W maju tego roku minie dokładnie sto lat, od momentu gdy amerykańskie Princeton University w stanie New Jersey zdecydowało się wydać cztery kluczowe wykłady Alberta Einsteina w formie ogólnodostępnej książki. Polskie wydanie tej publikacji z października 2021 jest już jednym z kilku, które ukazały się na naszym rynku naukowym na przestrzeni wielu lat, począwszy od 1958. Kolejne pokolenie zawodowych fizyków, studentów, uczniów i miłośników nauk ścisłych może więc zapoznać się z podstawami teorii względności, bez konieczności prowadzenia dogłębnych poszukiwań w antykwariatach lub źródłach internetowych. W przypadku Istoty teorii względności do przebrnięcia przez lekturę i pełnego jej zrozumienia będzie jednak potrzebne nie tylko spore samozaparcie, ale również ogromne pokłady dodatkowej wiedzy, której zabraknąć momentami może nawet najbardziej doświadczonym czytelnikom.
Trzeba mieć bowiem na uwadze, że nie jest to w żadnym wypadku pozycja popularnonaukowa, do jakiej jako czytelnicy jesteśmy przyzwyczajeni. To pełnoprawne akademickie wykłady, w pełnym tego słowa znaczeniu. Ilość wzorów matematycznych może dosłownie przerazić, jako że Einstein w słowach jest bardzo oszczędny i uznaje wyprowadzenie wzoru za o wiele lepsze (i krótsze) wyjaśnienie tematu niż rozciągnięte na kilka akapitów tłumaczenie zagadnienia. Byłoby to zapewne słuszne, gdyby nie fakt, że zdarza mu się miejscami stosować bardzo duże skróty myślowe, przez co przejście od jednego wyprowadzonego wzoru do drugiego może okazać się dla wielu niejasne. Poziom wiedzy, jaki musi posiadać czytelnik, jest bardzo zaawansowany, zwłaszcza jeśli chodzi o algebrę, z której pojęcia są tu podstawą niejednego problemu. Problem będą mieli nawet studenci kierunków ścisłych, których kursy matematyczne zazwyczaj zaledwie ocierają się o taki poziom skomplikowania, jaki Einstein prezentuje podczas lektury. Lubi tu zresztą stosować dość archaiczny język, nie dając przy tym żadnej taryfy ulgowej tym, którzy nie są zaznajomieni z jego stylem opracowania tematu. Z tego też powodu Istota teorii względności jest lekturą bardzo męczącą i wymagającą absolutnego skupienia, jeśli chce się z niej wyciągnąć… cokolwiek. Całość podzielona jest na omówienie pojęcia przestrzeni i czasu w fizyce przedrelatywistycznej, szczególną teorię względności oraz dwa dłuższe rozdziały poświęconej ogólnej teorii względności. Olbrzymim atutem są z pewnością aż dwa napisane w późniejszych latach uzupełnienia, w których Einstein przedstawił m.in swoje próby stworzenia zunifikowanej teorii pola.
Z pewnością dobrym pomysłem byłoby czytanie Istoty teorii względności przy jednoczesnym sięganiu po inne, bardziej przystępne i współczesne źródła, odnoszące się często do osiągnięć Einsteina, takich jak na przykład Szczególna teoria względności i klasyczna teoria pola Leonarda Susskinda czy też po prostu jakiekolwiek komentarze zewnętrzne (bo tych w tym wydaniu niestety nie uświadczymy). Bez tego, zrozumienie wykładów Einsteina jest po prostu trudne i sprawi, że niejeden chętny czytelnik odbije się od publikacji. A byłoby szkoda, bo warto docenić jej wkład w dorobek ludzkości.
Tytuł oryginalny: The Meaning of Relativity
Autor: Albert Einstein
Tłumaczenie: Andrzej Trautman, Tomasz Lanczewski
Wydawca: Zysk i S-ka Wydawnictwo
Stron: 224
Data wydania: 26 października 2021
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS