JAK UNICESTWIĆ CYWILIZACJĘ – KRÓTKI PORADNIK

Chiński pisarz Cixin Liu opowiada tę historię, obsadzając w rolach adwersarzy niezwykłych bohaterów. W swojej najnowszej powieści O mrówkach i dinozaurach przenosi czytelników na Ziemię w epokę kredy. Wyprawa mrówek w paszczę T. rexa to początek niezwykłej kooperacji i zaczątek rozwoju dwóch inteligentnych gatunków: mrówki są w stanie wcielić w życie pomysły dinozaurów, dokonywać precyzyjnych operacji, medycznych czy też technologicznych.

Cywilizacje kwitną, tworzą religie i cuda techniki, ale jednocześnie pojawia się nieuchronny efekt tego rozwoju: wojna, w finalnym wydaniu ta ostateczna, w niezwykle już rozwiniętym technologicznie świecie. Dinozaury żyją w dwóch zaciekle walczących ze sobą państwach posiadających broń atomową i zakleszczonych w impasie. Zagłada grozi też z powodu zanieczyszczenia środowiska, zużywania zasobów naturalnych przez dinozaury, koniec jest bliski… Wiele tysiącleci później niedobitkowie zastanawiają się, czy nadejdzie nowa epoka cudów, nastanie nowy gatunek, który nie popełni błędów mrówek i dinozaurów.

Kim jest autor tej niezwykłej przypowieści? Cixin Liu jest jedną z najjaśniejszych gwiazd chińskiej i światowej fantastyki naukowej. Globalną sławę przyniosła mu trylogia „Wspomnienie o przeszłości Ziemi”, uznana za największe w ostatnich latach wydarzenie w światowej SF, przetłumaczona na kilkadziesiąt języków. Twórcy Gry o tron tworzą na jej podstawie serial dla Netflixa. Nakręcona w 2019 roku na podstawie doskonałego tytułowego opowiadania antologii Wędrująca Ziemia, pierwsza chińska superprodukcja science fiction, pobiła kasowe rekordy. W 2015 roku za “Problem trzech ciał”, pierwszy tom cyklu, Liu zdobył nagrodę Hugo dla najlepszej powieści, po raz pierwszy w historii przyznaną autorowi nieanglojęzycznemu.

Mark Zuckerberg, twórca Facebooka, uznał ją za jedną z najbardziej wartych przeczytania książek roku, a ówczesny prezydent Barack Obama zabrał ją na urlop na Hawajach. Dzięki Domowi Wydawniczemu Rebis od 2017 roku także w Polsce możemy już zapoznawać się z kolejnymi najważniejszymi powieściami i opowiadaniami Cixina Liu. Chiński autor zdobył ogromną popularność na całym świecie dzięki połączeniu błyskotliwych pomysłów, oldskulowego stylu, udanie nawiązującego do „złotej ery” science fiction (porównywanego do twórczości mistrzów, Asimova i Clarke’a) i oryginalnego, chińskiego spojrzenia na świat, ludzkość, kosmos.

W “Problemie trzech ciał” i jego kontynuacjach otrzymaliśmy doskonałą, mroczną fantastykę, z mocnymi socjologicznymi, kosmologicznymi, humanistycznymi, naukowymi wątkami. Opisy procesów społecznych rozpisanych na pokolenia łączą się tam z fascynacją „pierwszym kontaktem”, mocną warstwą chińskiej kultury i niezwykle powszechnymi u chińskich artystów odniesieniami do polityki. Pod zgrabnym płaszczykiem komercyjnej literatury zestawiane jest zaspokajanie własnych potrzeb z dobrem ogółu, opisana globalna apatia wobec środowiska, codzienność totalitarnego reżimu desperacko usiłującego podtrzymać kontrolę nad obywatelami, ale także próby utrzymania chwiejnej równowagi między komunizmem a kapitalizmem we współczesnych Chinach.

“O mrówkach i dinozaurach” to kolejna niezwykle oryginalna próba pisarskich zdolności Cixina Liu. Odchodząc od twardej SF, prezentuje bardziej bajkową w klimacie alegorię relacji Chin z Zachodem, w lekkiej, skrzącej się humorem formie ostrzegając przed konsekwencjami ludzkiej pychy, politycznego zaślepienia, ekologicznej samozagłady, złych wyborów, których dokonujemy niezależnie od wyznawanej ideologii. Cixin Liu nie daje nam odpowiedzi na pytanie, czy globalnej katastrofy i konfrontacji można uniknąć. Ale jej mechanizm pokazuje na tyle wymownie, że daje jednak oprócz doskonałej rozrywki także cień nadziei, że może nie powtórzymy losu dinozaurów.