Sześć miesięcy temu, w obliczu nieuchronnej groźby więzienia, udałem się na emigrację do Stanów Zjednoczonych.
„Wzywanie do działalności ekstremistycznej i przemocy”
Od tego czasu kontynuuję swoją misję z zagranicy, prowadząc rosyjskojęzyczny śledczy newsroom. Do czasu inwazji na Ukrainę wiedzieliśmy, że Rosjanie mają dostęp do naszych materiałów w internecie. Teraz staje się to coraz trudniejsze – proces tłumienia niezależnych głosów, który Kreml rozpoczął ok. dziesięć lat temu, sięga coraz głębiej.
W Rosji każdy dziennikarz, który gotów jest nazwać to, co dzieje się w Ukrainie „wojną”, stał się wrogiem rosyjskiego prezydenta i celem nowej ustawy o „fake newsach”, za którą grozi do 15 lat więzienia. Na początku marca kilka międzynarodowe firmy medialne, w tym CNN International, ABC News, Bloomberg News i CBS News, zawiesiło pracę w Rosji, aby chronić swoich dziennikarzy. Z kolei BBC zostało oskarżone o odgrywanie „zdecydowanej roli w podważaniu stabilności i bezpieczeństwa Rosji” w związku z relacjonowaniem inwazji Kremla na Ukrainę, ale mimo to kontynuuje swoje relacje. Władze rosyjskie zmusiły do zamknięcia jedyny niezależny kanał telewizyjny Dożd oraz najstarszą niezależną stację radiową Echo Moskwy. Stacje te zostały oskarżone o „wzywanie do działalności ekstremistycznej i przemocy” oraz rozpowszechnianie „celowo fałszywych informacji” na temat inwazji Moskwy na Ukrainę.
W chwili pisania tego tekstu dostęp do informacji z serwisów społecznościowych należących do obcokrajowców jest utrudniony zarówno przez działania władz rosyjskich, jak i kroki podejmowane przez firmy technologiczne, które stoją w rozkroku między restrykcyjnymi rosyjskimi przepisami, a sankcjami międzynarodowymi.
Trzy elementy strategii Kremla
Nie wiadomo, co będzie dalej. W kraju obowiązuje tzw. ustawa o suwerennym internecie, która weszła w życie w 2019 roku i pozwala Kremlowi w każdej chwili odciąć kraj od dostępu do sieci. Niewiele osób wierzy jednak, że Moskwa ma wystarczającą wiedzę techniczną, by to zrobić.
Strategia Kremla opiera się więc na trzech podstawowych elementach: blokowaniu i dławieniu zagranicznych mediów społecznościowych; zachęcaniu Rosjan, by w większym stopniu polegali na ściśle kontrolowanych rosyjskich platformach, takich jak Yandex; oraz wywieraniu presji poprzez całkowite zamykanie wszelkich przejawów sprzeciwu, takich jak protesty i niezależne dziennikarstwo.
Ten prawdopodobny wpływ represji i sankcji można zaobserwować na przykładzie tego, co od 2014 roku dzieje się na okupowanym przez Rosję Krymie. Młodzi ludzie, obecnie dwudziestolatkowie, spędzili tam lata szkolne, żyjąc w prorosyjskiej bańce informacyjnej, a ich rzeczywistość została całkowicie ukształtowana przez kremlowską propagandę. Istnieje ryzyko, że bańka ta rozszerzy się teraz na całą Rosję i resztę Ukrainy.
Przeciwstawić się naciskom Putina
Rosyjska sekcja BBC ogłosiła, że wznawia nadawanie na falach krótkich w Ukrainie i części Rosji. Elon Musk zareagował na groźbę zakłócenia przez Rosjan komunikacji satelitarnej. Przekazał Ukraińcom urządzenia wchodzące w skład systemu Starlink, produkowane przez jego firmę SpaceX, które umożliwiają podłączenie do internetu na obszarach pozbawionych światłowodów i wież komórkowych.
Jako dziennikarz, a nie ekspert w dziedzinie technologii, nie mogę zaproponować nowych rozwiązań technologicznych, które pozwolą mi przebić się do moich rodaków w Rosji. Wiem jednak, że światowi giganci technologiczni muszą przeciwstawić się naciskom Putina, które mają uciszyć krytyczne głosy.
Jest jeszcze czas, aby mu się przeciwstawić i uniknąć najgorszego. Aby to zrobić, powinniśmy nie tylko wspierać niezależnych rosyjskich dziennikarzy, ale przede wszystkim chronić środowisko informacyjne, w którym działają. Rosjanie – i cały świat – zasługują na poznanie prawdy.
Roman Badanin jest rosyjskim dziennikarzem, badaczem, założycielem i redaktorem naczelnym mediów Proekt i Agentstvo, byłym redaktorem naczelnym platformy cyfrowej Forbes Russia, byłym redaktorem naczelnym kanału Dożd TV oraz agencji informacyjnej RBC.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS