Barbórka w sercu Zagłębia Miedziowego

Nie będzie wielkich, oficjalnych uroczystości, ani imprez towarzyszących, ale obchodzona 4 grudnia Barbórka – święto górników, bliskie wszystkim mieszkańcom Zagłębia Miedziowego, zawsze jest głęboko w naszych sercach. Pamiętamy o tradycjach górniczych, bo one są i będą żywe, niezależnie od tego, kiedy znów będziemy je wspólnie celebrować.

Jako patronka górników święta Barbara czczona jest niemal na całym świecie. Na przełomie III i IV wieku została ścięta mieczem po tym, jak jej ojciec Dioskur dowiedział się, że przyjęła chrześcijaństwo. On sam zginął zaraz potem, rażony piorunem. Tak głosi legenda. Święta Barbara została patronką ludzi wykonujących niebezpieczne zawody, tj. artylerzystów, górników czy pracowników prochowni. Na mundurze górniczym jest 29 guzików, bo tyle lat mogła mieć św. Barbara, gdy zginęła śmiercią męczeńska.

Czerń i zieleń – to górnicze barwy. Pierwsza symbolizuje podziemne ciemności, a druga górnicze tęsknoty za zielenią lasów i pól, w czasie pracy pod ziemią. Są jeszcze: godło – perlik (młot) i żelazko (krótki kilof). Militaria górnicze to barda, szpada i kordelas.

Jedną z widowiskowych tradycji barbórkowych jest mianowanie na górnika – akt bardzo uroczysty, któremu towarzyszy skok przez skórę, czyli obrzęd przyjmowania adeptów, zwanych lisami, do stanu górniczego.

W czasie barbórkowych obchodów odprawiane są msze św. w intencji górników i ich rodzin, a delegacje składają kwiaty przed pomnikiem „Górnikom Polskiej Miedzi”, w Rynku.

Do górniczej tradycji należą również karczmy piwne, czyli spotkania gwareckie. Stare strzechy, czyli zasłużeni gwarkowie świętują razem z zaproszonymi gośćmi. Panie zaś bawią się w swoim gronie na combrach babskich. I tu, i tu biesiady odbywają się według scenariuszy. Są różne konkurencje przeplatane śpiewem i tańcem. Niestety, w tym roku można będzie tylko powspominać.

Zawsze aktualne jest jedna z najważniejszych tradycji – górnicze pozdrowienie „Szczęść Boże”!

Ze świętą Barbarą wiążą się też przysłowia:

Św. Barbara po lodzie, Boże Narodzenie po wodzie.
Św. Barbara po wodzie, Boże Narodzenie po lodzie.

Kiedy na św. Barbarę błoto, będzie zima jak złoto.
Kiedy w św. Barbarę mróz, to szykuj chłopie dobry wóz.

Zgłoś naruszenie/Błąd