Teoria ta ma jednak i swoich krytyków, a spór o wpływy normandzkie na terenach dzisiejszej Ukrainy zapoczątkowali już w XVIII wieku Gerhard Friedrich Müller i Michaił Łomonosow. Pierwszy z nich uważał, że Ruś Kijowską założyli wikingowie, co uznawane było za niepatriotyczne, drugi uczony uznawał teorię o wareskich początkach za haniebną. I to mimo że przemawiały za nią twarde i jednoznaczne źródła.
Czytaj też: Słynny politolog: To punkt zwrotny dla Unii. Nie mam co do tego żadnych wątpliwości
***
W kolejnych stuleciach tereny Rusi padały łupem sąsiednim państw, w tym Królestwa Polskiego, największe spustoszenia poczyniły jednak najazdy ordy mongolskiej w XIII wieku, które rozbiły doszczętnie Ruś. Po wycofaniu się Mongołów ludność Kijowa przeniosła się na północny wschód, osiedlając się na terenach dzisiejszej Moskwy. Zgodnie z tą logiką narodził się kolejny spór: kto ma prawa do spuścizny kijowskich kniaziów? Ci, którzy osiedlili się w Moskwie, czy ci, którzy zostali? Oczywiście historycy ukraińscy i rosyjscy patrzą na ten fakt w zupełnie odmienny sposób.
Z tego też powodu niektórzy za początek „prawdziwej” Ukrainy uznają spuściznę kultury kozackiej z XVIII wieku, a dokładniej hetmanat utworzony przez Bohdana Chmielnickiego. Choć formalnie nigdy nie był on niezależnym państwem, jego struktura była emanacją ducha kozackiej wolności. O mały włos, a Kozacy nie stworzyliby własnego państwa w ramach Rzeczypospolitej Trojga Narodów, o czym mówiły postanowienia unii hadziackiej z 1658 roku. Ostatecznie skończyło się jednak na wejściu w orbitę wpływów Imperium Rosyjskiego.
Ironią losu jest, że kiedy Kozacy walczyli z Polakami, uważali, że bliżej im do Moskwy. Kiedy stali się częścią Imperium Rosyjskiego, robili wszystko, by zachować własną odrębność kulturową.
***
1918 rok.
Fot.: Wikimedia
Kolejną datą graniczną w dziejach Ukrainy był rok 1918 i związana z nią niepodległość. Zaledwie dwa dni po wymuszonej abdykacji cara Mikołaja powołano w Kijowie Ukraińską Centralną Radę, która miała zapoczątkować administrację nowego państwa. Szybko ogłosiła powstanie Ukraińskiej Republiki Ludowej, a 22 stycznia 1918 roku proklamowała niepodległość. Zawierucha kolejnych lat, w tym wojna z bolszewikami, z Polakami, okupacja niemiecka i dwa zamachy stanu, doprowadziły do pokoju ryskiego, a wraz z nim usankcjonowania Ukrainy w ramach struktur Związku Radzieckiego, jako Ukraińska Socjalistyczna Republika Radziecka. Pół wieku zniewolenia Ukraina przypłaciła milionami ofiar, czego najdobitniejszym przykładem był Wielki Głód (1932-1933), w wyniku którego zmarło ponad 10 mln ludzi.
***
24 sierpnia 1991 roku.
Fot.: Corbis / Getty Images
Dopełnieniem historycznej klamry był 24 sierpnia 1991 roku, a więc wyzwolenie się spod sowieckiego jarzma, a w konsekwencji rozpad Związku Radzieckiego.
Po setkach lat zniewolenia i dzielenia Ukrainy między sąsiadów nastał wreszcie czas wolności. A przynajmniej tak się wszystkim wydawało. Choć XXI wiek liczy sobie zaledwie dwie dekady, Ukraina w tym czasie była targana kolejnymi wstrząsami. W 2004 roku przyszedł pierwszy Majdan, a wraz z nim pierwszy zryw w stronę europejskiego modelu demokracji. Historyk Serhy Yekelchyk wprost nazywa ten moment „narodzinami nowoczesnego narodu”. Potem był drugi Majdan, zwany Euromajdanem lub rewolucją godności, kiedy to 22 lutego 2014 roku usunięto z urzędu prorosyjskiego Wiktora Janukowycza. Za każdym razem były to daty przełomowe, choć zamiast przełomu przynosiły rozczarowanie. Dziś nasi wschodni sąsiedzi stoją przed kolejnym wyzwaniem, a ich niepodległość jest zagrożona. Jeśli wyjdą z tego zwycięsko, z pewnością dopiszą do tej listy kolejną datę.
Najnowszy „Newsweek Historia” w kioskach od 17 marca
okladka (2)
Fot.: Newsweek / Newsweek
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS