Portal ohistorie.eu rozpoczął działalność pod koniec lipca 2018 r. Stworzyła go grupa lubelskich historyków z UMCS, KUL oraz IPN. „Niezależnie od dzielących nas różnic obowiązkiem historyków jest reagowanie na intelektualną nieuczciwość i przypadki sprzeniewierzania się warsztatowi historyka” – napisali w artykule wstępnym. I rzeczywiście z tych zapowiedzi wywiązali się znakomicie. Na bieżąco reagowali na nadużywanie historii, jej polityzację i mitologizację.
Jednak przyglądając się ponaddwuletniej działalności portalu, okazuje się, że wydarzyło się coś jeszcze. Powstało w Lublinie ważne miejsce ogólnopolskiej debaty o historii. Dlatego w konkursie Gazety Wyborczej Wydarzenie Kultury Strzały 2019/20 nagrodę specjalną przyznaliśmy twórcom portalu ohistorie.eu. Uroczyste wręczenie statuetki zorganizujemy w pierwszym możliwym terminie, kiedy pandemiczne obostrzenia nie będę już tak restrykcyjne.
3 stycznia 2020 r., Ośrodek ‘Brama Grodzka – Teatr NN’. Rozmowa wokół książki Doroty Skotarczak ‘Otwierać Milicja! O powieści kryminalnej w PRL’. Od lewej: prof. Jacek Nowakowski (Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu), prof. Dorota Skotarczak (Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu), dr hab. Ewa Solska (UMCS, ohistorie.eu), Fot. ohistorie.eu
Dyskusje w Sali Czarnej Teatru NN
Na początek niech przemówią liczby. Portal ohistorie.eu opublikował ponad 80 tekstów (w tym 37 artykułów naukowych, 30 opinii, 11 recenzji). Co więcej, dla miłośników historii portal stał się ważnym adresem. I to nie tylko internetowym, bo do czasu wybuchu pandemii we współpracy z Ośrodkiem Brama Grodzka – Teatr NN zorganizowali 12 otwartych dla publiczności spotkań. Głównie debat wokół nowości książkowych bądź ważnych problemów nurtujących środowisko historyczne. W Sali Czarnej odbyły się m.in. dyskusje wokół tak głośnych książek jak „Kiedy wybuchnie wojna? 1938. Studium kryzysu” Piotra M. Majewskiego, „Wojna w kanałach” Sebastiana Pawliny, czy „Przemilczane. Seksualna praca przymusowa w czasie II wojny światowej” Joanny Ostrowskiej. W tym miejscu odbywały się też interdyscyplinarne seminaria.
Czas pandemii
W okresie pandemii portal ohistorie.eu zorganizował dotychczas 10 spotkań i debat online. Ich zapis jest dostępny na portalu oraz kanale YouTube. Podczas jednej z nich poświęconej wolności badań historiograficznych we współczesnej Polsce uczestnicy odnosili się do ostatnich wydarzeń związanych z próbami zastraszania autorów książki „Dalej jest noc” za pomocą pozwów sądowych. Prof. Dariusz Stola mówił, do czego prowadzą próby nadzorowania przez polityków badań naukowych. – Kontrolować duże instytucje kultury to dla nich za mało, bo zawsze ten cienki głosik historyka, który jest jednak głosem prawdy, może się okazać zbyt wielkim wyzwaniem dla kłamstwa krzyczanego przez wielką tubę. Dlatego przychodzi taki moment, kiedy historyków, którzy mówią coś, co się władzy nie podoba, trzeba po prostu zakneblować – ostrzegał prof. Stola.
Portal ohistorie.eu po ponad dwóch latach działalności już nie jest „cienkim głosikiem”, ale ważną instytucją w dyskursie o roli historii, ale także o relacjach nauki i władzy politycznej. Dowodem na to jest chociażby debata na temat wizji przyszłości humanistyki w Polsce. Wzięło w niej udział kilkanaście osób – znakomitych historyczek i historyków z całej Polski. W podsumowaniu debaty redaktorzy portalu ohistorie.eu obiecali, że podobne dyskusje w przyszłości będą konsekwentnie inicjować. – Równie konsekwentnie będziemy krytykować próby upartyjniania i ideologizowania nauk humanistycznych, ograniczania wolności badań oraz ingerowania w autonomię uniwersytetów – podkreślili.
Historycy i redaktorzy
Przez portal ohistorie.eu przewinęło się wielu znakomitych historyków. Znajdziemy tam artykuły autorstwa wysoko cenionych historyczek i historyków, jak: Marcin Kula, Jan Pomorski, Rafał Wnuk, Piotr M. Majewski, Sebastian Pawlina, Ewa Bukowska-Marczak, Wojciech Wrzosek, Mariusz Mazur, Anna Zielińska, Mirosław Filipowicz i wielu innych.
Mózgiem portalu jest zespół redakcyjny, który dba na co dzień o rozwój ohistorie.eu. Oto jego skład:
Dr Sławomir Poleszak – redaktor naczelny, dr Małgorzata Choma-Jusińska– zastępca redaktora naczelnego, dr hab. Ewa Solska – redaktorka, dr hab. Piotr Witek – redaktor, mgr Michał Bednarczyk – sekretarz redakcji, Dorota Bielak – redaktor graficzny.
Wydawcą portalu ohistorie.eu jest Towarzystwo Historiograficzne – Koło Lubelskie
Wyrwać historię z potrzasku
O znaczeniu portalu ohistorie.eu opowiada Mirosław Maciorowski, redaktor naczelny „Ale Historia” cotygodniowego dodatku do „Gazety Wyborczej”:
“Twórcy i autorzy zamieszczający swoje teksty na portalu ohistorie.eu niewątpliwie robią to, co powinien dzisiaj robić każdy szanujący się badacz przeszłości. Po pierwsze – walczą o rzetelność w ustalaniu prawdy historycznej. Po drugie – biją się o godne uprawianie swojego zawodu. Po trzecie – protestują przeciw działaniom zagrażającym niezależności badań. I po czwarte w końcu – po prostu zależy im na przyzwoitości w nauce.
Tylko tyle i aż tyle. Można powiedzieć, że to rzeczy banalne i oczywiste. Niewątpliwie tak, ale nie w dzisiejszej Polsce. Biorąc pod uwagę to, co wyprawiają dotowane milionami złotych z kieszeni podatnika instytucje państwowe zajmujące się historią, walka o rzeczy oczywiste nie jest banalna, lecz wręcz fundamentalna. Można więc powiedzieć, że twórcy i autorzy portalu ohistorie.eu stanęli na barykadzie, a co najmniej znaleźli się w opozycji.
No właśnie, czy historyk w ogóle może być w opozycji? Już samo postawienie takiego pytania brzmi dość dziwnie, a próba odpowiedzi na nie wydaje się zadaniem karkołomnym. Ale uważam, że może. Oczywiście nie chodzi o żadną opozycję polityczną – o walkę z taką czy inną partią lub poglądami. Chodzi o opozycję, w której powinien się znaleźć każdy szanujący się badacz, gdy jego dyscyplina znajdzie się w niebezpieczeństwie. Gdy wpadnie w potrzask i nerwowo szamocząc się, próbuje się z niego wyrwać, ale nie jest w stanie. A w takim potrzasku znalazły się właśnie nauki historyczne.
Znalazły się w nim niewątpliwie z powodu działań partii, która rządzi dziś Polską. Jej cyniczni politycy uważają, że historia powinna być wyłącznie instrumentem sprawowania władzy, narzędziem pomocnym w wygrywaniu wyborów oraz pałką do okładania przeciwników. Dlatego stawiają przed sądem badaczy zajmujących się niewygodnymi faktami z naszej przeszłości i promują ideologów i fałszerzy, a nie rzetelnych badaczy. Z naszej historii postanowili zrobić karykaturę, więc badacze, którzy nie podzielają takiego poglądu, muszą dać temu odpór. Demaskować fałszerzy i ich szachrajstwa. Pokazywać prawdę, a nie tworzyć mitologię. Toczyć rzetelne debaty o trudnych aspektach naszej historii.
Grono lubelskich badaczy, którzy stworzyli portal ohistorie.eu, świetnie się w takich działaniach sprawdza. Znaleźli się w opozycji wyłącznie naukowej i wyłącznie po to, by ratować z dziedzinę, która jest ich pasją i której poświęcili dorosłe życie. Nie mam pewności, czy można ich nazwać opozycją totalną, ale na pewno są opozycją wiarygodną.”
Mirosław Maciorowski
Strzały 2019/20 studio
Dziś spotkanie online
Dziś, 26 marca redakcja portalu ohistorie.eu zaprasza na kolejne spotkanie online. Tym razem będzie to dyskusja wokół książki Mariusza Mazura, „Antykomunistycznego podziemia portret zbiorowy 1944–1956″. Początek o godz. 17. Transmisja będzie dostępna na profilach społecznościowych portalu ohistorie.eu (FB i Twitter) oraz na kanale YouTube. W dyskusji udział wezmą dr hab. Mariusz Mazur, prof. UMCS, prof. Rafał Wnuk (KUL), dr Maciej Korkuć (IPN O/Kraków), prof. Jan Pomorski (UMCS). Rozmowę poprowadzi dr Sławomir Poleszak (IPN O/Lublin, ohistorie.eu)
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS