Topinambur warzywo – właściwości, witaminy i wartości odżywcze topinamburu

Topinambur wykazuje naukowo udowodnione prozdrowotne działanie. Warzywo to jest ważnym elementem diety cukrzyków, anemików, odchudzających się i osób pragnących oczyścić organizm z toksyn. Co więcej, topinambur ma tak samo wszechstronne zastosowanie w kuchni, jak ziemniaki. Obecnie panująca moda na spożywanie topinamburu sprawiła, że znajdziemy go nie tylko w sklepach z żywnością ekologiczną, lecz także w menu dobrych restauracji.

1. Topinambur to warzywo uprawne dla ludzi i zwierząt
2. Topinambur jest rośliną poświęconą przez papieża
3. Topinambur – witaminy i wartości odżywcze
4. Topinambur to dar natury dla cukrzyków
5. Topinambur jako sposób na detoks
6. Harmonijne trawienie z topinamburem
7. Topinambur na spokój i lepsza koncentracja
8. Sok z topinamburu na hemoroidy, łuszczycę i oparzenia
9. Antyrakowe działanie topinamburu
10. Topinambur to nowa alternatywa dla ziemniaków

Topinambur, czyli słonecznik bulwiasty (Helianthus tuberosus L.) to roślina spokrewniona ze słonecznikiem zwyczajnym, należąca  do rodziny astrowatych. Znana jest również pod nazwą karczoch jerozolimski lub ziemna gruszka. Topinambur ma szerokie zastosowanie gospodarcze – hoduje się go jako roślinę ozdobną (ze względu na żółte kwiaty), pastewną tudzież uprawną. Jadalne bulwy, o żółtobeżowej, białej lub różowej skórce, wyróżnia słodki, delikatnie orzechowy smak przywodzący na myśl gruszkę lub ziemniak. Roślina może osiągać nawet 2 metry wysokości, wytwarzając pokryte białymi włoskami łodygi. Jej liście mają eliptyczny lub lancetowaty kształt, kwiaty są duże i żółte, zaś owoc to niełupka. W Niemczech słonecznik bulwiasty cieszy się taką popularnością, że produkuje się z niego nawet wódkę, tzw. „Topinambur brandy”.

Topinambur to warzywo uprawne dla ludzi i zwierząt

Topinambur nie ma wysokich wymagań uprawowych, dzięki czemu niemal każdy może zacząć hodować ją we własnym ogródku. Często jest wysiewana przez leśników, którzy zielonymi pędami, liśćmi i łodygami karmią dzikie zwierzęta (króliki, jelenie i sarny). Odmiany tej rośliny różnią się między sobą kształtem i kolorem bulw oraz zawartością inuliny. Wyróżnia się bulwy gładkie i o nierównej powierzchni – sękate. Uznaje się, że odmiany o białej skórce (np. Albik) są najbardziej plenne. Wymagania glebowe topinamburu są niemal identyczne jak u ziemniaków, a mianowicie: podłoże powinno być żyzne, średnio wilgotne i przewiewne. Roślina najsłabiej rozwija się na glebie gliniastej. Zanim ją zasiejemy, powinniśmy odpowiednio przygotować ziemię, odchwaszczając ją i nawożąc nawozem organicznym. Temperatura idealna do uprawy oscyluje wokół 23 stopni, przy czym warzywo z powodzeniem znosi mrozy. Topinambur zazwyczaj sadzimy na wiosnę, umieszczając kawałki bulwy w ziemi, na głębokość ok. 10 cm. Kiedy warzywo zacznie rosnąć, powinniśmy osypać ziemią nasady łodyg, aby zwiększyć statykę i odporność rośliny na silniejsze podmuchy wiatru. Należy również pamiętać o regularnym nawadnianiu podłoża. Zbioru topinamburu dokonuje się jesienią – najczęściej w listopadzie. Dojrzałe bulwy mogą być wykopywane z ziemi stopniowo, bowiem zachowują świeżość aż do wiosny. W domowej spiżarni przechowujemy je przez około 2 tygodnie, chroniąc warzywo przed negatywnym działaniem suchego powietrza.

Topinambur jest rośliną poświęconą przez papieża

Topinambur był uprawiany w Ameryce Północnej jeszcze w okresie prekolumbijskim. Jego nazwa pochodzi od plemienia Indian – Tupinamba. W Europie pojawił się w pierwszej połowie XVII wieku za sprawą francuskiego podróżnika – Samuela de Champlaina. Według źródeł historycznych, roślina ta w 1612 roku uratowała od śmierci głodowej kanadyjskich kolonizatorów. Wkrótce po tym wydarzeniu papież poświęcił to warzywo, uznając jego lecznicze i odżywcze właściwości. Wskutek handlu topinambur szybko trafił do innych krajów europejskich – w tym Polski – gdzie pojawił się w połowie osiemnastego stulecia. Obecnie dziko rośnie nie tylko w Europie, lecz także w Ameryce, Afryce i w Azji (Japonia, Chiny, Iran, Indie). Dzięki temu, że słonecznik bulwiasty uprawia się łatwo, ponieważ doskonale rozwija się zarówno w umiarkowanym, jak i tropikalnym klimacie, wykorzystuje się go w lokalnych gospodarkach na wiele sposobów.

Topinambur uprawia się go jako roślinę ozdobną (ze względu na żółte kwiaty), fot. shutterstock

Topinambur – witaminy i wartości odżywcze

Okazuje się, że Indianie, który wierzyli w uzdrawiającą moc topinamburu, mieli sporo racji. Bulwy ziemnej gruszki warto wprowadzić do swojej diety chociażby dlatego, że potrafią znacznie usprawnić tłuszczową i węglowodanową gospodarkę organizmu. Spożywanie tego warzywa nie tylko obniży cholesterol LDL, lecz także poprawi naszą morfologię i wyreguluje ciśnienie krwi.

Bulwy topinamburu zawierają tłuszcze, białko, węglowodany i błonnik. Możemy w nich znaleźć witaminy – witamina A, witaminy z grupy B (witamina B1, B2, B3, B5, B6 i B9), witamina C, E i K oraz minerały – cynk, fosfor, krzem, magnez, mangan, miedź, potas, selen, sód, wapń i żelazo. Włączenie bulw do codziennej diety oczywiście nie spowoduje wzrostu naszej wagi, jako że licząca 100 gramów porcja dostarcza jedynie 73 kalorie. Ze względu na zawartość inuliny roślina ta jest ważnym elementem leczenia cukrzycy, zaburzeń metabolicznych, a także kuracji odchudzających i oczyszczających układ pokarmowy.

Topinambur to dar natury dla cukrzyków

Bulwa topinamburu jest ważnym elementem diety diabetyków, jako że zawiera aż 17 proc. cennej inuliny, która jest łatwo przekształcana w dobrze tolerowaną przez nich fruktozę. Substancja ta wspiera normalizację glikemii przy cukrzycy typu 2 i znacznie zmniejsza oporność na insulinę. Właściwości lecznicze topinamburu wykorzystuje się w przemyśle farmaceutycznym przy produkcji leków, jednak najzdrowszy jest w najmniej przetworzonej postaci – świeży lub suszony.

Topinambur jako sposób na detoks

Inulina wykazuje jeszcze jedną cenną właściwość – wraz z błonnikiem i pektynami pomaga odtruć organizm. Substancja ta wiąże toksyny i katalizuje ich wydalanie. Już w jelitach przeciwdziała wchłanianiu zwrotnemu kwasów żółciowych do wątroby, chroniąc ją przed szkodliwym wpływem niektórych związków. Mając na względzie właściwości topinamburu, warto po spożyciu nadmiernej ilości alkoholu zaserwować sobie jego porcję – przyspieszy to usunięcie toksyn z krwi.

Harmonijne trawienie z topinamburem

Słynna inulina potrafi również poprawić pracę naszego układu pokarmowego. Dzięki niej lepiej rozwija się mikroflora bakteryjna w jelicie, trawienie przebiega sprawniej i spada skłonność do zaparć. Substancja ta ułatwia także wchłanianie magnezu, wapnia i żelaza oraz wspiera usuwanie z organizmu chorobotwórczych bakterii, odpowiedzialnych za biegunki i zapalenie jelita grubego.

Puree z topinamburu, fot. shutterstock

Topinambur na spokój i lepsza koncentracja

Zawarty w topinamburze magnez oraz witaminy z grupy B to substancje, które wspierają działanie układu nerwowego. Z tego względu, jeśli jesteśmy podatni na stres i mamy problem z koncentracją, powinniśmy umieścić to warzywo w swojej diecie.

Sok z topinamburu na hemoroidy, łuszczycę i oparzenia

Wyciśnięty z bulw ziemnej gruszki sok wykazuje wiele właściwości leczniczych. Wspiera leczenie schorzeń jelita grubego, hemoroidów, a stosowany zewnętrznie na skórę łagodzi zapalenie spojówek, łuszczycę i oparzenia.

Antyrakowe działanie topinamburu

Niedawno udowodniono, że topinambur zawiera w seskwiterpeny laktonowe – substancje wykazujące działanie antyrakowe. Potrafią one obniżyć ryzyko zachorowania na nowotwór sutka. Co więcej, zawarte w bulwach białka zapobiegają zaburzeniom prostaty i powstawaniu owrzodzeń żołądka.

Topinambur to nowa alternatywa dla ziemniaków

Topinambur może być stosowany w kuchni jako zdrowszy i smaczniejszy zamiennik ziemniaków. Należy jedynie pamiętać, aby podczas przygotowywania warzywa unikać aluminiowych i żelaznych naczyń – zawarte w nich metale powodują ciemnienie bulw. Spożywa się je na surowo albo poddaje gotowaniu, pieczeniu, smażeniu czy blanszowaniu. Świetnie sprawdzają się jako dodatek do surówek. Niektórzy uwielbiają bulwy w wersji marynowanej tudzież kiszonej. Włosi i Francuzi często przygotowują na ich bazie zupy, a także frytki i… chipsy.

Jednym z prostszych i smaczniejszych sposobów na przyrządzenie topinamburu jest puree z dodatkiem masła i śmietany.

Składniki (porcja dla 2 osób):

Przygotowanie:
Topinambur obieramy, kroimy i gotujemy w mleku, do momentu aż stanie się miękki. Dodajemy do niego odrobinę masła i solimy. Następnie odlewamy mleko do osobnego naczynia i przekładamy warzywo do blendera, by zmiksować go na gładką, puszystą masę, dolewając stopniowo przygotowane wcześniej mleko. Gotowe danie doprawiamy solą, pieprzem białym i sokiem z cytryny.
Smacznego!

Bibliografia

1. Mystkowska I., Zarzecka K.; “Wartość odżywcza i prozdrowotna słonecznika bulwiastego (Helianthus tuberosus L.)”; Postępy Fitoterapii” 2013, nr 2; 2019-06-03
2. Sharon Pikington ; “Jerusalem artichoke. Helianthus tuberosus”; data dostępu: 2019-06-03
3. M. Grieve; “Artichoke, Jerusalem”; data dostępu: 2019-06-03
4. Ali Esmail Al-Snafi; “Medical importance of Helianthus tuberosus – A Review”; data dostępu: 2019-06-03
5. Barbara Sawicka i in.; “Nutritional and health properties of Helianthus tuberosus L.”; data dostępu: 2019-06-03
6. Linxi Yang i in.; “The prospects of Jerusalem artichoke in functional food ingredients and bioenergy production”; data dostępu: 2019-06-03

Reakcja

0%0Pozytywnie0%0Neutralnie 0%0Negatywnie

Twoje emocje

0%0Lubię to!

0%0Super0%0Ekscytujący 0%0Ciekawy0%0Smieszny0%0Smutny0%0Wściekły0%0Przerażony0%0Szokujący0%0Wzruszający0%0Rozczarowany0%0Zaskoczony

Co sądzisz?

0%0Prawda0%0Manipulacja0%0Fake news

0

0Ulub

Oryginalne źródło ZOBACZ