Ruda Śląska: Tereny zieleni i rekreacji w miejscu dawnej koksowni

Na prawie 5 ha zdegradowanego poprzemysłowego gruntu na skraju rudzkiej dzielnicy Orzegów, w pobliżu granicy tego miasta z Bytomiem, teraz urządzono ogólnodostępny teren zielony z trawnikami, alejkami, ławkami, górką saneczkową, ścieżką dydaktyczną i parkingiem.

Zakres prac objął m.in. zneutralizowanie niebezpiecznych związków zalegających w gruncie i w wodach podziemnych, uporządkowanie dzikiej roślinności i nasadzenie nowej, wykonanie nowych, dostępnych dla mieszkańców trawników, budowę alejek z latarniami i małą architekturą oraz budowę parkingu.

Wiceprezydent miasta Krzysztof Mejer w rozmowie z PAP wspominał, że jeszcze kilka lat temu był to niemal całkowicie zarośnięty dziką roślinnością teren ze skażoną glebą i przecinającą go drogą do jednego z przylegających zakładów. Projekt musiał m.in. uwzględnić nowy dojazd do tej firmy, wytyczono go po obrzeżu zagospodarowanego terenu.

Łukasz Urbańczyk, miejski konserwator zabytków, przy którego determinacji przywrócono to miejsce mieszkańcom, wskazał, że najważniejszą częścią inwestycji było zneutralizowanie niebezpiecznych substancji zalegających w gruncie i wodach podziemnych: metali ciężkich, cyjanków oraz różnych związków ropopochodnych.

Wykorzystano technologie bioremediacji (usuwania zanieczyszczeń za pomocą żywych mikroorganizmów) oraz fitoremediacji (wykorzystującej w procesie oczyszczania rośliny). Zastosowano też bariery reaktywne, w których dochodzi do procesu geochemicznego między materiałem bariery a zanieczyszczoną substancją.

Wykonano też ścieżkę dydaktyczną, obejmującą pozostałości po dawnym zakładzie oraz okoliczny teren. Przekazywane są tam informacje o historii miejsca i funkcjonowaniu koksowni.

Wartą ponad 21 mln zł umowę z firmą Menard, która opracowała dokumentację i zrealizowała (przed terminem) prace, miasto podpisało pod koniec 2018 r. Wartość inwestycji szacowano pierwotnie na ponad 19,9 mln zł, przy 16,9 mln zł dofinansowania z krajowego Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Ostatecznie dotacja sięgnęła 18 mln zł.

Zgodnie z informacją miasta pierwsze prace przy budowie koksowni Orzegów, (pierwotnie Gotthard) zaczęły się w 1900 r. W 1903 r. powstała tam pierwsza 35-komorowa bateria pieców koksowniczych. W 1908 r. funkcjonowały trzy baterie pieców oraz pięć kotłów. Węgiel do koksowni sprowadzano z pobliskiej kopalni Karol.

Pod koniec II wojny światowej zakład został poważnie zniszczony; później był odbudowywany. Zakończył działalność w 1976 r. Według rudzkiego samorządu to najstarszy tego typu zakład na terenie Polski. Do dziś zachowały się budynek wieży węglowej, ciąg komór pierwszej baterii wraz z odcinkiem drogi dojazdowej oraz zbiornik smoły.

Czytaj również:

Zgłoś naruszenie/Błąd