Dominikanin Tomasz z Akwinu był jednym z najwybitniejszych myślicieli w dziejach chrześcijaństwa i Kościoła katolickiego.
Tomasz z Akwinu, Akwinata, łac. Thomas de Aquino urodził się około 1225, zmarł 7 marca 1274. Stał się ojcem tomizmu, szkoły filozofii i teologii, która na długie wieki stała się językiem Kościoła rzymskokatolickiego w sprawach doktrynalnych, wiary i jej dogmatów, filozofii i nauk przyrodniczych, moralności i etyki, a także w kwestiach społecznych i politycznych.
Znaczenie tomizmu dla Kościoła
Wagę tomizmu podkreślała encyklika „Fides et ratio” świętego Jana Pawła II, zaczynająca się od słów: „wiara i rozum są jak dwa skrzydła unoszące człowieka ku kontemplacji prawdy”. Kardynał Joseph Ratzinger, późniejszy Benedykt XVI pisał, że ta właśnie encyklika była „próbą odbudowania filozofii, dyscypliny pogrążonej w kryzysie, z chrześcijańskiej perspektywy”.
Znaczenie tomizmu zatraciło się jednak w Kościele po Soborze Watykańskim II – nad czym ubolewają katoliccy tradycjonaliści; pochwalają to zwolennicy różnych nurtów tzw. Kościoła otwartego. którzy stawiają zarzut, że tomizm skostniał doktrynalnie w kolejnych wiekach i przestał odpowiadać wyzwaniom doczesności. Rolę tomizmu, choć w mocno niepełny sposób, w XX wieku w Kościele zajął choćby chrześcijański personalizm. Zdaniem zwolenników tomizmu jest on jedynie pewną modą i brak mu dyscypliny intelektualnej i dogmatycznej nauki świętego Tomasza z Akwinu.
Akwinata – pierwsze dzieła
Akwinata przyszedł na świat Roccasecca w Królestwie Neapolu w arystokratycznej rodzinie. Był synem hrabiego Akwinu Landulfa i Teresy Caracciolo. Jego stryj Sinibald był opatem zamożnego, benedyktyńskiego klasztoru na Monte Cassino, gdzie Tomasz od piątek do czternastego roku życia pobierał nauki. Ambicją jego rodziny było, że obejmie opactwo po wuju.
Święty Tomasz z Akwinu – podobnie jak wcześniej święty Franciszek z Asyżu – szybko zaczął sprawiać kłopoty swej możnej rodzinie. Początkowo studiował sztuki wyzwolone u Piotra z Hibernii na uniwersytecie w Neapolu, ale porzucił zakon benedyktynów i przyłączył się do dominikanów. To wywołało gwałtowną reakcję najbliższych – w drodze do Paryża został uwięziony przez rodzinę. Upór przyszłego doktora Kościoła sprawił, że ulegli jego woli.
Po studiach w Paryżu Akwinata udał się w 1248 roku na naukę do Kolonii, gdzie przywiodła go sława Alberta Wielkiego. W Kolonii uzyskał stopień bakałarza biblijnego i napisał pierwsze dzieła, m.in. komentarze do Księgi Izajasza (Expositio super Isaiam ad litteram).
Summa contra gentiles
W następnych latach przebywał kilkakrotnie na uniwersytecie paryskim, gdzie od 1252 wykładał „Sentencje” Piotra Lombarda. Jego „Komentarz do sentencji” (Scriptum super sententias) stanowi systematyczny wykład myśli Tomasza. Wtedy też powstały „O bycie i istocie” (De ente et essentia) oraz „O zasadach natury” (De principiis nature).
W 1256 r. święty Tomasz został magistrem teologii oraz wziął czynny udział w sporze między mendykantami (zakonami żebraczymi, dominikanami i franciszkanami) a świeckimi profesorami uniwersytetu w Paryżu.
W 1261 r. uczony dominikanin rozpoczął pracę nad wielkim dziełem, „Summą przeciw poganom” (Summa contra gentiles), zwaną też „Summą filozoficzną”. Była ona systematycznym wykładem filozofii i teologii naturalnej.
W kolejnych latach Tomasz przebywał w Orvieto jako nauczyciel w szkole dominikańskiej. W tym czasie stworzył komentarz do Księgi Hioba (Expositio super Iob ad litteram), komentarz do „O Imionach Bożych Pseudo-Dionizego” (Super librum Dionisii de divinis nominibus).
Summa Teologii
W 1265 udał się do Rzymu, by nauczać w tamtejszej szkole dominikańskiej. Rozpoczął wówczas pracę nad „Summą Teologii” (Summa theologiae). W Rzymie Tomasz napisał m.in. wiele kwestii dyskutowanych, komentarzy do dzieł Arystotelesa, np. „O duszy” (Sententia libri De anima), rozprawę „O władzy” (De regno), które stanowi interesujący wykład teologii i filozofii politycznej, oraz niedokończone „Streszczenie teologii”.
W kolejnych latach napisał komentarze do wybranych ksiąg nowotestamentowych oraz kwestie dyskutowane, m.in. „O złu” (De malo). Jego komentarze do dzieł Arystotelesa mają charakter dydaktyczny, ale powstawały jako niezależne analizy samych tekstów.
W 1272 wyjechał do Neapolu, by założyć studium dominikańskie. W Neapolu pełnił obowiązki kaznodziei w kościele San Domenico Maggiore. 6 grudnia 1273 przeżył silne doświadczenie mistyczne i kryzys zdrowotny. Na początku 1274 roku papież wysyłał go na sobór w Lyonie i Tomasz podjął się tej podróży mimo złego stanu zdrowia.
W podróży zatrzymał się w zamku swej krewnej, gdzie bardzo się rozchorował. Pewien nadchodzącej śmierci, chciał umrzeć w klasztorze. Zawieziono go do klasztoru cystersów w Fossanova w pobliżu Sonnino (w okolicy żadnego zgromadzenia dominikańskiego).
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS