Wyjątkowe zdjęcia Krosna i okolic z czasów II wojny światowej

Muzeum Podkarpackie w Krośnie kupiło album ze zdjęciami, które wykonał niemiecki oficer sztabowy. Pochodzą z okresu kiedy żołnierz stacjonował na krośnieńskim lotnisku, czyli lat 1939-1942.

Po 80 latach zbiór fotografii trafił z domowego archiwum do jednego z domów aukcyjnych w Niemczech. Informacja o wystawieniu zbioru do sprzedaży dotarła przypadkiem do Muzeum Podkarpackiego w Krośnie.

– Skontaktowaliśmy się z domem aukcyjnym i rozpoczęliśmy negocjacje – opowiada Jan Gancarski, dyrektor krośnieńskiego muzeum. – Trochę się potargowaliśmy i ostatecznie wydaliśmy 5 tys. 300 zł.

Album jest już w Krośnie. Dziś (19 marca) zaprezentowali go dziennikarzom dyrektor Muzeum Podkarpackiego w Krośnie i Łukasz Kyc, kierownik działu historycznego.

W zbiorze, który uzupełni archiwum krośnieńskiego muzeum, jest 269 zdjęć. – Wiążą się z miastem, krośnieńskim rynkiem, uroczystościami oraz okolicami Krosna. Uwiecznione jest też lotnisko, jego funkcjonowanie oraz imprezy, które się tam odbywały – mówi Jan Gancarski.

Fotograf uwiecznił też przylot niemieckich dygnitarzy. – Jednym z takich wydarzeń był przylot do Krosna Hansa Franka, generalnego gubernatora okupowanych ziem polskich – opowiada Łukasz Kyc.

Na kolejnych fotografiach uwieczniony jest generał Alexander Löhr, zbrodniarz wojenny, skazany na śmierć w 1947 roku. – Był on dowódcą niemieckiej 4 Floty Powietrznej, która 25 września dokonała dywanowego nalotu na Warszawę – przypomina Łukasz Kyc. Dodaje, że nalot trwał 11 godzin i zginęło w nim blisko 10 tysięcy ludzi.

Niemiecki oficer na zdjęciach uwiecznił także przylot do Krosna Adolfa Hitlera i Benito Mussoliniego. – Na fotografiach oprócz nich został uwieczniony ppłk Heinrich Dembowski, dowódca krośnieńskiego lotniska (4 Technicznej Szkoły Lotniczej), a także Johann Bauer, osobisty pilot Hitlera, który pomaga mu opuścić samolot – mówi Łukasz Kyc.

Pierwsze zdjęcia albumu to widok na zabudowania krośnieńskiego rynku i okolicznych ulic. – Fotografie te zostały zrobione najprawdopodobniej po przyjeździe niemieckiego oficera do Krosna – przypuszcza Łukasz Kyc. – Uwagę zwracają te, na których autor uwiecznił sterty kostki brukowej. Spowodowane to było przebudową sieci kanalizacyjnej, jaką rozpoczęli okupanci niemieccy niedługo po wkroczeniu do miasta – tłumaczy.

Na budynkach wciąż widoczne są nazwy w języku polskim. M.in. na budynku obecnego Muzeum Podkarpackiego można rozczytać szyld: Biblioteka (…)SL [Towarzystwa Szkoły Ludowej].

Album przedstawia też niemieckie wojskowe uroczystość oraz defiladę żołnierzy Luftwaffe stacjonujących na krośnieńskim lotnisku, która odbyła się jesienią 1939 roku. – Sekwencja zdjęć prezentuje całość wydarzenia, od placu apelowego na lotnisku, poprzez uroczystości na cmentarzu przy grobach poległych żołnierzy niemieckich, aż po defiladę idącą w stronę rynku obecną ulicą ks. Staszica – opowiada Łukasz Kyc.

Na zdjęciach można dostrzec m.in. atrapę bomby lotniczej LOPP (Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej), która umieszczona była niedaleko wejścia na dziedziniec kościoła oo. Kapucynów.

Dużo fotografii przedstawia życie codzienne niemieckich oficerów, w tym spędzanie czasu wolnego.

– Dzięki nim możemy poznać wnętrza budynków lotniskowych, także tych, które już nie istnieją – zaznacza kierownik działu historycznego krośnieńskiego muzeum.

Ostatnie fotografie sugerują, że autor zdjęć opuścił Krosno w 1942 roku. – Prawdopodobnie stało się to po przeniesieniu 9 sierpnia 1942 roku Heinricha Dembowskiego do 3 Dywizji Polowej Luftwaffe – tłumaczy Łukasz Kyc.

Większość zdjęć z albumu, który kupiło krośnieńskie muzeum nie były wcześniej znane. – To bardzo ciekawy i unikalny na swój sposób zbiór – mówi Jan Gancarski. – Zakup stanowi przyczynek do lepszego poznania historii Krosna z tych dramatycznych lat kiedy miasto było okupywane przez Niemców.

Dyrektor muzeum zapewnia, że każdy krośnianin będzie mógł się zapoznać ze zbiorem.

– Przygotujemy wystawę czasową, gdy pozwolą na to warunki pandemiczne i pokażemy powiększenia tych zdjęć – mówi Jan Gancarski.

tom
zdjęcia: Tomasz Jefimow, archiwum Muzeum Podkarpackiego

Zgłoś naruszenie/Błąd