Patos słów Kamińskiego, powoływanie się na najwyższe stawki, brzmią dość niedorzecznie w odniesieniu do tego, co faktycznie dzieje się przy granicy z Białorusią. Z całą pewnością nielegalna migracja na obecną skalę, nawet wspomagana przez Łukaszenkę, nie jest trudniejszym egzaminem dla polityków niż konieczność uregulowania kwestii zadłużenia Polski po ’89 roku, przeprowadzenie udanej transformacji społeczno-ustrojowej czy pokojowe przejście ze sfery wpływów Rosji do NATO i Unii Europejskiej. Poważni politycy, tacy jak Aleksander Kwaśniewski, Krzysztof Skubiszewski, Jerzy Buzek czy Bronisław Geremek, zajmowali się rozwiązaniem tych problemów w latach 90., gdy założona przez Kamińskiego Liga Republikańska rzucała w nielubianych przez siebie polityków jajkami.
Przestrzelony patos ministra Mariusza Kamińskiego odsyła przy tym do głębszego problemu polskiej polityki. Tego, że coraz częściej, zamiast realnie mierzyć się z wyzwaniami, politycy przywdziewają zużyte historyczne kostiumy i rekonstruują dawno już zakończone bitwy.
Spóźnieni na Wyklętych
Szczególnie silnie dotyczy to rządzącej Polską prawicy. Słuchając jej polityków, publicystów, o sympatykach w mediach społecznościowych nie wspominając, można odnieść wrażenie, że szczególnie nie mogą się pogodzić z jednym: z tym, że żyją we względnie pokojowych, spokojnych, dostatnich czasach, gdy polityka wymaga przede wszystkim sprawnego administrowania i komunikowania się ze społeczeństwem, a z całą pewności nie wymaga dramatycznych decyzji i walki wspólnoty o przetrwanie.
Naszym prawicowcom marzy się, by walczyć w Legionach, wojnie polsko-bolszewickiej, zajmować Zaolzie lub Wileńszczyznę, bronić Polski w kampanii wrześniowej, przedzierać się kanałami w powstaniu warszawskim, napadać z oddziałem „leśnych” na posterunki UB w 1946, a najlepiej bronić „chrześcijańskiej Europy” pod Wiedniem z Sobieskim. Niestety, politycy PiS urodzili się na to wszystko zbyt późno, zostają więc im tylko historyczne rekonstrukcje.
Stąd militaryzacja polityki historycznej, narodowej pamięci i państwowego rytuału po roku 2015. Stąd kult antykomunistycznego podziemia zbrojnego, w tym postaci i formacji, którym demokratyczne państwo nigdy nie powinno oddawać hołdu – jak Brygada Świętokrzyska Narodowych Sił Zbrojnych. Stąd kuriozalne pomysły na wielki łuk triumfalny jako wyraz pamięci o bitwie warszawskiej 1920 roku. Stąd sformułowania typu „Lech Kaczyński poległ w Smoleńsku” – nieszczęśliwą, tragiczną katastrofę komunikacyjną przedstawiające jakby była kolejną bitwą w wiecznej, niekończącej się wojnie Polski z Rosją.
Stąd wreszcie język, jakim posługuje się Kamiński i nie tylko on. Wielu polityków rządzącej prawicy lubuje się bowiem w nadużywaniu wielkich słów, przywoływaniu obrazów Polski atakowanej, osaczonej, zagrożonej ze wszystkich stron, znajdującej się faktycznie w stanie wojny. Czy to tej prowadzonej przy pomocy nielegalnych migrantów nasyłanych przez Łukaszenkę czy przez Unię Europejską przy pomocy wyroków TSUE – przecież niedawno minister Ziobro oskarżył Unię Europejską o prowadzenie z Polską „wojny hybrydowej”.
Trudno powiedzieć czy politycy PiS naprawdę wierzą, że Polska jest na wojnie, a oni bronią przetrwania państwa polskiego, jak Piłsudski w 1920 roku. Być może cynicznie posługują się wojennymi metaforami, zmilitaryzowanym językiem i historycznym kostiumem, by mobilizować wokół siebie podatny na takie impulsy twardy, prawicowy elektorat. Jaka nie byłaby prawda, słowa mają swoje konsekwencje. Oderwany od rzeczywistości wojenny język ośmiesza rządzących i czyni ich zakładnikiem nieracjonalnie pobudzonych emocji, z których nie może urodzić się dobra polityka.
Od Baru do I Proletariatu
Oczywiście, problem polityki jako rekonstrukcji historycznej nie jest wyłącznie plagą PiS. Jeszcze bardziej z innej epoki wydają się politycy Konfederacji. Grzegorz Braun, najbardziej światopoglądowo ekscentryczny poseł w Sejmie, wygląda, jakby do polityki XXI wieku przeniesiony został wprost z Konfederacji Barskiej, a przynajmniej z najbardziej reakcyjnych kręgów z pierwszych dekad wieku XIX, pryncypialnie odrzucających świat, jaki wyłonił się w wyniku rewolucji francuskiej.
Braun – może nie w Sejmie, ale np. w swoich licznych wykładach – odgrzewa stare obsesje prawicy, które nawet przeciętny Konfederata trzyma na co dzień głęboko w lamusie, np. antymasońskie. Narodowa część Konfederacji ideowo ciągle wydaje się tkwić w latach 30. XX i ich polityce: niechętnej demokracji, pluralizmowi, nowoczesności, liberalizmowi i indywidualizmowi, pragnącej ubrać całe społeczeństwo w mundury.
Z kolei „wolnościowa” część Konfederacji w swojej tęsknocie za „prawdziwie wolnym rynkiem”, sprzeciwie przeciw wszelkiej interwencji państwa i redystrybucji, zachowuje się, jakby był koniec XIX wieku, a jej przedstawiciele toczyli walkę przeciw polityce, która stanie się normą w wieku XX. Janusz Korwin-Mikke, postać w polityce po 1989 roku zawsze nie na miejscu, doskonale by się odnalazł jako ekscentryk na marginesach polityki późnej ery wiktoriańskiej – pod warunkiem, że posiadałby majątek przynoszący dochód, pozwalający mu finansować takie hobby.
Niestety, także niektórzy liberałowie głównego nurtu wydaję tkwić w języku, który dobrze może opisywał problemy drugiej połowy lat 70. – gdy powojenne państwa dobrobytu przeżywały swój kryzys – czy początków polskiej transformacji, ale nie zawsze najlepiej radzi sobie z opisem wyzwań stojących przed współczesną Polską: kryzysu klimatycznego i konieczności energetycznej transformacji, nierówności na rynku mieszkaniowym, niedofinansowania sektora publicznego itp.
Jak ten stary neoliberalny język potrafi rozmijać się ze spojrzeniem i problemami młodego pokolenia dobrze pokazały napięcia między profesorem Balcerowiczem a wcale wyjściowo do niego nienastawianą wrogo młodzieżą z Campusu Polska. Zwłaszcza to, co Balcerowicz miał do powiedzenia na temat polityk klimatycznych, wydawało się młodym ludziom nieprzekonujące i zbyt zachowawcze, zbyt uzależnione od dogmatów, które w obliczu katastrofy klimatycznej przestają mieć znaczenie.
Co z Lewicą w tym zestawieniu? Jej problemem jest raczej przenoszenie – czasem metodą kopiuj-wklej – pojęć i rozwiązań wypracowanych w ramach dyskusji na zachodniej lewicy, nie zawsze pasujących do polskich realiów. Najlepiej pokazuje to, jak wielkie problemy z przebiciem się mają postulaty Razem dotyczące skrócenia czasu pracy. Ale i po lewej stronie nie brakuje polityków przywdziewających dawno zużyte kostiumy. Działalność społeczna Piotra Ikonowicza zasługuje na najwyższy szacunek, ale czysto polityczne wypowiedzi tej postaci, kategorie i język, w jakim opisuje współczesne społeczeństwo, często brzmią jak z czasów I Proletariatu (1882-6).
Nie przesadzajmy z kostiumem
Oczywiście, historyczne odniesienia bywają w polityce przydatne. Rewolucja francuska, która otworzyła drogę do narodzin nowoczesnych społeczeństw na kontynencie europejskim, odgrywana była w dużej mierze w kostiumach pożyczonych ze starożytnego Rzymu, wcześniejsza o ponad stulecie rewolucja angielska sięgała po argumenty z czasów podboju normańskiego z XI wieku.
Z kostiumem historycznym, jak ze wszystkim, nie należy jednak przesadzać. Polityka polega jednak na odpowiadaniu na współczesne wyzwania – nie może zmieniać się w pojedynek grup rekonstrukcyjnych. A niestety dziś u władzy mamy grupę osób, której poza rekonstrukcyjnymi zabawami i przywdziewaniem kostiumów z tragicznych momentów polskiej historii, naprawdę niewiele wychodzi. Opozycja w konkurencji na rekonstrukcje historyczne z PiS nie wygra: tym bardziej skupić się na przyszłości.
Czytaj więcej: Kaczyński kazał swoim ludziom zrezygnować z „prawicowych wartości” w zamian za miliardy euro
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS