji, wódz insurekcji odpoczywał w Ruszczy pod rozłożystym dębem, który rośnie w parku dworskim. Drzewo, którego wiek określany jest na ok. 500 lat nosi dziś imię naczelnika i ma grubo pona 8 metrów obwodu.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS