Do wydarzenia tego doszło w czasie potopu szwedzkiego, gdy wrogie wojska zajęły niemal całą Rzeczpospolitą. Uroczystej mszy św. przewodniczył nuncjusz papieski Pietro Vidoni. Król składał przysięgę przed obrazem Matki Bożej Łaskawej Ślicznej Gwiazdy Lwowa, słynącym z cudownych łask. Wraz z władcą śluby złożyli też senatorowie.
„Twojej pomocy i miłosierdzia w teraźniejszym utrapieniu królestwa mego przeciwko nieprzyjaciołom pokornie żebrzę”. – Jan Kazimierz rozpoczął tymi słowami przysięgę. Jej tekst napisał św. Andrzej Bobola.
„(…) obiecuję Tobie, moim, ministrów, senatorów, szlachty i pospólstwa imieniem, Synowi Twemu Jezusowi Chrystusowi, Zbawicielowi naszemu, cześć i chwałę przez wszystkie krainy Królestwa Polskiego rozszerzać, czynić wolą, że gdy za zlitowaniem Syna Twego otrzymam wiktoryę nad Szwedem, będę się starał, aby rocznica w państwie mym odprawiała się solennie do skończenia świata rozpamiętywaniem łaski Boskiej i Twojej, Panno Przeczysta!”.
Król Rzeczpospolitej przedstawiał w ten sposób konflikt polsko-szwedzki w kategoriach niemal krucjaty przeciw luterańskim Szwedom, starając się dodatkowo zmotywować swoich katolickich poddanych. Jeszcze przed „ślubami lwowskimi” w całym kraju wybuchały powstania przeciw Szwedom, którzy bezlitośnie zwalczali katolicyzm – niszczyli kościoły i mordowali duchowieństwo katolickie.
Ulga dla chłopstwa
Ważnym aspektem „ślubów lwowskich” była też obietnica poprawy losu chłopstwa. Jan Kazimierz starał się w ten sposób dodatkowo pobudzić ich do walki z najeźdźcą:
„A że z wielkim żalem serca mego uznaję, dla jęczenia w presji ubogiego pospólstwa oraczów, przez żołnierstwo uciemiężonego, od Boga mego sprawiedliwą karę przez siedem lat w królestwie moim różnymi plagami trapiąca nad wszystkich ponoszę, obowiązuje się, iż po uczynionym pokoju starać się będę ze stanami Rzeczypospolitej usilnie, ażeby odtąd utrapione pospólstwo wolne było od wszelkiego okrucieństwa, w czym, Matko Miłosierdzia, Królowo i Pani moja, jakoś mnie natchnęła do uczynienia tego wotum, abyś łaską miłosierdzia u Syna Twego uprosiła mi pomoc do wypełniania tego, co obiecuję”.
Do ślubów Jana Kazimierza często nawiązywano w sztuce i literaturze polskiej. Jan Matejko poświęcił temu wydarzeniu jeden ze swoich obrazów. Henryk Sienkiewicz tak opisał ten moment w „Potopie”:
Słuchało tych słów królewskich duchowieństwo, senatorowie, szlachta, gmin. Wielki płacz rozległ się w kościele, który naprzód w chłopskich piersiach się zerwał i z onych wybuchnął, a potem stał się powszechny. Wszyscy wyciągnęli ręce ku niebu, rozpłakane głosy powtarzały: „Amen! amen! amen!”, na świadectwo, że swoje uczucia i swoje wota ze ślubem królewskim łączą. Uniesienie ogarnęło serca i zbratały się w tej chwili w miłości dla Rzeczypospolitej i jej Patronki. Za czym radość niepojęta jako czysty płomień rozpaliła się na twarzach, bo w całym tym kościele nic było nikogo, kto by jeszcze wątpił, że Bóg Szwedów pogrąży.
Wybitny historyk Paweł Jasienica oceniał jednak w swojej „Rzeczpospolitej Obojga Narodów”, że „śluby lwowskie” odegrały ujemną rolę w historii Polski. „Przyrzeczeń danych ludowi nie dotrzymano, słowo królewskie zostało cynicznie złamane. Nabrały ideologicznej mocy punkty dotyczące wiary i do białości rozpaliły fanatyzm katolicki. (…) Zaczynało się utożsamianie wyznania rzymskiego z narodowością polską i litewską, czyli pogrzeb dawnego państwowego dekalogu Rzeczypospolitej, który głosił równouprawnienie wiar”.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS