W połowie XVII wieku to właśnie walka z Polakami i Litwinami popchnęła Kozaków w objęcia Rosji. W 1654 roku Chmielnicki zawarł z Rosjanami ugodą perejasławską, poddając hetmanat kozacki „opiece” carowi. Kiedy w 1686 r. Jan III Sobieski zrzekał się ostatecznie ziem ukraińskich za Dnieprem na rzecz Rosji, wiadomość tę przyjęto z entuzjazmem. Przynajmniej do czasu, szybko bowiem przyszedł czas rozczarowań. Okazało się, że Rosja wcale nie patrzy przychylnym okiem na Ukrainę jako wolny i niezależny kraj, wręcz przeciwnie – wszelkie zapędy wolnościowe były szybko tłumione.
Pierwsze stłumienie kozackiej rebelii miało miejsce już w roku 1707, kiedy wojska cara Piotra Wielkiego rozgromiły Kozaków osiadłych nad Donem. Starszyznę kozacką przyjęto w szeregi szlachty rosyjskiej, z pozostałych Kozaków zrobiono chłopów pańszczyźnianych. Kozacka natura od razu dała o sobie znać i szybko doszło do buntu, na czele którego stanął hetman Iwan Mazepa. Już w 1708 r. postanowił wykorzystać toczący się konflikt rosyjsko-szwedzki i licząc, że ugra na nim niezależność, poparł w wojnie Szwedów.
Czytaj też: Słynny politolog: To punkt zwrotny dla Unii. Nie mam co do tego żadnych wątpliwości
Mocno się przeliczył. Rosjanie w odwecie za zdradę zmietli z powierzchni ziemi Baturyn, stolicę hetmanatu. Obrońców brutalnie wymordowali, podobnie jak większą część ludności, po czym zlikwidowano resztki jakiejkolwiek autonomii kozackiej. Moskwa wysłała wojska do stłumienia buntów jeszcze w 1768 roku, paląc dziesiątki wiosek i mordując krnąbrnych chłopów. Od 1775 roku w ogóle nie było już hetmanów kozackich, a tytuł ten przysługiwał rodzinie carskiej.
Choć w XIX wieku Ukraińcy znów upomnieli się o wolność, Rosjanie konsekwentnie odmawiali im prawa do bycia odrębnym narodem. Traktowano ich kraj jako prowincję imperium rosyjskiego, język ukraiński jako dialekt, a samych Ukraińców jako „Małorusinów”. Jedyna względna swoboda miała miejsce w zachodniej Ukrainie, na terenie Galicji, gdzie pod rządami Habsburgów mógł rozkwitnąć nacjonalizm ukraiński.
Wolności Ukraińcom odmawiali bolszewicy, którzy tak głośno postulowali w swoich ideałach „prawo narodów do samostanowienia”. Kiedy 22 stycznia 1918 r. Ukraińska Centralna Rada proklamowała niepodległość Ukraińskiej Republiki Ludowe, niemal natychmiast wysłano wojsko do stłumienia dążeń niepodległościowych.
Zarówno bolszewicy, jak i walczący z nimi „biali Rosjanie” od początku dążyli do włączenia Ukrainy do powstającego państwa sowieckiego. W lutym 1919 r. bolszewicy zajęli Kijów, przeprowadzając tam okrutne represje wobec ludności cywilnej.
Największą katastrofą sprowadzoną na Ukrainę przez Rosję był Wielki Głód. W 1929 roku ZSRR rozpoczął proces kolektywizacji rolnictwa, czyli przymusowego wcielania chłopów do „spółdzielni produkcyjnych”. Chodziło o pozyskanie pieniędzy na industrializację: miały one zostać „wyciśnięte” ze wsi rosyjskiej (ale zwłaszcza ukraińskiej). Szacuje się, że w wyniku zagłodzenia Ukrainy życie straciło 10,8 mln mieszkańców. Po II wojnie światowej na przełomie 1946 i 1947 r. w kolejnej fali głodu zmarło kilkaset tysięcy ludzi.
Nawet po odzyskaniu niepodległości Ukraina nie mogła cieszyć się spokojem. Dwa krwawe majdany, aneksja Krymu w 2014 r., dążenie działań separatystycznych samozwańczych republik w Donbasie czy wreszcie obecna inwazja na w pełni wolny i suwerenny kraj pokazują, że Ukraina jest jednym z najbardziej dotkniętych państw byłych republik radzieckich.
Czytaj także: „Putin walczy nie tylko o Ukrainę. To jest też wojna o zachowanie władzy na Kremlu”
Najnowszy „Newsweek Historia” w kioskach od 17 marca
okladka (2)
Fot.: Newsweek / Newsweek
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS