Młodzieżowe Słowo Roku 2021: Znamy zwycięzcę!

Jak informuje Wydawnictwo Naukowe PWN, które jest organizatorem plebiscytu, śpiulkolot zdobył 9 656 głosów internautów. Drugie miejsce zajęło słowo naura – skrót od “na razie” (9 401 głosów). Podium zamyka twoja stara (6 665 głosów). Jak tłumaczy PWN, to sformułowanie funkcjonuje “jako dezaprobująca odpowiedź na pytanie: kto? lub na dowolną inną wypowiedź”. 

Przyznano także Nagrodę Jury. Kapituła wskazała ich zdaniem najciekawsze językowo słowa. W tym roku nagroda główna przypadła słowu mrozi, a wyróżnienie otrzymało: odciszyć (się) – nawiązujące do lekcji zdalnych i ponownego włączania mikrofonu po jego wyciszeniu.

Młodzi ludzie lubią się bawić słowem, wymyślać nowe formy, przekształcać już istniejące tak, by nadać im charakter jednocześnie indywidualny i wspólnotowy. W slangu młodzieżowym świat widziany jest w krzywym zwierciadle, a obiekty, pojęcia i uczucia są wyolbrzymiane, pomniejszane albo żartobliwie bądź złośliwie wykrzywiane – oceniła członkini jury, prof. dr hab. Ewa Kołodziejek z Instytutu Językoznawstwa Uniwersytetu Szczecińskiego. Słowa zaskakują nowatorską formą i możliwością skojarzeń. Wiele z nich zgłaszanych jest po kilkadziesiąt razy, co może znaczyć, że są w języku młodzieży utrwalone; sporo jest też takich, które wydają się efektem językowej pomysłowości jednego autora – dodała. 

Ten plebiscyt, odnoszący się do wiecznie pożądanej i utożsamianej z kreacją językową “młodzieżowości”, stał się bardziej popularny niż wybory “dorosłego” słowa roku. I z tych powodów – a także dzięki otwartemu procesowi głosowania – cieszy się od kilku lat zainteresowaniem zabiegających o uwagę bohaterów mediów społecznościowych, w tym dwóch twórców popularnego satyrycznego bloga i fanpage’a, współodpowiedzialnych m.in. za karierę w plebiscycie słowa śpiulkolot. Nie należy o tym zapominać, analizując świeżość słów pojawiających się w ścisłej czołówce. To zestaw haseł powstający na drodze głosowania, a kto głosuje – trudno sprawdzić, musimy się opierać na deklaracjach. W internecie – jak głosi jedna z jego najstarszych maksym – każdy może być psem. Nie ma więc powodów, dla których do kategorii wiekowej 13-17 nie mogliby aspirować witający czterdziestkę celebryci czy satyrycy w wieku twoich starych – stwierdził inny juror, dziennikarz Bartek Chaciński. 

Co ciekawe, na zwycięskie słowo głosowało najwięcej osób powyżej 18. roku życia, wydaje się więc, że “śpiulkolot” jest “wynalazkiem” językowym nieco starszej młodzieży lub tych młodych lub czujących się młodo dorosłych, dla których humor internetowy oparty na memach jest chlebem powszednim – oceniła w rozmowie z PAP inna członkini jury, prof. Anna Wileczek z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. 

Od dłuższego czasu dzielę się wrażeniem, że współczesny język młodzieżowy przestał być gwarą środowiska uczniowskiego, a stał się stylem komunikacyjnym – stwierdziła badaczka. Wyjaśniła, że dzieje się tak, ponieważ współcześnie znacznie przesuwana jest granica młodości. Niektórym młodość kojarzy się jednak z “młodzieżowością” jako stylem bycia, a potoczność językowa pełni wówczas rolę substytutu spontaniczności, otwartości czy po prostu naturalności. Kultura popularna preferująca zmienność, kreatywność i emocjonalność czerpie z tego niezwykle dynamicznego języka pełnymi garściami, chcąc z jednej strony trafić do młodzieży, z drugiej – rozszerzyć krąg odbiorców o tych, którzy czują się młodo – tłumaczyła. 

Więcej informacji o plebiscycie można znaleźć tutaj.